Informatie voor patiënten Als u diabetes hebt en nuchter moet zijn voor een onderzoek of operatie zz U hebt diabetes mellitus (suikerziekte) en komt binnenkort naar het ziekenhuis voor een onderzoek of operatie waarvoor u nuchter moet zijn. Dit betekent dat u gedurende een bepaalde tijd niet mag eten of drinken. Hierdoor kunt u problemen krijgen met uw bloedsuikerspiegel. Door uw medicijngebruik aan te passen, kunt u problemen voorkomen. In deze brochure vindt u instructies voor het gebruik van bloedsuikerverlagende tabletten, insuline en GPL1 analogen. Het maakt verschil of u voor een grotere operatie komt (waarbij u ten minste één nacht in het ziekenhuis moet blijven) of voor een kleinere operatie (in dagbehandeling) of een scopie. Als u komt voor een kleinere operatie of een scopie, leest u in het hoofdstuk ‘Bij scopieën en kleine operaties in dagbehandeling’ wat dit betekent voor uw medicijngebruik. 2 Bloedsuikerverlagende tabletten Dag voor de operatie U neemt uw bloedsuikertabletten in zoals u dat anders ook doet. Dag van de operatie Voor de operatie Uw bloedsuikers worden gecontroleerd. U stopt met het innemen van bloedsuikertabletten. Na de operatie Zodra u weer mag eten, kunt u uw bloedsuikertabletten weer innemen. 3 Langwerkende insuline 1 x per dag Dag voor de operatie U gebruikt insuline en/of bloedsuikertabletten zoals u dat anders ook doet. Dag van de operatie Voor de operatie Uw bloedsuikers worden gecontroleerd. Als u bloedsuikertabletten gebruikt, moet u daarmee stoppen. U gebruikt langwerkende insuline op de normale tijd en in de normale dosis. Na de operatie Zodra u weer mag eten, kunt u uw bloedsuikertabletten weer innemen. Tabletten: stoppen Dosering langwerkende insuline (Insulatard, NPH insuline, Levemir, Lantus): Aanvullende opmerkingen van de internist: 4 Insuline 2 x per dag Dag voor de operatie U gebruikt insuline en/of bloedsuikertabletten zoals u dat anders ook doet. Dag van de operatie Voor de operatie Uw bloedsuikers worden gecontroleerd. Als u bloedsuikertabletten gebruikt, moet u daarmee stoppen. U mag geen NovoMix gebruiken. In plaats daarvan krijgt u een injectie met Insulatard in een aangepaste dosering. Na de operatie Zodra u weer mag eten, kunt u het gebruik van insuline en/of bloedsuikertabletten hervatten. Tabletten: stoppen Dosering Insulatard: Aanvullende opmerkingen van de internist: 5 Insuline 4 x per dag Dag voor de operatie U gebruikt insuline en/of bloedsuikertabletten zoals u dat anders ook doet. Dag van de operatie Voor de operatie Uw bloedsuikers worden gecontroleerd. Als u bloedsuikertabletten gebruikt, moet u daarmee stoppen. ’s Ochtends mag u geen kortwerkende insuline gebruiken. Als u ’s ochtends langwerkende insuline gebruikt, kunt u de normale dosis nemen. Na de operatie U hoort van een verpleegkundige wanneer u het gebruik van insuline en/of bloedsuikertabletten kunt hervatten. Tabletten: stoppen Dosering kortwerkende insuline (Novorapid, Apidra, Humalog, Actrapid: stoppen Dosering langwerkende insuline (Insulatard, NPH insuline, Levemir, Lantus): Aanvullende opmerkingen van de internist: 6 Insulinepomp Dag voor de operatie U gebruikt de pomp zoals u dat anders ook doet. Dag van de operatie Uw bloedsuikers worden gecontroleerd. Tijdens een kleinere ingreep blijft de insulinepomp aangesloten in een lagere stand. (U hoort van een verpleegkundige op welke stand.) Tijdens een grotere ingreep krijgt u intraveneus insuline toegediend. Na de operatie