Vita bk 2e druk, wegwijzer Module 1 BK | VERKENNEN Hoofddoel: kennismaking met enkele basisbegrippen en basisvaardigheden van het vak M&N Vita 1e druk Basisstof 1 Jouw uiterlijk Identiteit: uniek, identiteit, uiterlijke kenmerken, innerlijke kenmerken Relaties: persoonlijke relatie, functionele relatie Communicatie: communiceren, verbale communicatie, non-verbale communicatie, communicatiestoornis, sociale media Mening: mening, argument, vooroordeel M1-B2 M1-B3 Nieuw Basisstof 2 Een kijkje in jouw lichaam Lichaam: borstholte, buikholte, middenrif, orgaan, luchtpijp, longen, hart, slokdarm, maag, darmen, lever, nieren, organenstelsel Cellen: cellen, celkern Loep: loep Microscoop: microscoop, statief, voet, oculair, tubus, revolver, objectieven, grote schroef, kleine schroef, tafel, preparaatklemmen, lampje, lichtschakelaar, diafragma Preparaat: preparaat, voorwerpglas, dekglas Tekening: natuurgetrouwe tekening, schematische tekening, buitenaanzicht, lengtedoorsnede, dwarsdoorsnede, tekenregels M1-B2 M1-B4 Nieuw Basisstof 3 Je tijd indelen Tijdsbesteding: vrije tijd, tijdsbesteding, tijdbalk, legenda, (huiswerk) plannen, lichamelijk inspanning, geestelijke inspanning, geestelijke ontspanning Tabel: tabel, rij, kolom, grootheid, eenheid Grafieken: grafiek, x-as, y-as, lijngrafiek M1-B3 Basisstof 4 In je kamer Levensverschijnselen: levensverschijnselen, organisme, voeden, ademhalen, uitscheiden, waarnemen, bewegen, voortplanten, groeien, dood, levenloos Materialen: materiaal, natuurlijke materialen, grondstoffen Materiaaleigenschappen: materiaaleigenschappen, hout, metalen, zuivere metalen, glas, kunststoffen Bewerken van materialen: gereedschappen, bewerken Brander: brander, gaskraan, luchtschijf, pauzevlam, ruisende vlam, Fasen: fasen, vast, vloeibaar, gasvormig Stoffen: zuivere stof, mengsel, oplossing Legering: legering, messing, brons, roestvast staal, goud, karaat Veiligheid: veiligheid, sociale veiligheid Vertrouwenspersoon: vertrouwenspersoon, geheimhoudingsplicht Veiligheidsregels: veiligheidsregels M1-B4 M1-B5 Nieuw Basisstof 5 In de keuken Basisstof 6 Veiligheid 19-7-2017 M1-B5 Nieuw Nieuw Basisstof 7 Rondom het huis Basisstof 8 Winkels in je buurt Veilig werken: kolomboormachine, boorklem, bankschroef, tafelklem Veiligheidsvoorzieningen: veiligheidsvoorzieningen, noodknop elektra, oogdouche, blusdeken, brandblusser, douche, EHBOkoffer Rijken: rijken, bacteriën, schimmels, planten, dieren, celwand, celkern, bladgroenkorrels Bacteriën: eencellig, delen, bacteriekolonies Schimmels: eencellige schimmels, veelcellige schimmels, schimmeldraden, spore, knopvorming Planten: afdelingen, zaadplanten, sporenplanten, wieren Dieren: skelet, uitwendig skelet, inwendig skelet, symmetrie Winkels: consument, producent Behoeften: behoefte, noodzakelijke behoefte Ontwerpen: ontwerpers Verpakking: productinformatie, netto-inhoud, houdbaarheidsdatum, ingrediëntenlijst, uitslag, snijlijnen, vouwlijnen Streepjescode: streepjescode Aankopen: review, vergelijkend warenonderzoek Practica 1bk Type Opdracht 9: Non-verbale communicatie onderzoek Opdracht 11: Onderdelen van een mobiele telefoon techniek Opdracht 19: Werken met een loep practicum Opdracht 20: Met een loep naar jezelf kijken practicum Opdracht 23: Een krantenartikel practicum Opdracht 25: Een preparaat maken