Kansdossier Australië ©KuiperCompagnons 2 van 19 Index 1 Inleiding 4 2 2.1 2.2 2.3 2.4 Facts & Figures / Economische Ontwikkelingen 6 1.1 Belangrijke algemene trends 6 National Breedband Netwerk (NBN) 7 eHealth 8 eGovernment 9 3 3.1 3.2 3.3 3.4 Zakelijke kansen 11 De stuwende kracht van het NBN 11 eHealth markt 11 eGovernment markt 13 Vervolgstappen 14 4 Netwerk (branche organisaties, overheid, e.d.) 15 5 Activiteiten / evenementen / beurzen / etc 17 6 Contact 18 3 van 19 1 Inleiding Deloitte Access Economics rapporteerde dat in 2011 de Australische Digitale Economie met A$50 miljard even groot was als de florerende ijzererts export. Met 7% groei per jaar zal het toenemen tot A$70 miljard in 2016.1 Vertegenwoordigers van de verschillende deelstaten spreken van een ‘Booming Digital Economy’ en zijn druk bezig de eigen deelstaat te positioneren als de digitale koploper om zo buitenlandse investeringen aan te trekken. De federale overheid maakt in de ‘National Digital Economy Strategy’ duidelijk dat het in 2020 wil behoren tot de leidende digitale economieën van de wereld. De Australische overheid neemt van de totale A$ 66 miljard ICT investeringen tegen 2013 (daarna 8% jaarlijkse groei in 2013-1017) het grootste deel voor haar rekening.3 Er zijn tal van door de overheid gefinancierde digitale initiatieven op poten gezet. Zo is een historische hoog bedrag is uitgetrokken voor werelds eerste grootschalige nationale breedband netwerk (NBN). Gepaard met digitale strategieën, zoals de National eHealth Strategy4 en de Digital Education Revolution5, probeert de overheid de waarde van de NBN optimaal te benutten. Ondanks een strak beleid om voor 2012 een budgetsurplus te creëren, blijft de digitalisering van de samenleving een prioriteit. Het beoogde eindresultaat is het worden van een Smart State met Smart cities. Smart living, sustainable development en burger participatie etc. staan hoog op de agenda. Er is hier een duidelijke parallel te trekken met innovatieve Smart City activiteiten in Nederland, zoals Amsterdam Smart City. Voor Nederlandse bedrijven hebben we in de Australische Smart City markt twee kansrijke sectoren geïdentificeerd. De algemene ontwikkelingen zijn ook toepasselijk op andere ICT sectoren waar application based services de standaard worden, maar na eigen onderzoek is gebleken dat Nederland vooral veel kan betekenen voor de eHealth en eGovernment markt. Een digitale economie bestaat uit drie lagen: 1. Fysieke infrastructuur 2. IT infrastructuur 3. Toepassingen Met de eerste twee lagen kan Australië zelf goed mee uit de voeten. Wij zien echter kansen in de derde laag; de slimme toepassingen die gebruik maken van de gelegde infrastructuur. Voor eHealth- en eGovernment bedrijven betekent dit applicaties, systemen en diensten binnen de publieke en private sector. Hoewel deze markten nu al erg interessant zijn, zullen de grootste kansen zich voordoen in 2013-2015 wanneer de NBN de ‘critical mass’ van 3 à 5 miljoen huishoudens bereikt. Bedrijven en overheidsinstanties zullen dan de mogelijkheden volledig gaan benutten en zullen de expertise en slimme applicaties willen inlijven van de ICT industrie. Het is nu zaak voor Nederlandse bedrijven om niet te wachten tot dan, maar zich voor die tijd in de kijker te spelen bij de juiste bedrijven en 4 van 19 overheidsinstanties. Het is cruciaal parallel te lopen met de marktontwikkeling. Daarnaast zal Australië een bijzonder interessant testland worden. Australië is met het NBN het eerste land ter wereld waar goedkoop en grootschalig geavanceerde ICT toepassingen ingevoerd kunnen worden. 