Centrum voor Revalidatie | locatie Groningen Het schoonmaken van pezen en/of gewrichten Synovectomie Centrum voor Revalidatie | locatie Groningen Inleiding Door reuma heeft u een ontsteking in één of meerdere gewrichten of in de peesscheden rond de pezen in uw hand. Ondanks de medicijnen die u neemt, blijkt de zwelling niet of onvoldoende af te nemen. Als de zwelling te lang duurt, kunnen de gewrichten of pezen worden aangetast. Voor de gewrichten betekent dit dat het bot en kraakbeen beschadigt. Een langdurige ontsteking in de peesschede(n) kan uiteindelijk leiden tot het scheuren van één of meer pezen. U heeft, in overleg met de reumatoloog, de plastisch chirurg en de revalidatiearts, besloten een operatie te laten uitvoeren. Bij deze operatie wordt het ontstekingsweefsel verwijderd. Dit wordt ook wel het schoonmaken van uw gewrichten of pezen genoemd. Door het ontstekingsweefsel te verwijderen worden uw gewrichten en pezen beschermd tegen verdere beschadiging. Als er een pees in uw hand gescheurd is, dan hecht de chirurg deze. In een dergelijk geval kan de folder ‘buig- of strekpeesletsel’ van pas komen. U kunt deze aan uw behandelend arts of therapeut vragen. Meestal neemt na de operatie de pijn in uw hand af. Bovendien kan de soepelheid en de kracht van uw hand en uw pols verbeteren. Dit laatste is niet altijd het geval, maar doordat de pijn vermindert kunt u uw dagelijkse bezigheden over het algemeen beter uitvoeren. In deze folder is de belangrijkste informatie over de operatie, de verdoving en de nabehandeling op een rij gezet, zodat u alles nog eens kunt nalezen. 1 Het schoonmaken van pezen en/of gewrichten Dagbehandeling of opname De operatie kan in dagbehandeling of tijdens een korte opname plaatsvinden. Bij een dagbehandeling wordt u kort voor de ingreep in het ziekenhuis verwacht en meestal gaat u enkele uren na de ingreep weer naar huis. Bij een opname verblijft u enkele dagen in het ziekenhuis. De arts overlegt met u wat in uw geval het beste is. Afhankelijk van de soort operatie en uw lichamelijke en sociale omstandigheden zal de nabehandeling poliklinisch of tijdens een korte opname in het Centrum voor Revalidatie plaatsvinden. De nurse practitioner (een gespecialiseerd verpleegkundige) zal met u, al voor de ingreep, bespreken wat voor u de beste optie is. De verdoving Tijdens deze operatie wordt uw hele arm verdoofd. De anesthesio­ loog brengt een verdovingsvloeistof in via een prik in uw hals of oksel. Uw arm voelt daarna warm en zwaar aan. Bovendien verdwijnt het gevoel in uw arm en kunt u uw arm niet meer bewegen. Veel patiënten geven aan dat dit voelt alsof de arm rechtop staat of op de buik ligt. De arts doet vervolgens een band om uw bovenarm en pompt deze op. Dit is te vergelijken met een bloeddrukmeting. Door het aanbrengen van de band kan het bloed niet meer door uw arm stromen en blijven de bloedvaten leeg. Direct na de operatie verwijdert de arts deze band weer. 2 Centrum voor Revalidatie | locatie Groningen De operatie De operaties voor het schoonmaken van de pezen en gewrichten worden op verschillende manieren uitgevoerd. Pezen De operatie aan de pezen in uw hand begint met het maken van een gebogen snee in de huid boven de aangetaste pezen. De chirurg maakt het ontstekingsweefsel daarna los van het gezonde weefsel en verwijdert vervolgens het ontstekingsweefsel. Als er een pees in uw hand is gescheurd dan wordt deze gehecht. Wanneer dat niet mogelijk is, probeert de chirurg een deel van de gescheurde pees te hechten aan een andere, gezonde pees. Deze gezonde pees kan dan voor een deel de functie van de gescheurde pees overnemen. Gewrichten Bij een operatie waarbij de gewrichten schoongemaakt worden, begint de chirurg met het maken van een snee in de huid boven de aangetaste gewrichten. Vervolgens maakt de chirurg het gewrichts­ kapsel open, waarna het ontstekingsweefsel wordt verwijderd. Bij het sluiten van het gewrichtskapsel probeert de chirurg de kapseluiteinden over elkaar heen te leggen om de gewrichten zo extra stevigheid te geven. De wond wordt gedicht met hechtingen die er na twee weken weer uitmogen. Afhankelijk van de grootte van de wond kan de arts besluiten om na de operatie een dun slangetje aan te brengen om ophoping van wondvocht en bloed in uw hand te voorkomen. Dit slangetje blijft meestal één dag zitten. 