Zodra u weer mag eten en zelf een pomp kunt bedienen, kunt u uw eigen insulinepomp weer gaan gebruiken in de gebruikelijke stand. Aangepaste stand eigen insulinepomp bij een kleine ingreep: Aanvullende opmerkingen van de internist: 7 Bij scopieën en kleine operaties in dagbehandeling Bloedsuikertabletten De dag voor de scopie/operatie gebruikt u bij de avondmaaltijd geen tabletten. De ochtend van de scopie/operatie gebruikt u geen tabletten. GLP1 analogen De ochtend van de scopie/operatie mag u niet spuiten. Insuline Langwerkende insuline De avond voor de scopie/de operatie en op de dag zelf moet u de gebruikelijke dosis spuiten. Kortwerkende insuline U spuit niet, wanneer u geen maaltijd gebruikt. Mix-insuline De avond voor de scopie/operatie spuit u 2/3 van de gebruikelijke dosering. Als u op de dag van de scopie/operatie nuchter moet komen: spuit u ’s ochtends geen insuline.(na afloop bij de lunch ½ van de ochtenddosis). Als u ’s ochtends een licht ontbijt mag gebruiken, spuit u 2/3 van de gebruikelijke ochtenddosis. Na afloop Wanneer u na afloop van de scopie of de operatie weer normaal mag eten, kunt u het gebruik van tabletten, GLP1 analogen of insuline hervatten. 8 Tips Dextro-tabletten Op de dag van de scopie of de operatie doet u er verstandig aan om Dextrotabletten (druivensuikertabletten) mee te nemen naar het ziekenhuis. Mocht u, ondanks een goede voorbereiding, toch een hypo krijgen (een bloedsuikerspiegel lager dan 4.0 mmol/l), dan hebt u iets bij de hand om de hypo te behandelen. Neemt u in dat geval zes Dextro-tabletten. In plaats van Dextrotabletten kunt u ook één glas limonade drinken, gemaakt van 0,4 dl ranja (2 cm) aangevuld met water. Bloedglucosemeter Het is handig als u op de dag van de scopie of de operatie uw bloedglucosemeter bij u hebt, uw insulinepen en naaldjes. 9 Vragen? Als u naar aanleiding van deze brochure nog vragen heeft, kunt u die stellen aan de diabetesverpleegkundigen. U kunt hen op werkdagen bereiken tussen 11.00 en 12.00 uur op telefoonnummer (0592) 76 00 40. Ook kunt u e-mailen naar [email protected]. Neemt u ook contact op met de diabetesverpleegkundigen als u bloedsuikerverlagende tabletten in combinatie met insuline gebruikt. Mochten de diabetesverpleegkundigen niet bereikbaar zijn, dan kunt u bellen naar de polikliniek Interne geneeskunde, telefoonnummer (0592) 32 51 55 (van 8.30 tot 16.30 uur). Hebt u een opmerking of een klacht? De medewerkers en specialisten van het Wilhelmina Ziekenhuis Assen doen hun best u de juiste (medische) zorg te geven. Mocht er toch iets gebeuren waarover u niet tevreden bent, dan verzoeken wij u om dit door te geven. U kunt dat het beste doen aan degene die direct verantwoordelijk is. Als u dat moeilijk vindt of een gesprek heeft niet het gewenste resultaat, kunt u zich wenden tot de ombudsfunctionaris van het ziekenhuis. Deze is bereikbaar via: e-mailadres: [email protected] telefoonnummer: (0592) 32 56 24/32 55 55 (maandag t/m donderdag) postadres: WZA t.a.v. ombudsfunctionaris, postbus 30.001, 9400 RA Assen Meer informatie over de klachtenprocedure vindt u op www.wza.nl Borgstee 17 9403 TS Assen Telefoon (0592) 76 00 40 (diabetesverpleegkundigen) (0592) 34 00 53 (Medisch Centrum Wilhelmina) www.mcwilhelmina.nl/www.wza.nl Het Diabetes Centrum Wilhelmina is gehuisvest in het Medisch Centrum Wilhelmina. Dit is onderdeel van het Wilhelmina Ziekenhuis Assen. © 2016 WZA inter10 - februari 2016 Diabetes Centrum Wilhelmina