Een casus met een staartje Tatjana Van Der Heggen ASO pediatrie UZ Gent / Groene Hart Ziekenhuis Gouda 9 januari 2017 © 2008 Universitair Ziekenhuis Gent Meisje, 14 jaar Presentatie 2 dagen acute urineretentie 2x gesondeerd in huisartsenwachtpost © 2008 Universitair Ziekenhuis Gent 2 Meisje, 14 jaar Anamnese Mictieklachten sinds tweetal maanden Geen koorts Geen pijnklachten Obstipatie Geen trauma Geen medicatie Voorgeschiedenis Astma Verder blanco © 2008 Universitair Ziekenhuis Gent 3 Meisje, 14 jaar Klinisch onderzoek Tengere lichaamsbouw Gespannen indruk Goede algemene toestand Geen globus Faecalomen palpabel linker hemiabdomen © 2008 Universitair Ziekenhuis Gent 4 Urineretentie bij kinderen Oorzaken Mechanische obstructie Infectie / inflammatie Fecale impactie Trauma Neurologisch Dysfunctional voiding Bijwerking van medicatie Gynaecologisch Gedragsmatig Idiopathisch Piekincidentie: 3-5 jaar en 10-13 jaar © 2008 Universitair Ziekenhuis Gent Nevo et al, 2014 Gatti et al, 2001 Algari et al, 2005 5 Meisje, 14 jaar Beleid: opname ter observatie Aanvullend onderzoek Urinesediment/-kweek: negatief Echo / RX abdomen op indicatie Behandeling Laxativa Fysiotherapie, na ontslag verder ambulant Besluit: combinatie obstipatie / dysfunctional voiding Controle na 8 weken: klachtenvrij © 2008 Universitair Ziekenhuis Gent 6 Vier maanden later… Opnieuw acute urineretentie “bol in de linker bil” © 2008 Universitair Ziekenhuis Gent 7 “Bol in de linker bil” Klinisch onderzoek Week aanvoelende zwelling in linker bil Fluctuerende massa Pijnloos, niet rood of warm Bladderscan Volume 800 ml Bij eenmalige sondage slechts 100 ml, langzaam druppelend Echo abdomen Cystisch letsel in de retrorectale ruimte met max. diameter 20 cm NMR abdomen © 2008 Universitair Ziekenhuis Gent 8 “Bol in de linker bil” NMR abdomen © 2008 Universitair Ziekenhuis Gent 9 DD massa in de retrorectale ruimte Congenitaal Cysteus Enterische / (epi)dermoid cyste Lipoom Teratoom (43%) Meningocoele Inflammatoir Perirectaal abces Granuloom Neurogeen Neurofibroom Ganglioneuroom Ganglioneuroblastoom Neurofibrosarcoom © 2008 Universitair Ziekenhuis Gent Ossaal Osteoblastoom Botcyste Osteosarcoom Ewing sarcoom Mesenchymaal Rhabdomyosarcoom Vasculaire massa Fibroom Overig Metastase Hematoom Lymfoom 10 DD massa in de retrorectale ruimte Congenitaal Cysteus Enterische / (epi)dermoid cyste Lipoom Teratoom (43%) Meningocoele Inflammatoir Perirectaal abces Granuloom Neurogeen Neurofibroom Ganglioneuroom Ganglioneuroblastoom Neurofibrosarcoom © 2008 Universitair Ziekenhuis Gent Ossaal Osteoblastoom Botcyste Osteosarcoom Ewing sarcoom Mesenchymaal Rhabdomyosarcoom Vasculaire massa Fibroom Overig Metastase Hematoom Lymfoom 11 Vervolg Doorverwijzing kinderchirurgisch centrum Totale resectie APD: tailgut cyste Follow-up (1 jaar): klachtenvrij © 2008 Universitair Ziekenhuis Gent 12 Tailgut cyste Ontstaan Embryo vormt “staart” in 5e ontwikkelingsweek Uitloper van de primitieve darm tailgut of postanale darm Normaal regressie in week 8 Cyste ontstaat bij onvolledige regressie Incidentie V>M Typisch bij vrouwen 30-40 jaar Slechts enkele gevallen bij kinderen, meestal neonaten, meestal toevallig © 2008 Universitair Ziekenhuis Gent 13 Tailgut cyste Kenmerken Vaak multicystisch APD: verschillende types gastro-intestinaal epitheel Meestal asymptomatisch (50%) of aspecifieke klachten Soms inflammatie of infectie, met abcedatie en/of fistulisatie Maligne transformatie beschreven in volwassenen Adenocarcinoom of neuroendocriene tumor Behandeling op kinderleeftijd als preventie van latere complicaties Behandeling: steeds volledige resectie © 2008 Universitair Ziekenhuis Gent 14 Take home messages Acute urineretentie bij kinderen verdient uitwerking Urineonderzoek + evt. bloedafname Echo abdomen Tailgut cyste Zeldzame massa in de retrorectale ruimte Asymptomatisch of aspecifieke klachten Steeds totale resectie © 2008 Universitair Ziekenhuis Gent 15 Dank ! Vragen ? © 2008 Universitair Ziekenhuis Gent 16 Referenties Nevo A et al. Acute urinary retention in children. Urology. 2014 Dec;84(6):1475-9 Gatti et al. Acute Urinary Retention in Children. Journal of Urology. 2001 Mar;165(3):918-21 Asgari et al. Acute Urinary Retention in Children. Urology Journal. 2005:2(1):23-27 Pediatric presacral masses. RSNA Radiographics 2006;26(3) © 2008 Universitair Ziekenhuis Gent 17