practicum Opdracht 28: Een appel tekenen practicum Opdracht 37: Lengte meten onderzoek Opdracht 38: Verschil in lengte tussen jongens en meisjes onderzoek Opdracht 56: Een vechtvlieger van de juiste materialen techniek Opdracht 79: Cellen van een ui practicum Opdracht 82: Yoghurt maken practicum Opdracht 83: Bacteriekolonies kweken practicum Opdracht 85: Schimmels practicum Opdracht 89: Planten indelen practicum Opdracht 91: Memoryspel over indeling van het dierenrijk practicum Opdracht 96: Een uitslag van een melkpak bekijken en maken techniek Opdracht 97: Verpakking voor melkpak ontwerpen techniek Opdracht 102: Vergelijkend warenonderzoek van cola onderzoek 19-7-2017 Vita, 1e druk M1-opdr9 M1-opdr7 M1-opdr64 M1-opdr91 M1-B6 M6-B4 M1-B8 Nieuw Module 2 BK | WONEN Hoofddoel: verstandig en veilig omgaan met huis en huishouden Vita 1e druk Basisstof 1 Beroepen rondom wonen Beroepen: loodgieter, alfahulp, interieurontwerpster M2-B1 Nieuw Basisstof 2 Jouw thuis Functies van woning: bescherming, slapen, eten, ontspannen Kamer: inrichting, schets, plattegrond, tekening op schaal Basisstof 3 Samen huishouden Huishouden: huishouden, zorgtaak Opruimen: hygiënisch, huisstofmijt, allergisch, schoonmaken Schoonmaakmiddelen: schoonmaakmiddel, veiligheid, huidirritatie Waarschuwingssymbolen: symbolen, pictogram Dieren in huis: huisdier, ongedierte M2-B2 Nieuw M2-B7 M2-B8 Nieuw Basisstof 4 Gas, water en elektriciteit Meterkast: meterkast, hoofdkraan, hoofdschakelaar, kilowattuurmeter, watermeter, gasmeter, elektrische energie Gas: gasleidingen, gaslek Water: waterleidingen, boiler Elektriciteit: elektriciteit, elektrische stroom, gesloten stroomkring, batterij, elektriciteitsdraden, schakelaar, spanningsbron, geleider, isolator Gevaren van elektriciteit: kortsluiting, overbelasting Beveiliging: groepenkast, groepen, zekering, stop, smeltveiligheid, automatische zekering, smeltdraad, verklikker, erkend vakman, keurmerk Kosten: eindrekening, verbruik, kilowattuur, kWh, eindstand, beginstand, prijs per eenheid, kosten=verbruikxprijspereenheid, vast bedrag, totaalbedrag, kubieke meter Centrale verwarming: verwarmingsketel, verwarmingsinstallatie, gasbrander, afvoerpijp, warmtewisselaar, pomp, verwarmingsbuizen, radiatoren Verbranding: brandstof, zuurstof, koolstofdioxide, waterdamp, warmte, (brandsof+zuurstof>koolstofdioxide+waterdamp+warmte) Brander: brander, luchtkraan, gele vlam, onvolledig, blauwe vlam, volledig, niet-ruisende blauwe vlam, ruisende blauwe vlam Thermometers: thermometer, graden Celsius, vloeistofthermometer, reservoir, stijgbuis, schaalverdeling, digitale thermometer, koortsthermometer Temperatuurregeling: thermostaat, sensor Warm water: gasboiler, zonneboiler, combiketel Warmtegeleiding: warmtegeleiding Warmtestraling: warmtestraling Waterstroming: warmtestroming Isolatie: warmteverlies, isolatoren, spouw Basisstof 5 Een warm huis Basisstof 6 Warmte vervoeren 19-7-2017 M2-B3 Nieuw M2-B4 Nieuw M2-B5 M2-B6 Basisstof 7 Je lichaam op temperatuur houden Basisstof 8 Verstandig huishouden Verbranding in lichaam: glucose, glucose+zuurstof->koolstofdioxide+water+warmte Constante lichaamstemperatuur: zweet, vacht, veren, kleding, wol, dons, synthetisch Veilig klussen: klussen, tuingereedschap, handleiding Iets kopen: consument, product, persoonlijke