5 van 19 2 Facts & Figures / Economische Ontwikkelingen 2.1 1.1 Belangrijke algemene trends De ICT revolutie heeft ook Australië bereikt. In de afgelopen 10 jaar is het digitale landschap hier ingrijpend veranderd. Alles wat nu internationaal speelt, is ook in Australië gaande en soms zelfs op een hoger niveau. Grote bedrijven als Google zien de potentie en hebben de afgelopen jaren in Sydney nieuwe hoofdkwartieren geopend. Google roemt de ICT industrie in New South Wales vanwege de creativiteit, het innovatief vermogen en de samenwerking met de overheid. Hoewel Australië niet een bijzonder grote afzetmark heeft, is het een markt met welvarende consumenten die snakken naar slimme applicaties. Australië is na Singapore het land met de hoogste smartphone penetratie en Australiërs bezitten een groot aantal Apps, waaronder betaalde Apps, op hun Smarthpones.6 Er is dan ook een enorme vraag naar Mobile Value-added services.7 Het internet gebruik is de afgelopen vier jaar verdubbeld en veel aankopen worden online gedaan.8 Deze dagelijkse activiteiten maken dat Australiërs dezelfde ontwikkelingen verwachten in andere sectoren, zoals in de publieke sector. De Australische overheid beseft goed dat de bevolking klaar is voor smart living in smart cities en probeert dit te faciliteren. Op het gebied van smart cities doet Australië het dan ook betrekkelijk goed. Het Smart Grid, Smart City project9 in NSW en de bijbehorende pilot zijn actief en er wordt in maart gesproken over vervolgstappen. Er zijn in 2011 ook veel andere pilots in Australië van start gegaan, zoals TeleHealth en Tele-education trials.10 Daarnaast is er veel aandacht en funding voor innovatieve tech start ups. Sinds dit jaar wordt er ook steeds meer gekeken naar de ontwikkeling van open data applicaties die gebruik maken van overheidsdata. Deze stijging van ICT-activiteiten moet ondersteund worden. De International Data Corporation (IDC) geeft aan dat er momenteel sprake is van een’ datacentra boom’ in Australië; met A$2,1 miljard aangekondigde investeringen in datacentra wordt Australië een bijzonder aantrekkelijk investerings- en vestigingsgebied voor bedrijven.11 Zo werd bijvoorbeeld in augustus 2012 bekend gemaakt dat het Amerikaanse bedrijf Rackspace hun eerste datacentrum zal lanceren in Australië voor het bedrijfs groeiende aantal Australische klanten.12 In lijn met de grote vraag naar datacentra wordt ook gretig gekeken naar Cloud Computing. Net als in de rest van de wereld spelen hier ook zorgen betreffende veiligheid en privacy een rol. Australië is na Japan het land dat het meest klaar is voor de overgang naar de Cloud. De helft van alle Australische bedrijven besteedt momenteel maar liefst 10% van de bestedingen uit aan Cloud computing.13 Aanbieders van SaaS, IaaS en private Cloud producten in de Cloud markt zijn in opkomst.14 Daarnaast is er een groeiende vraag naar bedrijven die voorzien in cybersecurity met betrekking tot Cloud computing, maar ook tot andere online activiteiten. 6 van 19 De deelstaten die het sterkst presteren op het gebied van ICT diensten en producten zijn respectievelijk: New South Wales (Sydney), Victoria (Melbourne), en Queensland (Brisbane). Daar is tevens momenteel de sterkste ICT infrastructuur aanwezig. Maar ook in de andere deelstaten wordt flink geïnvesteerd in de ICT industrie. Zo ziet het door de grondstoffenindustrie gedomineerde Western Australia het als een kans voor diversificatie van de economie. Daarnaast is ICT voor alle staten de ultieme oplossing voor de duurzame (economische) ontwikkeling van de regionale gebieden. 2.2 National Breedband Netwerk (NBN) De belangrijkste ontwikkeling is zonder twijfel de aanleg van het NBN. Dit project voorziet een snel en stabiel internet voor 93% van Australië. Dit wordt mogelijk gemaakt door een open access communicatie netwerk dat gebruikt maakt van glasvezelkabels, fixed wireless en satelliet technologie. De totale waarde van het project is A$ 37.4 miljard. Het wordt bekostigd door de overheid en uitgevoerd door overheidsbedrijf NBN Co in samenwerking met telecommunicatiebedrijven Telstra en Optus. Na een kleine vertraging is het project van start gegaan en zal worden afgerond in 2021. Volgens het meest recente rapport zullen jaarlijks 1,7 miljoen gebouwen worden voorzien van snel internet.15 Dit betekent dat in de periode 2013-2015 3 à 5 miljoen gebouwen zullen worden bereikt, wat volgens experts de ‘critical mass’ is die bedrijven en instellingen zal triggeren grootschalig te investeren in toepassingen. Wat het NBN zo bijzonder maakt is dat het door de overheid is gefinancierd en in