Medisch handelen en radioactief stoffelijk overschot

Medisch handelen
en
Radioactief Stoffelijk
Overschot
Lodewijk Van Bladel - Alexandra Janssens (FANC)
Kris Coenegrachts (Directeur crematorium Westlede)
François Jamar (Voorzitter werkgroep HGR)
Jef Van Cauteren (AVC)
27/11/2009
Ronde Tafel Nucleaire Geneeskunde 2009
1
Radioactief Stoffelijk Overschot
• In deze context : iatrogeen radioactief
stoffelijk overschot
• Potentiële risico’s : bestraling,
besmetting
27/11/2009
Ronde Tafel Nucleaire Geneeskunde 2009
2
Radioactief Stoffelijk Overschot
Lijkbezorgingspraktijk in België :
± helft crematie, helft begraving
120.000
112.010
110.687
107.338
104.904
103.682
101.946
103.278
101.587
100.693
100.000
80.000
overlijdens
crematies
60.000
42.020
40.000
43.442
44.339 45.663
48.418
33.831
27.684
18.493
20.000
11.369
5.287
0
1979-5 % 1984-10% 1989-17% 1994-27% 1999-32% 2004-41% 2005-42% 2006-44% 2007-45%
27/11/2009
Ronde Tafel Nucleaire Geneeskunde 2009
2008
3
Crematie : stappenproces
27/11/2009
Ronde Tafel Nucleaire Geneeskunde 2009
4
Crematie : stappenproces
27/11/2009
Ronde Tafel Nucleaire Geneeskunde 2009
5
Crematie : stappenproces
27/11/2009
Ronde Tafel Nucleaire Geneeskunde 2009
6
Crematie : stappenproces
27/11/2009
Ronde Tafel Nucleaire Geneeskunde 2009
7
Crematie : stappenproces
27/11/2009
Ronde Tafel Nucleaire Geneeskunde 2009
8
Crematie : stappenproces
27/11/2009
Ronde Tafel Nucleaire Geneeskunde 2009
9
Crematie : stappenproces
27/11/2009
Ronde Tafel Nucleaire Geneeskunde 2009
10
Crematie : stappenproces
27/11/2009
Ronde Tafel Nucleaire Geneeskunde 2009
11
Crematie : stappenproces
27/11/2009
Ronde Tafel Nucleaire Geneeskunde 2009
12
Crematie : stappenproces
27/11/2009
Ronde Tafel Nucleaire Geneeskunde 2009
13
Adviezen Hoge Gezondheidsraad
(HGR)
• HGR nr. 5110 van 1997
• HGR nr. 5110/3 van 2003 :
– Op vraag van FANC
– Risico autopsie, balseming en crematie
• Na therapeutische of palliatieve behandeling met
radioactieve stoffen
• Overlijden binnen « periode van voorzichtigheid »
– Reële radiologische impact?
27/11/2009
Ronde Tafel Nucleaire Geneeskunde 2009
14
Risico-evaluatiestudies FANC
1. Oriënterend onderzoek in Belgische
crematoria
2. Opvolging spontane « meldingen »
3. Observatiestudie in crematorium
« Westlede » te Lochristi
27/11/2009
Ronde Tafel Nucleaire Geneeskunde 2009
15
1. Oriënterend onderzoek in
Belgische crematoria
27/11/2009
Ronde Tafel Nucleaire Geneeskunde 2009
16
1. Oriënterend onderzoek in
Belgische crematoria
27/11/2009
Ronde Tafel Nucleaire Geneeskunde 2009
17
2. Opvolging spontane
« meldingen »
27/11/2009
Ronde Tafel Nucleaire Geneeskunde 2009
18
2. Opvolging spontane
« meldingen »
27/11/2009
Ronde Tafel Nucleaire Geneeskunde 2009
19
2. Opvolging spontane
« meldingen »
27/11/2009
Ronde Tafel Nucleaire Geneeskunde 2009
20
2. Opvolging spontane
« meldingen »
27/11/2009
Ronde Tafel Nucleaire Geneeskunde 2009
21
3. Observatiestudie in
crematorium « Westlede » te
Lochristi
27/11/2009
Ronde Tafel Nucleaire Geneeskunde 2009
22
3. Observatiestudie in
crematorium « Westlede » te
Lochristi
•
•
•
•
Dubbele finaliteit : prevalentie, impact op de werknemers
Beginpunt : dosisdebietmeting bij elke binnenkomende kist door technisch
personeel crematorium
Licht verhoogd tov background : bijkomende « spectrometrie »
Positieve detecties : expert AVC ter plaatse
Frequentie verdeling (26.06.07 - 18.07.07) Mean : 84 cps
Stdev : 8 cps
Number : 377
70
60
Frequentie
50
40
30
Detectie op
18.07.2007
20
10
0
50
100
150
200
250
300
Countrate (cps)
27/11/2009
Ronde Tafel Nucleaire Geneeskunde 2009
23
3. Observatiestudie in
crematorium « Westlede » te
Lochristi
• Bijkomende metingen door deskundige AVC ter plaatse
• Metingen ter inschatting eventuele interne contaminatie personeel
(SCK)
27/11/2009
Ronde Tafel Nucleaire Geneeskunde 2009
24
3. Observatiestudie in
crematorium « Westlede » te
Lochristi
• Resultaten :
– Prevalentie RASO : 1/500 (6 maanden : 6/3338 crematies)
– Radionucliden : I-131, Ga-57, Eu (Sm)
– Triviale E per casus (Einw: < 1µSv/a; Euitw: < 10 µSv/a)
• « Worst case » extrapolatie (I-131, Ga-67): E < 1mSv/a per
casus
• Voorzichtige conclusies :
– Meldingen lopen niet zoals het hoort : under-reporting
– Normale goede praktijkregels in crematoria volstaan … indien ze
systematisch worden toegepast
– Dan géén majeure radiologische risico’s … bij huidige klinische
praktijk (toepassingsfrequenties, isotopen, radiofarmaca, …)
27/11/2009
Ronde Tafel Nucleaire Geneeskunde 2009
25
Advies Hoge Gezondheidsraad
nr. 8416, 2008
Handhaving aanbevelingen uit 2003
1. Periode van voorzichtigheid
27/11/2009
Ronde Tafel Nucleaire Geneeskunde 2009
26
Advies Hoge Gezondheidsraad
nr. 8416, 2008
Handhaving aanbevelingen uit 2003
2. Systematische melding risico-overlijdens
– Correct invullen attest bij overlijden (elke arts)
– Correcte en volledige informatie door
nuclearist/radiotherapeut
•
•
•
27/11/2009
Intra-muraal : collega’s hospitalisatie-afdeling
Ontslag patiënt : verwijzer, huisarts, patiënt zelf en/of
familie
« wallet card »
Ronde Tafel Nucleaire Geneeskunde 2009
27
Notificatie en haar gevolgen ?
• Notificatie hetzij rechtstreeks aan FANC, hetzij
via federale gezondheidsinspecteur of arts
verbonden aan burgerlijke stand
• FANC acties, gericht op garanderen RPR
– Minstens adviesverlening, waar nodig praktische
ondersteuning, ook op terrein
– Discreet, rekening houdende met delicate situatie
– « Case by case », in overleg met familie èn beroepshalve
betrokken personen
• Wensen nabestaanden kunnen bijna steeds
ingewilligd, mèt garanties radioprotectie
27/11/2009
Ronde Tafel Nucleaire Geneeskunde 2009
28
Hartelijk dank
voor uw aandacht
… en voor uw
medewerking
27/11/2009
Ronde Tafel Nucleaire Geneeskunde 2009
29