uitgaven, gezinsuitgaven, Rechten en plichten: plicht, recht, ondeugdelijk product, garantiebewijs, garantietermijn Inkomsten en uitgaven: inkomsten, loon, kleedgeld, reisgeld, tekort, sparen Practica 2bk Type Opdracht 12: De kamer inrichten techniek Opdracht 13: Een woonkamer maken techniek Opdracht 17: Huisstofmijt bekijken practicum Opdracht 19: Kindveilige sluiting onderzoek Opdracht 20: Schoonmaakmiddelen onderzoek Opdracht 28: Een gesloten stroomkring zonder schakelaar practicum Opdracht 29: Een stroomkring met schakelaar practicum Opdracht 33: Kortsluiting practicum Opdracht 37: Aansluiten van een stekker practicum Opdracht 43: Verbranding practicum Opdracht 47: Werken met een brander practicum Opdracht 50: Met een brander water verwarmen practicum Opdracht 53: Warmtegeleiding practicum Opdracht 56: Warmtestraling practicum Opdracht 59: Lucht verwarmen practicum Opdracht 63: Isolatiematerialen testen practicum Opdracht 65: Onderzoek naar isolatie van je eigen huis onderzoek Opdracht 71: Dekbedvullingen onderzoeken onderzoek 19-7-2017 Vita, 1e druk M2-opdr13 M2-opdr78 M2-opdr37 M2-opdr38 M2-opdr46 M2-opdr31 M2-opdr58 M2-opdr62 M2-B5 M2-B6 M2-B7 Nieuw Module 3 BK | SPORTEN Hoofddoel: kennis van eigenschappen die van belang zijn voor sporten, met name gezond sporten Vita 1e druk Basisstof 1 Een beroep in de sport Basisstof 2 Een sport kiezen Basisstof 3 Hardlopen Basisstof 4 Turnen Basisstof 5 Fietsen Basisstof 6 Fitness Basisstof 7 Zwemmen Basisstof 8 Gezond sporten 19-7-2017 Beroepen: sportleider, wielrenner, fitnesstrainer M3-B1 Nieuw Sporten: ontspannen, conditie, spelregels, sportbond, contributie, individueel, teamsport, sportkleding Kiezen: waardevol, mening, argumenten Eigenschappen: lichamelijk eigenschappen, karaktereigenschappen Afstand: afstand, grootheid, eenheid, meter, kilometer, centimeter, millimeter, m, km, cm, mm, 1km=1000m, 1m=100cm, 1cm=10mm, meetinstrument Tijd: seconde, minuut, uur, s, min, h, 1uur=60minuten, 1minuut=60seconden Snelheid: formule, snelheid=afstand/tijd, meter per seconde (m/s), kilometer per uur (km/h), gemiddelde, snelheid in m/sx3,6=snelheid in km/h, Skelet: romp, ledematen, skelet, botten, geraamte, beenderen Functies skelet: stevigheid, bescherming, beweging Botten: kalk, lijmstof, stevigheid, buigen Kraakbeen: kraakbeen Vorm: lang, rond, hol, boogvorm Constructies: constructie, onderdelen, verbinding, demonteren, kooiconstructie, boogconstructie, driehoekconstructie Verbindingen: lassen, lijmen, bouten, moeren, vergroeid, naadverbinding, los-vast verbinding, scharnieren, gewrichten Wervelkolom: vering, schokdemper, wervelkolom, tussenwervelschijf, kraakbeenverbinding Gewricht: gewrichtskogel, gewrichtskom, kraakbeen, gewrichtssmeer, gewrichtskapsel, kapselbanden Spieren: spieren, spierkracht, spierstelsel, pezen, samentrekken, buigspier, strekspier, antagonisten Krachtmeters: veerkracht, veerunsters, kracht, newton, N, zwaartekracht, massa, gram M3-B2 Verbranding: energie, brandstof, verbranding, zuurstof, afvalstoffen, brandstof+zuurstof->energie+afvalstoffen, koolstofdioxide Ademhalen en verbranden: longen, hart Sportvoeding: suiker, zetmeel, koolhydraten, duursporten, bouwstoffen, eiwitten, krachtsporten Lichaamstemperatuur: lichaamstemperatuur, haarvaten, zweetklieren, zweet, douche, deodorant, uitdrogen, sportdrank