eerste instantie sociale doelen dient. In andere landen ter wereld is de aanleg van dergelijke netwerken veelal in handen van telecombedrijven die een return of investment willen hebben van ong. 19%. In Australië is dit niet het geval en kunnen toepassingen goedkoop worden ingevoerd en aangeboden. Dit betekent dat eindelijk alle ICT Trials die wereldwijd succesvol zijn uitgevoerd, maar nooit verder kwamen omdat opschaling niet mogelijk was, nu in Australië tot hun recht kunnen komen. De verwachtingen zijn dan ook dat Australië naast een interessante afzetmarkt een populair testland zal worden. Per sector heeft de Australische overheid strategieën met bijbehorende initiatieven en investeringen opgesteld die een voor een digitale transformatie moeten zorgen. Hoewel deze sectoren in een silostructuur opereren komen ze uiteindelijk samen in de NBN. Deze zorgt dan ook voor een ware trans-sectorale innovatie. De verschillende sectoren kunnen dus van dezelfde infrastructuur gebruik maken. De overheid zal veel politieke druk uitoefenen om alle bedrijven en organisaties gebruik te laten maken van de NBN. Zo zal elke stad in Australië geduwd worden richting het zijn van een smart city, en elke staat een smart state. In augustus 2012 werd er enige onzekerheid geïntroduceerd toen de Liberal Party aankondigde dat bij winst in 2013 ze de NBN plannen zullen herzien. Daar er al zoveel miljard is geïnvesteerd, is er geen sprake van dat het project wordt afgebroken. Wel is het mogelijk dat i.p.v. het dure Fibre-to-the-home netwerk (FTTH), de Liberal Party gebruik wil maken van het fiber-to-cabinet-netwerk (FTTC) alternatief zoals in het Verenigd Koninkrijk.16 7 van 19 Voor meer informatie over de rollout van het NBN netwerk kunt u terecht bij ons eerdere rapport ‘Breedbandnetwerk in Australië – Mogelijkheden voor Nederlandse bedrijven’, aan te vragen via email aan [email protected]. 2.3 eHealth Binnen het Smart City raamwerk neemt gezondheidszorg een steeds prominentere plek in. Sterk gekoppeld aan het NBN project is dan ook het e-health initiatief, het NBN paradepaardje van de overheid. Het NBN biedt een mogelijkheid voor artsen en gezondheidsinstanties om voor het eerst op een goedkope, stabiele en snelle manier met behulp van elektronische toepassingen zorg te verlenen. In het kader van de National eHealth Strategy is de afgelopen jaren al veel geïnvesteerd in eHealth en zijn er sinds 2011 verschillende pilots van start gegaan, voornamelijk publieke initiatieven, maar ook een aantal private initiatieven. De nadruk van de Australische overheid ligt op het opzetten van een systeem voor individuele elektronische medische dossiers (PCEHR)17, sinds juli 2012 actief – en op basis van een opt in systeem, en op het promoten van teleHealth consultaties voor in het bijzonder mensen in de afgelegen landelijke en regionale gebieden. Het publieke debat wordt door deze twee thema’s gedomineerd, maar er wordt ook met veel interesse gekeken naar andere toepassingen. De verwachting is dat overheidsbestedingen in eHealth doorzetten. Ook Australië moet het hoofd bieden aan een ouder wordende bevolking en een duurdere zorg. Vanwege deze druk op de zorgsector heeft de overheid ervoor gekozen om eHealth in te zetten als kostenbesparend middel. Ondanks algemene bezuinigingen om het budgetsurplus te bereiken in 2012 is eHealth als een winnaar uit de bus gekomen met A$233.7 miljoen van 2012 tot 2014 om het nationale eHealth programma door te zetten.18 Ook op deelstaat niveau wordt er veel geld uitgeven aan eHealth, zo heeft de premier van NSW aangekondigd dat in de komende 10 jaar A$1 miljard gaat naar eHealth, waarvan A$400 miljoen in de komende vier jaar naar nieuwe elektronische management systemen, medische dossiers en klinische informatie systemen.19 In Queensland wordt de komende vier jaar A$243 miljoen uitgegeven aan e-health, met de nadruk op de veiligheid van elektronische systemen.20 In South Australia is A$197,2 miljoen uitgetrokken voor drie nieuwe initiatieven: het Enterprise Patient Administration System, het Enterprise Pathology Laboratory Information System en het Enterprise System for Medical Imaging.21 In andere staten staan soortgelijke uitgaves gepland. De Australische overheid is druk bezig geweest met het faciliteren van de juiste wetgeving betreffende verzekeringen. Voor veel landen is bij het implementeren van telehealth niet de technologie, maar de vergoeding van telehealth een obstakel. In Australie worden veel eHealth toepassingen en werkzaamheden rondom eHealth nu vergoed door Medicare22. 