3 Het schoonmaken van pezen en/of gewrichten Direct na de operatie Na afloop van de operatie komt u op de uitslaapkamer (recovery). U heeft dan een stevig verband om uw hand. Uw arm ligt op een kussen dat wat hoger ligt dan de rest van uw lichaam om er voor te zorgen dat uw hand niet dik wordt door stuwing. Enkele uren na de operatie mag u, als u zich goed voelt, uit bed met uw arm in een draagband. Als de verdoving uitgewerkt raakt en u pijn krijgt, kunt u om pijnstillers vragen. De arts besluit, afhankelijk van hoe u zich voelt en het tijdstip van de operatie, bij een dagbehandeling wanneer u naar huis mag en bij een korte opname wanneer u naar een andere afdeling gaat. Complicaties Vlak na de operatie kan uw hand of pols opzwellen, dit neemt na verloop van tijd weer langzaam af. Er kan een nabloeding of een infectie optreden, dit gebeurt echter zelden. Het is ook mogelijk dat één van de kleine huidzenuwen tijdens de operatie wordt beschadigd. Hierdoor kan een klein stukje van de huid gevoelloos worden. Dit gaat meestal na verloop van tijd weer over. Nabehandeling De nabehandeling voor een operatie waarbij alleen ontstekings­ weefsel is verwijderd, verschilt van de nabehandeling voor een operatie waarbij ook pezen zijn gehecht. 4 Centrum voor Revalidatie | locatie Groningen Nabehandeling als er ontstekingsweefsel is verwijderd Als er ontstekingsweefsel is weggehaald, krijgt u van de plastisch chirurg oefeningen mee waarmee u enkele dagen na de operatie kunt beginnen. In de weken na de operatie mag u uw geopereerde hand langzaamaan weer gaan gebruiken. Soms is het nodig een handtherapeut of een revalidatiearts in te schakelen. Meestal krijgt u hiervoor een afspraak mee bij het ontslag uit het ziekenhuis. In andere gevallen wordt u daar tijdens de controle over geïnformeerd. Nabehandeling als er pezen zijn gehecht Als de pezen in uw hand zijn gehecht, draagt u na de operatie gedurende zes weken een spalk. De spalk kan zowel van gips als van kunststof zijn, dit bepaalt de chirurg. Gipsspalken worden gemaakt door de gipsverbandmeester. Kunststofspalken worden gemaakt door een handtherapeut. Als u een kunststof spalk krijgt, krijgt u oefeninstructies voor uw hand. Voor meer informatie over de nabehandeling ontvangt u de folder ‘buig- of strekpeesletsel’. Poliklinische controle Twee weken na de operatie wordt u voor controle verwacht op de polikliniek Plastische Chirurgie. U krijgt hiervoor een afspraak mee bij ontslag uit het ziekenhuis. Tijdens het polikliniekbezoek controleert de plastisch chirurg de wonden en de functie van uw hand en pols. Een verpleegkundige verwijdert de hechtingen. 5 Het schoonmaken van pezen en/of gewrichten Vragen Bij vragen kunt u contact opnemen met de nurse practitioner van de polikliniek Revalidatiegeneeskunde van het Centrum voor Revalidatie. Het telefoon­nummer is (050) 361 02 98. Bij afwezigheid van de nurse practitioner kunt u bellen met een medewerker van de medische administratie van de door u gewenste polikliniek: Revalidatiegeneeskunde, telefoon (050) 361 14 84, Plastische Chirurgie, telefoon (050) 361 21 74 Reumatologie, telefoon (050) 361 29 24. UMCG ­Centrum voor Revalidatie | locatie Groningen Polikliniek Revalidatiegeneeskunde Hanzeplein 1 | 9713 GZ Groningen Postbus 30.001 | 9700 RB Groningen www.revalidatie.umcg.nl 6 Centrum voor Revalidatie | locatie Groningen Aantekeningen 7 Het schoonmaken van pezen en/of gewrichten 8 Patiënteninformatie vlc 350/1209