Blessures: blessure, valtechniek, warming-up, cooling-down Spierblessures: spierpijn, spierscheuring, zweepslag Botbreuken: röntgenfoto Gewrichtblessures: verzwikking, verstuiking, zwelling, uit de kom, ontwrichting, kneuzing, knieblessures, M3-B7 Nieuw M3-B3 M3-B4 M3-B5 M3-B6 M3-B8 kruisbanden, meniscus Hersenletsel: hersenschudding Practica 3bk Type Opdracht 17: Een volleybalveld techniek Opdracht 18: Een meetwiel maken techniek Opdracht 19: Is de gymzaal groot genoeg? onderzoek Opdracht 24: Meten met een stopwatch practicum Opdracht 26: Hoe snel ben je? practicum Opdracht 28: Hoe lenig ben je? practicum Opdracht 35: Waar zijn botten van gemaakt? practicum Opdracht 37: De vorm van botten practicum Opdracht 39: De boogvorm techniek Opdracht 40: Voetafdrukken maken practicum Opdracht 43: Een kaartenbuis bouwen techniek Opdracht 44: Een brug bouwen techniek Opdracht 60: Je eigen kracht meten practicum Opdracht 61: De omtrek van je armspieren meten practicum Opdracht 62: Armpje drukken practicum Opdracht 65: De kracht van een veerunster practicum Opdracht 66: Kracht meten practicum Opdracht 69: Wat merk je bij lichamelijke inspanning? practicum Opdracht 80: Zweten practicum Opdracht 92: Een ei in een jampotje practicum 19-7-2017 Vita, 1e druk M3-opdr32 M3-opdr24 M3-opdr34 M3-opdr35 M3-opdr38 M3-opdr40 M3-opdr42 M3-opdr43 M3-opdr45 M3-opdr47 M3-opdr64 M3-opdr67 M3-opdr76 M3-opdr93 Module 4 BK | WAARNEMEN Hoofddoel: kennis van de werking van enkele zintuigen en hun prikkels; kennis van enkele afwijkingen en oplossingen daarvoor Vita 1e druk Basisstof 1 Waarnemen en beroep Basisstof 2 Waarnemen Basisstof 3 Voelen Basisstof 4 Ruiken en proeven Basisstof 5 Horen Basisstof 6 Pas op je oren! Basisstof 7 Zien Basisstof 8 Kleuren zien 19-7-2017 Beroepen: dj, vormgever, fotograaf M4-B1 Nieuw Zintuigen: waarnemen, zintuigen, prikkels Waarnemen: zintuigcellen, impulsen, hersenen, sensor Reactie: drempelwaarde, gewenning, bewuste reactie, reflex Zenuwstelsel: ruggenmerg, zenuwstelsel Huid: onderhuids bindweefsel, opperhuid, hoornlaag, eelt, kiemlaag, lederhuid, zweetklieren, porie, talgklieren, talg, acne Zintuigen in de huid: tastzintuigen, drukzintuigen, warmtezintuigen, koudezintuigen, pijnpunten Beschadigingen: zon, uv-straling, huidkanker Voelen door dieren: snorharen Ruiken: geurstoffen, neusholte, neusslijmvlies, reukzintuigcellen, reukharen, neusharen, trilharen Proeven: smaakknopjes, smaakzintuigcellen Geur: lichaamsgeur, zweetgeur, mondgeur, functie van geur, reukvermogen van honden Geluidsbron: trilling, geluidsbron, natuurlijke geluidsbron, kunstmatige geluidsbron Oor: oorschelp, gehoorgang, uitwendig oor, trommelvlies, gehoorbeentjes, slakkenhuis, gehoorzenuw Horen: gehoorzintuigcellen, gehoorzenuw, gehoorcentrum Frequentie: oscilloscoop, frequentie, hertz (Hz), toonhoogte, frequentiebereik Verplaatsing: tussenstof, geluidssnelheid, stemmen Geluidssterkte: geluidssterkte, decibel (dB), decibelmeter Gehoortest: gehoortest Gehoorverlies: oorsmeer, oorontsteking, middenoorontsteking, trommelvliesbuisje Gehoorproblemen: doof, slechthorend Harde geluiden: gehoordrempel, pijngrens, geluidsoverlast Oog: iris, pupil, glasachtig lichaam, hoornvlies, vaatvlies, netvlies, lens, oogspieren Zien: breking Bescherming: oogkassen, wenkbrauwen, oogleden, wimpers, traanklieren, oogvocht, traanbuizen, pupilreflex