8 van 19 Een goed voorbeeld van een recente deal die is gesloten is die van de (weliswaar Australische) maatschappij Telstra die voor de Royal Australian College of General Practitioners voor 17.200 huisartsen met een single log-on web service toegang geeft tot toepassingen, diagnostische tools, en klinische administratieve software. Verder doen de verschillende deelstaten regelmatig aanbestedingskansen uit. Dit wordt uitgebreider besproken onder hoofdstuk 2. Belangrijkste eHealth topics in Australië: Health 3.0 Mobiliteit Digitale ziekenhuizen BYOD apps Portals & Gateways Self-management apps eMedicatie systemen Self-monitoring apps eGezondheidsdossiers Cloud diensten Telehealth Veiligheid Zorg op afstand Sociale media Voor meer informatie over de Australische gezondheidszorg kunt u terecht bij ons ‘Informatie Dossier Australië – Gezondheidszorg’, aan te vragen via email aan [email protected]. 2.4 eGovernment Een goed functionerende Smarty City is sterk afhankelijk van de overheid. Als stimulerende kracht, maar ook als dienstverlener. Australiërs zijn over het algemeen tevreden over de eGovernmentsdiensten geleverd door de overheid. Er blijft echter ruimte voor verbetering en de overheid beseft dat er veel moet veranderen. Australië loopt wanneer het gaat om engagement en digitale dienstverlening achter op Nederland. Overheden kijken nu steeds meer naar inzet van sociale media, het opzetten van portals, en het verbeteren en uitbreiden van andere eGovernmentdiensten. Met de komst van de NBN kunnen alle online overheidsdiensten naar een hoger niveau getild worden. Ambtenaren zijn echter nog star en hebben een extra duwtje nodig. Dit extra duwtje wordt nu op alle niveaus gegeven. In Australië geeft de overheid jaarlijks ongeveer A$5 miljard uit aan ICT diensten en producten voor eigen gebruik, ongeveer een derde hiervan gaat naar de aankoop van toepassingen. In 2008 werd in het kader van het ICT Reform program geïnvesteerd in het centraliseren van de ICT aanbesteding door de federale overheid, en ook in capacity building om grote ICT programma’s op kunnen te zetten.23 In 2009 is de The Secretaries’ ICT Governance Board (SIGB) gecreëerd die de implementatie van ICT programma’s overziet.24 In hun meest recente strategie zijn de volgende doelstellingen kenbaar gemaakt: Verbeteren van de overheidsdiensten Efficiënter maken van overheidshandelingen Het worden van een open overheid (Gov 2.0.)25 Op deelstaat niveau is een soortgelijke trend gaande. In 2012 uitgekomen rapporten over eGovernmentdiensten in NSW demonstreren dat er nog veel moet veranderen. De deelstaatregering is zich er van bewust dat voor optimaal resultaat meer intensief moet worden samengewerkt met de private sector. In de ‘NSW ICT 9 van 19 Strategy 2012’ wordt aangegeven dat bij het besteden van de jaarlijkse A$2 miljard, de ICT industrie een seat-at-the-table zal krijgen. Klein- tot middelgrote bedrijven zullen beter worden gefaciliteerd en er zal op worden toegezien dat bij pitchen van de producten de Intellectual Property Rights worden beschermd. In de toekomst zal de voorkeur worden gegeven aan low-risk, high value producten.26 In andere deelstaten worden momenteel vrijwel identieke strategieën ontworpen. In alle deelstaten proberen ze het aanbestedingsproces te centraliseren. Er wordt nu nog door elke afdeling een eigen aankoopbeleid gevoerd, wat inefficiëntie tot gevolg heeft. Op gemeentelijk niveau staat het er het minst goed voor. Er is daar nu dan ook een hoop gaande om de boel op de rails te krijgen. De gemeentes beginnen nu te beseffen hoe bruikbaar het internet is om de burgers te betrekken bij overheidsactiviteiten. Door