“Kerstklanken uit Oekraïne” Het Utrechts Byzantijns Koor is een

Utrechts Byzantenkoor in de Grote Kerk
“Kerstklanken uit Oekraïne”
Het Utrechts Byzantijns Koor is een
Nederlands koor met Oekraïense wortels. Het
bestaat in 2016 65 jaar en is tot lang na de val
van de Muur, het geheugen geweest van de
Oekraïense liturgische zangcultuur. Naast het
zingen van liturgische liederen voert het koor
profane stukken uit van eenvoudige
volksliedjes tot stoere kozakkengezangen .
Bijzondere werken en bewerkingen van oa
Tshesnokov, Stecenko, Kopcynskyj maar
ook oeroude gezangen uit het holenklooster,
Pecherskaya Lavra, te Kiev.
Oekraïens Kerstfeest
In het Slavische Oosten vangt het kerstfeest later aan vanwege het volgen van de Juliaanse
kalender. Men zingt over de geboorte van Christus maar ook op indringende wijze over de
vlucht voor de wrede koning Herodus. Langs de deuren zingt men er de traditionele
Kolyadkai. Deze term verwijst naar een traditie genaamd “Kalandai“ uit het Byzantijnse
keizerrijk, waarbij jonge mensen al zingend langs de deuren trekken. Zij zingen aan de deur
onder andere “Dobry wecir tobi” ofwel “Goedenavond goede gastheer, verheugt u, er zijn 3
feesten te vieren”.
Samenspel van klanken
Kerkslavische muziek zoals het koor dit 4 stemmig, a capella, ten gehore brengt kenmerkt
zich door de typisch Oosterse klanken waarbij een goed luisteraar veel zogenaamde
dissonanten herkent. Muziek waarbij de intonatie en de uitspraak van essentieel belang is.
Emotie die kleeft aan iedere toon. Soms heel fortissimo en dan plots weer heel ingetogen.
Muziek die de ziel raakt.
Vreugde en verdriet
Lag er voor de pauze nog het accent op liturgische en religieuze kerstliederen, na de pauze
zingen de mannen gekleed in traditioneel Oekraïense kledij, profane kerstliederen. Naast
vrolijke kerstliederen, hoort u ook het klassieke “Nè plac”, ofwel “Ween niet Rachel en
aanschouw je kinderen. Zij sterven niet, maar leven in een nieuwe tempel”.
Over de artiesten:
Grigori Sergei Sarolea ( dirigent)
Grigori (1967, Den Haag) groeide op in de traditie van de Byzantijnse ritus in Den Haag. Na
het VWO studeerde hij achtereenvolgens koordirectie aan het conservatorium in Den Haag en
Rotterdam. In 2005 rondde hij zijn master muziekwetenschappen af aan de Rijksuniversiteit
Utrecht. Naast het dirigeren van meerdere Byzantijnse koren waaronder het Utrechts
Byzantijns Koor en het Hoorns Byzantijns Mannenkoor, legt hij zich toe op oude Nederlandse
muziek en speelt hij oa. viool, doedelzak en piano. Grigori is muziekleraar aan een
middelbare school en doet regelmatig workshops voor onder andere Stichting Buitenkunst.
http://grigorisarolea.nl/discografie/
Stemmen
Het Utrechts Byzantijns Koor is een semiprofessioneel koor dat louter bestaat uit mannen. Het
zijn amateurzangers die allen beschikken over een geoefende stem. De stemgroepen zijn
onderverdeeld in 1e- en 2e tenoren, baritons en bassen. Om de vele concerten en liturgieën per
jaar goed te kunnen uitvoeren repeteert het koor wekelijkse en krijgen de leden individuele
begeleiding van zangpedagoge Svetlana van Wielink. Naast zangpedagoge en 2e dirigente
van het UBK, is zij dirigente van verschillende Byzantijnse koren en pianolerares