Licht: lichtbronnen, natuurlijke lichtbronnen, kunstmatige lichtbronnen, lichtstralen, diffuse terugkaatsing. Schaduw: schaduw, randstralen Spiegelbeeld: spiegelbeeld, spiegelschrift Licht en kleur: spectrum, prisma, zakspectroscoop Straling: infraroodstraling, ultraviolette straling Kleuren: absorberen, kleurenfilter Kleuren zien: kegeltjes, staafjes, kleurenblind M4-B1 Nieuw M4-B8 Nieuw M4-B6 M4-B7 M4-B4 M4-B4 M4-B5 M4-B2 M4-B3 M4-B2 M4-B3 Practica 4bk Type Opdracht 11: Een reflex practicum Opdracht 15: Hoe goed kun jij voelen? practicum Opdracht 22: Gevoeligheid van verschillende delen van je huid practicum Opdracht 23: Een deurmatsensor maken techniek Opdracht 30: Stof in de lucht practicum Opdracht 34: Test ruiken en proeven practicum Opdracht 38: Geurspoor volgen practicum Opdracht 43: Geluidstrillingen zichtbaar maken practicum Opdracht 44: Geluidstrillingen practicum Opdracht 46: Kenmerken van hoge en lage geluiden practicum Opdracht 48: Een mobieltje in vacuüm practicum Opdracht 49: Werking van een luidspreker practicum Opdracht 51: Tonen van snaren practicum Opdracht 53: Kenmerken van harde en zachte geluiden practicum Opdracht 57: Gehoortest: bepaal je frequentiebereik practicum Opdracht 65: Geluidsisolatie practicum Opdracht 71: Een beeld op het netvlies practicum Opdracht 72: Een camera maken techniek Opdracht 73: Je camera gebruiken practicum Opdracht 77: Pupilreflex practicum Opdracht 79: Lichtstralen practicum Opdracht 81: Lichtgevoelig alarm maken techniek Opdracht 82: Lichtgevoelig alarm testen practicum Opdracht 85: Een spectrum zichtbaar maken Practicum Opdracht 86: Spectroscoop practicum Opdracht 92: Spelen met kleuren practicum Opdracht 94: Warmteabsorbtie practicum Opdracht 95: Kleurenfilter practicum 19-7-2017 Vita, 1e druk M4-opdr89 M4-opdr61 M4-opdr65 M4-opdr78 M4-opdr65 M4-opdr84 M4-opdr45 M4-opdr23 M4-opdr40 M4-opdr28 M4-opdr53 Opdracht 97: Kleuren waarnemen practicum M4-opdr34 Opdracht 99: Gekleurd licht mengen practicum M4-opdr55 19-7-2017 Module 5 BK | WATER EN LUCHT Hoofddoel: kennis van enkele eigenschappen van water en lucht; de invloed die deze eigenschappen hebben op de vorm en werking van enkele transportmiddelen en organismen. Vita 1e druk Basisstof 1 Een beroep met water en lucht Basisstof 2 Water Basisstof 3 Geen leven zonder water Basisstof 4 Lucht Basisstof 5 Leven van lucht Basisstof 6 Drijven of zinken Basisstof 7 Aanpassingen aan het milieu Basisstof 8 De reinigende kracht van water 19-7-2017 Beroepen: waterpolitie, onderhoudsmonteur vliegtuig, ballonvaarder nieuw Water: grondwater, oppervlaktewater, zoet water, zout water, zeewater, hemelwater, kringloop Fasen: fase, vast, vloeibaar, gasvormig Fase-overgangen: condenseren, verdampen, smelten, bevriezen Waterkringloop: waterkringloop Smaak: mineralen, calcium Water in je lichaam: cellen, waterbalans, urine, bloed, bloedplasma, bloedcellen, transport, organen Water en planten: vacuole, celwand, wortels, huidmondjes Aanpassingen: waterplanten, waterdieren Samenstelling lucht: stikstof, zuurstof, koolstofdioxide, verbranding, brandstof Luchtdruk: luchtdruk, metaalbarometer, pascal, bar M5-B2 M5-B3 Ademhalingsbeweging: ademhalen, ribademhaling, middenrifademhaling, gewrichten, kraakbeen Vitale capaciteit: ademvolume, vitale