de ontwikkeling van vele Apps, zoals de ‘Consulation Apps’ in NSW, wordt direct feedback gevraagd aan de bevolking. Zo ziet de gemeente van Sydney mobiele applicaties als de toekomst vanwege de lage kosten en de hoge toegankelijkheid.27 Ook wordt er met meer interesse gekeken naar open data apps die gebruik maken van overheidsdata. Tot nu toe waren de gemeentes voorzichtig, maar het proces komt nu op gang, zoals blijkt uit de hervormingen in Queensland.28 Op data.gov.au is toegang tot vrijgegeven overheidsgegevens om te gebruiken voor Apps. Naast de diensten naar de burger toe, bestaat er veel aandacht voor de interne ICT systemen van de overheid. Zo houden op federaal niveau regeringsleiders vergaderingen via Cisco’s29 videoconferentie systeem (TelePresence), met forse reiskostenbesparing als gevolg. Ook overheidsapparaten zoals de politie en brandweer en andere hulpdiensten worden onder de loep genomen. In Queensland is bijvoorbeeld in 2012 A$ 227.3 miljoen uitgetrokken om de ICT infrastructuur van de politiemacht te verbeteren.30 CITEC31, in samenwerking met private ICT leveranciers, nam de software kant op zich. Australië viert ook de succesverhalen. Bij de Excellence in eGovernment Awards worden jaarlijkse de beste nieuwe eGovernmentprojecten beloond. Het geeft tevens een goed voorbeeld van de ontwikkelingen die spelen. Bekijk het hier32. Belangrijkste eGovernment topics in Australie: Government 2.0 Cloud diensten Government 3.0 eRecognition Portals & Gateways Sociale media Mobiele toepassingen Telework 10 van 19 eParticipatie Open data apps Veiligheid & privacy 3 Zakelijke kansen 3.1 De stuwende kracht van het NBN Het grootste segment van de ICT Industrie is in handen van de overheid. Daar liggen dan ook de meeste kansen. Er wordt nu al veel geïnvesteerd in de ICT sector, maar de verwachting is dat het in 2013-2015 echt grote vormen gaat aannemen. Dit komt doordat de NBNco in deze periode de ‘critical mass’ van 3 à 5 miljoen huishoudens gaat bereiken, waardoor het voor grote bedrijven interessant wordt om in toepassingen te investeren. Tot nu toe zijn de grote bedrijven en instellingen afwachtend geweest. Grote organisaties zijn bijna zonder uitzondering behoorlijk log en zullen grote veranderingen eerst tegenhouden. De verandering naar de Digitale Economie is echter onomkeerbaar. Bedrijven hebben moeite om hun business model hier op aan te passen. In 2013-2015 kunnen ze echter niet meer de kop in het zand steken zonder de NBN boot te missen. Er liggen dan dus veel kansen voor consultancy bedrijven die helpen bij de digitale transformatie en voor leveranciers om de producten te showcasen die bedrijven en instellingen nodig hebben om optimaal gebruik te kunnen maken van het NBN. Het is voor Nederlandse bedrijven van belang dat ze niet pas instappen wanneer de investeringen al gedaan worden, maar dat ze voor deze tijd zich al in de kijker hebben gespeeld. In andere woorden, het moment om over te gaan tot actie is nu. Dit betekent niet direct het openen van kantoren in Australië, maar op zijn minst het leggen van de juiste contacten en het opzetten van een plan van aanpak. Voor alle ICT markten gerelateerd aan de overheid is het zo dat overheden de voorkeur geven aan grote bedrijven die ze al kennen. Grote Nederlandse bedrijven moeten proberen om op de zogenoemde ‘consultancy lists’ van de verschillende overheden te komen. Voor kleinere bedrijven en voor grote bedrijven die niet op consultancy lists staan, geldt dat ze moeten mikken op samenwerkingsverbanden met bedrijven die er wel op staan. Veel grote projecten worden door consortiums uitgevoerd. Deze bedrijven krijgen echter honderden verzoeken per jaar, dus het gaat niet alleen om het hebben van een goed product, maar het zal veelal aankomen op de juiste marketing. 