capaciteit Ademhalingsstelsel: longblaasjes, longhaarvaten, gaswisseling Bloed: rode bloedcellen, hemoglobine, bloedvatenstelsel, hart, bloedvaten Ziek door lucht: passief roken, milieu, smog, allergisch, hooikoorts, pollen, astma, huisstofallergie, ventileren Ademhaling bij planten: opperhuid, huidmondjes, fotosynthese, bladgroenkorrels, glucose Massa en volume: balans, massa, gram, kilogram, volume, kubieke centimeter, liter Dichtheid: dichtheid, berekenen dichtheid Drijven of zinken: drijven, zinken, duikboot, zwemblaas, duiker, perslucht, trimvest Aanpassingen bij planten : zonplanten, schaduwplanten Aanpassingen bij waterdieren : voortbeweging, weerstand, gestroomlijnd, vinnen, flippers Landdieren : zoolgangers, teengangers, hoefganger Ademhalen : kieuwen, kieuwdeksels, kieuwplaatjes, huidademhaling Amfibieën : gedaanteverwisseling Vogels : handpennen, armpennen Voortplanting : uitwendige bevruchting, inwendige bevruchting Lichaamhygiëne : lichaamshygiëne, ziektekiemen, talg, wasactieve stoffen, shampoo Kleding : vezels, natuurlijke vezel, plantaardige vezel, dierlijke vezel, synthetische vezel, nylon, acryl, polyamide, polyester, mengvezel, isoleert Etiket : maatetiket, merketiket, samenstellingsetiket, onderhoudsetiket, behandelingssymbolen M5-B4 M6-B2 M6-B8 M6-B5 M6-B6 M6-B7 M7-B5 M5-B5 M6-B3 M1-B6 M5-B7 M2-B6 M2-B8 M5-B6 Kleding wassen : waskaart, wasmiddelen, wastemperatuur, sorteren, dosering Practica 5bk Type Opdracht 8: Zoutoplossingen maken practicum Opdracht 12: Temperatuurverloop tijdens het koken van water practicum Opdracht 14: Temperatuurverloop tijdens het smelten van ijs practicum Opdracht 25: Kiemen van zaadjes practicum Opdracht 26: Vochtigheid van grond onderzoeken practicum Opdracht 30: Verbranding van kaarsvet practicum Opdracht 31: Kracht van lucht practicum Opdracht 34: Effect van luchtdruk practicum Opdracht 36: Beweging van de buikwand practicum Opdracht 40: Je vitale capaciteit bepalen practicum Vita, 1e druk M5-opdr39 M5-opdr40 M6-opdr101 M6-opdr102 Opdracht 85: Ademhalingsbewegingen van een goudvis M6-opdr60 M6-opdr73 practicum M6-opdr58 practicum M5-opdr47 techniek M5-opdr49 practicum M5-opdr83 Opdracht 94: Shampoo maken practicum Opdracht 95: Schoonmaakmiddelen practicum Opdracht 98: Microscopie: vezels practicum Opdracht 99: De brandproef practicum Opdracht 105: De werking van waspoeder practicum Opdracht 62: Huidmondjes bekijken Opdracht 70: Drijven en zinken Opdracht 72: Maak zelf een duikboot 19-7-2017 M5-opdr73 Module 6 BK | VOEDING Hoofddoel: kennis van eigenschappen van voedingsmiddelen en op basis hiervan keuzes kunnen maken ten aanzien van gezonde voeding en voedselbereiding Vita 1e druk Basisstof 1 Voeding en beroep Beroepen: akkerbouwer, groenteman, kok Basisstof 2 Voedingsmiddelen Voedingsmiddelen: voedingsmiddelen, dierlijke voedingsmiddelen, plantaardige voedingsmiddelen Voedingsstoffen: voedingsstoffen, brandstoffen, bouwstoffen, beschermende stoffen, reservestoffen, koolhydraten, eiwitten, vetten, mineralen, vitaminen, water, voedingsvezel Jouw eten: indicator, e-nummers, additief Smaak: zintuigen, leefstijl, afkomst Keuze: vegetariër, veganist Religie: christendom, orthodoxe joden, koosjer, moslims, halal, haram, islam, ramadan, hindoeïsme, boeddhisten Gezond: voedingscentrum, schijf van vijf, voedingsadvies Vetten: verzadigde vetten, onverzadigde vetten Hoeveel: in balans, energiebalans, joule (J) Gewicht: overgewicht, obesitas, hart- en vaatziekten, kanker, suikerziekte, ondergewicht, BMI Eetstoornis: anorexia nervosa, boulimia nervosa, laxeermiddelen, eetstoornis Bruine boon: zaden, zaadhuid, navel, poortje, kiemen, kiem, zaadlobben, levenscyclus Wortels: wortelstelsel, hoofdwortel, zijwortels, wortelharen Stengels: stengels, vaten, vaatbundel Bladeren: bladsteel, bladschijf, nerven, hoofdnerf, zijnerven, bladmoes, fotosynthese, glucose Eetbare delen Landbouw: landbouw, voedingsgewassen, landbouwdieren Akkerbouw: akkerbouw, akkers, gewassen, monocultuur Tuinbouw: tuinbouw, boomgaard, glastuinbouw Veeteelt: veeteelt, vlees, orgaanvlees, melk, gepasteuriseerd, gesteriliseerd, grondstof Voedingsmiddelenindustrie: ingrediënten, voedingsmiddelenindustrie, samengestelde producten, bacteriën, schimmels Verspilling: verspilling, voedselbederf Conserveren: conserveren, drogen, vriesdrogen, vacuüm trekken, invriezen, pasteuriseren, sporen, steriliseren, conserveermiddel, natuurlijk conserveermiddel, kunstmatig conserveermiddel Verpakken en bewaren Voedselhygiëne: voedselinfectie, voedselhygiëne, kruisbesmetting Voedselbereiding: bereiden, koken, bakken, frituren Kookapparaten: gaskookplaat, elektrische kookplaat, keramische kookplaat, inductiekookplaat, heteluchtoven, magnetron, microgolven, combimagnetron Basisstof 3 Voedingsgewoonten Basisstof 4 Voedselproductie Basisstof 5 Voedsel bewaren Basisstof 6 Voedsel bereiden 19-7-2017 M7-B1 nieuw M7-B4 nieuw M7-B2 M7-B4 M7-B8 nieuw M7-B5 M7-B6 M7-B3 M7-B6 nieuw M7-B3 nieuw Basisstof 7 Vertering: van mond naar maag Basisstof 8 Vertering: van maag naar anus Verteringsstelsel: verteringsstelsel, darmkanaal, verteren, verteringsproducten, klier, verteringssappen, enzymen Mond: speeksel, speekselklieren, slijmvlies, slijm Gebit: snijtanden, hoektanden, kiezen, wortels, tandvlees, kroon, tandbeen, tandglazuur, wortelvlies Aantasting gebit: tandplak, tandvleesontsteking Gebitsverzorging: tandsteen, tandarts, gebitscorrectie Mond naar maag: huig, slikreflex, strottenklepje, slokdarm Darmperistaltiek: kringspieren, lengtespieren, peristaltische beweging, darmperistaltiek Maag: maagsap, maagsapklieren, maagportier Twaalfvingerige darm: twaalfvingerige darm Lever en alvleesklier: lever, gal, galblaas, emulgeren, alvleesklier, alvleessap Dunne darm: dunne darm, darmplooien, darmvlokken, darmsapklieren, darmsap Blinde darm: blindedarm, wormvormig aanhangsel, appendix Dikke darm: dikke darm, cellulose, diarree Endeldarm: endeldarm, anus, ontlasting Practica 6bk Type Opdracht 49: Afkoelen door verdamping practicum Opdracht 56: Ontwerp een kookdoos techniek Opdracht 57: Bouw een kookdoos techniek Opdracht 58: De kookdoos uitproberen practicum Opdracht 74: Pepsine practicum Vita, 1e druk Opdracht 11: Hoeveel water zit er in voedingsmiddelen practicum M7-opdr30 Opdracht 12: Zetmeel aantonen practicum M7-opdr31 Opdracht 20: Jouw bewegingsdagboek onderzoek M7-opdr95 Opdracht 22: Voedingsdagboek onderzoek M7-opdr94 Opdracht 28: Een geweekt zaad practicum M7-opdr39 Opdracht 32: Wortel van tuinkers practicum M7-opdr51 Opdracht 40: Wedstrijd: wie kent de meeste melkproducten onderzoek M7-opdr65 19-7-2017 M7-opdr21 M7-opdr22 M7-B7 M7-B8