3.2 eHealth markt In Nederland staat de nationale implementatie van eHealth nog in zijn kinderschoenen. Vanuit de overheid zal eHealth in lijn met de ‘Nationale Implementatie Agenda’33 veelvuldig worden gestimuleerd, maar tot nu toe is het bij lokale pilots gebleven. Dit neemt niet weg dat er vanuit de industrie veel eHealth diensten en producten zijn voortgebracht. Zo is GGZ vooruitstrevend op het gebied van eMentalhealth, hebben we meerdere in het buitenland opererende leveranciers van telemedicine diensten en toepassingen (bijv. teledermatologie), zijn we ver op het gebied van portal solutions, en staan we vooraan op het gebied van 11 van 19 beeldschermzorg. Ook hebben we een aantal award-winning self-management en self-monitoring apps, zoals de iP Plaslijst en Huidmonitor. Wanneer de juiste contacten zijn gelegd, moeten voor dergelijke producten kansen zijn in Australië. In Australië wordt de aankoop van diensten en applicaties gedaan op verschillende beleidsniveaus (federaal, statelijk en lokaal). Er bestaat geen uniform model voor nationale aanbestedingen met betrekking tot de publieke gezondheidssector. Procedures verschillen van staat tot staat. De meeste staten hebben geprobeerd om collectieve aanbestedingen op te leggen om de kosten te verlagen. De realiteit laat zien dat de meeste openbare ziekenhuizen hun eigen beleid voeren op het gebied van overheidsopdrachten, voornamelijk voor kapitaalgoederen. Privé-ziekenhuizen zijn verantwoordelijk voor hun eigen inkoop. De meeste kansen liggen voor nu bij de publieke ziekenhuizen, daar zij sociale doelen nastreven zijn ze eerder bereid om te investeren in niet gegarandeerd rendabele projecten. Aangezien privéziekenhuizen verantwoording moeten afleggen aan de aandeelhouders zijn ze een stuk voorzichtiger met eHealth aanbestedingen. Zodra de NBN de belofte heeft waargemaakt, zullen ook zij volledig instappen. Privéziekenhuizen begrijpen dat eHealth uiteindelijk de toekomst is. Het betreden van de gezondheidszorgmarkt heeft in elk land zo zijn uitdagingen. In Australië is het niet anders. Wel heb je hier gemakkelijker een voet in de deur, maar daadwerkelijk een order binnenslepen blijft lastig. De overheid kijkt het meest naar klinische en niet–klinische toepassingen die gebruik kunnen maken van de nieuwe ICT infrastructuur in Australië; toepassingen toegespitst op de snelle breedband, het elektronische patiëntendossier en datacentra diensten zoals Cloud. Waar momenteel ook veel naar gekeken wordt, zijn toepassingen die inspelen op de mobiliteit van de verpleegsters, zoals mobiele toepassingen die medische metingen mogelijk maken etc. Ook verlangen alle ziekenhuizen naar een geavanceerd medicatie systeem. Er zijn al verschillende tenders uitgedaan voor ontwikkelaars van dergelijke systemen. Net als in Nederland zetten ze ook hier in op selfmanagement en self-monitoring toepassingen om de behandeluren in ziekenhuizen te verminderen. Daar dit goedkope investeringen zijn, is de drempel laag. Een grote zorg in Australië is de veiligheid en privacy van informatie. Dit is niet alleen van toepassing op medische dossiers, maar ook op andere vormen van informatie-uitwisseling tussen artsen en instanties. Zo was de PECHR ‘zo lek als een mandje’34 en blijft veiligheid een van de redenen om niet tot eHealth over te gaan. Bedrijven met een expertise in cybersecurity zijn dan ook in demand. Veel van de kansen in de eHealth markt zijn ook voor ICT-bedrijven gespecialiseerd in andere industrieën. Ziekenhuizen kijken met interesse naar elektronische toepassingen in de dagelijkse operationele praktijk, zoals betalingssystemen en registratiesystemen. Zo kijkt Ramsay HealthCare bijvoorbeeld naar tijdregistratie en urenverantwoording systemen, zoals overeenkomstig met de diensten van Nederlandse ICT leveranciers aangesloten bij Tijdplein.nl. 12 van 19 Wanneer de NBN eenmaal de ‘critical mass’ heeft bereikt, zal ook de vraag naar meer geavanceerde eHealth toepassingen een impuls krijgen. Ziekenhuizen zijn ontzettend geïnteresseerd in grootschalig gebruik van TeleHealth, maar de verbinding is nu nog niet snel en stabiel genoeg om er veilig gebruiken van te maken bij operaties en dergelijke. Dit soort projecten zullen dan veel belangstelling krijgen. Veel van de eHealth tenders worden gedaan via Austender.gov.au. en de tenderwebsites van de deelstaten. In de nabije toekomst zullen leveranciers echter de producten moeten registeren in de National Product Catalogue. Lees er meer over hier.35 Samengevat zijn de kansen in de eHealth markt in Australië op gebied van: Consultancy Telemedicine Mobiele toepassingen Cloud services Portals & Gateways eMentalhealth Self-management- en monitoring apps Security & Privacy Administratieve systemen, zoals betaling-, opname- en tijdregistratie systemen etc. 3.3 eGovernment markt Nederland komt na Zuid-Korea als tweede binnen op de UN lijst van beste eGovernment providers. Vooral op het gebied van eParticipation scoren we erg hoog.36 Deze prestatie is te danken aan een stimulerende houding van de overheid en de innovatieve kracht van onze ICT industrie. Logius, de beheerder van de Nederlandse overheidsbrede ICT-oplossingen, geeft aan dat alle ontwikkeling van overheidssystemen en applicaties wordt uitbesteed aan marktpartijen. Ook zijn er veel bedrijven in Nederland die gemeentes en departementen begeleiden bij de overgang naar een nieuwe ICT beleid. Net als de eHealth markt, is de eGovernment markt een lastige markt om te penetreren. Deze markt kan echter iets sneller veranderen en is net iets minder log dan de gezondheidszorg. Veel van de deelstaten zijn op dit moment bezig het aanbestedingsproces te verbeteren. De deelstaten proberen actief de industrie te betrekken vanaf het moment dat ze een nieuw initiatief starten, van het schatten van het kostenplaatje tot project management en de daadwerkelijke levering van software en toepassingen. Dit is echter nog theorie en beloftes, in de actuele praktijk wordt veelal zaken gedaan met grote bedrijven al bekend bij de overheden. Hier bij moet je denken aan grote bedrijven als IBM, Cisco en Telstra. Deze bedrijven hebben op hun beurt door dat ze bij veel specifieke onderdelen van een order beter gediend zijn om samen te werken met andere (kleinere) bedrijven. Ook hebben veel deelstaten een eigen organisatie, zoals Citec in Queensland, die de software regelen en waarbij leveranciers zich kunnen melden. Voor de grote Nederlandse bedrijven is het net als 13 van 19 bij eHealth raadzaam om op de consultants lijsten van de overheden komen te staan. Momenteel wordt er al actief gekeken naar webapplicaties en mobiele applicaties die gebruik maken van overheidsdata, naar de inzet van sociale media voor emergency diensten en voor eparticipatie, en naar de uitbreiding en verbetering van portals & gateways voor de dienstverlening naar de burger toe. Ook wordt er bij de verschillende afdelingen intern gekeken naar verbeterde IT systemen op communicatie en administratie gebied. Daar de NBN in handen is van de overheid, zal druk uitgeoefend worden dat alle instanties gebruik maken van de NBN. Er is daarom in de komende jaar een grote transformatie en verbetering van de overheidsdiensten te verwachten. Bij deze overgangsfase zullen de overheidsinstanties expertise in willen winnen van de ICT industrie. Dit biedt dus uitgelezen kansen voor consultancy bedrijven en projectmanagement bedrijven die bij de transformatie helpen. De transformatie behelst waarschijnlijk ook een overgang naar Cloud Services en gerelateerde diensten. Samengevat zijn de kansen in de eHealth markt in Australië op gebied van: Consultancy Project management eParticipatie projecten Inzet sociale media Veiligheid & Privacy, o.a. eRecognition Ontwikkeling van eGovernmentsystemen, webapplicaties en mobiele toepassingen Open data apps Cloud services 3.4 Vervolgstappen Daar de eHealth en eGovernment markten nog relatief nieuw zijn, heeft dit rapport slechts een algemeen beeld geschetst van de ontwikkelingen en kansen in Australië. Er zijn in deze sector veel kleine bedrijven actief die voor specialistische Nederlandse ondernemingen interessante partners kunnen zijn. Het zou te ver voeren om in deze notitie hier in detail op in te gaan. Indien uw interesse is gewekt en u graag de specifieke mogelijkheden voor uw bedrijf wilt verkennen, aarzel dan niet om contact op te nemen met de Economische Afdeling van de Ambassade te Canberra of het Consulaat-Generaal te Sydney. Contactgegevens vindt u op de laatste pagina van dit dossier. 14 van 19 4 Netwerk (branche organisaties, overheid, e.d.) Een overzicht van overheidsinstanties, organisaties en websites die verdere informatie verstrekken over de laatste ontwikkelingen met betrekking tot de Digitale Economie. Overheid NBN Breedband Netwerk www.nbn.gov.au NBN Co www.nbnco.com.au Australian Government Information Management Office www.agimo.gov.au Department of Broadband, Communications and the Digital Economy www.dbcde.gov.au National eHealth Transition Authority (NEHTA) www.nehta.gov.au Department of Finance and Deregulation – eGovernment www.finance.gov.au/e-government Medicare Australia www.medicareaustralia.gov.au/ Organisaties ICT Australian Information Industry Association www.aiia.com.au/ Australian Mobile Telecommunications Association www.amta.org.au Australian Computer Society www.acs.org.au Internet Industry Association www.iia.net.au 15 van 19 eHealth Australian Medical Association (AMA) www.ama.com.au Health Informatics Society of Australia www.hisa.org.au International Society for Telemedicine and eHealth (ISfTeH) www.isfteh.org/members/directory/country/Australia Informatieve websites ICT & Telecommunicatie Austrade – ICT Kansen overzicht www.austrade.gov.au/Invest/Opportunities-by-Sector/ICT/ BuddeComm www.budde.com.au eHealth eHealth Info www.ehealthinfo.gov.au/ eGovernment eGovernment Resource Centre www.egov.vic.gov.au/ Open overheidsdata van de Australische overheid. www.data.gov.au Excellence in eGovernment Awards www.finance.gov.au/e-government/awards/e-government-awards.html Asia Pacific FutureGov www.futuregov.asia 16 van 19 5 Activiteiten / evenementen / beurzen / etc Een overzicht van de belangrijkste conferenties met betrekking tot de Digitale Economie die bijgewoond kunnen worden in 2013. CeBit 2013 Locatie: Sydney Data: 28 – 30 mei www.cebit.com.au Futurehealth Forum Australia Locatie: Sydney Datum: April, 2013 www.futuregov.asia/events/futurehealth-forum-australia-2013/programme/ Health Informatics Conference - HISA 2013 Locatie: Adelaide Data: 15-18 juli 2013 www.hisa.org.au/page/hic2013 Big Data 2013 Locatie: Melbourne Data: 18-19 april 2013 www.hisa.org.au/page/bigdata2013 17 van 19 6 Contact Ambassade van het Koninkrijk der Nederlanden l Canberra 120 Empire Circuit, Yarralumla ACT 2600 Canberra T +61 2 6220 9400 F +61 2 6273 3206 E [email protected] W www.mfa.nl/can Consulaat-Generaal van het Koninkrijk der Nederlanden l Sydney Level 23, Westfield Tower 2, 101 Grafton Street (hoek van Grosvenor Street) Bondi Junction NSW 2022 Sydney T +61 2 9387 6644 F +61 2 9387 3962 E [email protected] W www.mfa.nl/can Agentschap NL / NL EVD Internationaal / Informatie & Advies Annette Kreisel, marktadviseur Indonesië, Singapore, Maleisië & Australië Prinses Beatrixlaan 2 | 2595 AL Den Haag (bezoekadres) Postbus 20105 | 2500 EC Den Haag T + 31 88 602 8060 F + 31 88 602 9026 E [email protected] W agentschapnl.nl/onderwerp/australi%C3%AB-export-en-ondernemen 18 van 19 Dit is een publicatie van: Agentschap NL Prinses Beatrixlaan 2 | 2595 AL Den Haag Postbus 93144 | 2509 AC Den Haag www.agentschapnl.nl Deze marktverkenning is opgesteld door het postennetwerk. Agentschap NL is een agentschap van het ministerie van Economische Zaken. Agentschap NL voert beleid uit voor diverse ministeries als het gaat om duurzaamheid, innovatie en internationaal. Agentschap NL is hét aanspreekpunt voor bedrijven, kennisinstellingen en overheden. Voor informatie en advies, financiering, netwerken en wet- en regelgeving. Agentschap NL streeft naar correcte en actuele informatie in dit dossier, maar kan niet garanderen dat de informatie juist is op het moment waarop zij wordt ontvangen, of dat de informatie na verloop van tijd nog steeds juist is. Daarom kunt u aan de informatie op deze pagina’s geen rechten ontlenen. Agentschap NL aanvaardt geen aansprakelijkheid voor schade als gevolg van onjuistheden en/of gedateerde informatie. Binnen onze website zijn ook zoveel mogelijk relevante externe links opgenomen. Agentschap NL is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de sites waarnaar wordt verwezen.