Bijtwonden en antibiotica profylaxe Jasper Texier Bijtwonden • • • • • 1 % van alle SEH bezoeken 60-90 % door honden, vaak katten/mensen/knaagdieren Pathogenen: orale flora bijtende dier, huid flora mens Morbiditeit en mortaliteit door infectie ernstige wonden Behandeling: wond evaluatie, wond verzorging, tetanus, evt. Rabies/Hep B/Hep C/HIV • AB: bij tekenen infectie (of immuuncompromitatie) • Geen tekenen infectie: profylactisch AB is controversieel • Type wond, locatie en bron van de beet spelen rol bij keuze profylactisch AB Waterland PICO • P: Patiënten met bijtwond door mens of dier, zonder klinische tekenen infectie • I: Antibiotica profylaxe • C: Geen antibiotica profylaxe • O: Wondinfectie Search • Cochrane: ‘bites AND antibiotics’1 review • Pubmed: ("Bites and Stings"[Mesh]) AND "Antibiotic Prophylaxis"[Mesh]88 hits, geen andere relevante studies (ouder, niet relevant, gebruik makend van Cochrane review) -->1 review gebruikt (2001) Studie Methode • Studies: 8 RCT’s • Populatie: Bijtwond door zoogdieren (incl. mensen), binnen 24 uur SEH bezoek, geen klinische kenmerken van infectie • Therapie: Binnen 24 uur AB of geen AB/placebo • Outcomes: bewezen bacteriele infectie (klinisch+positieve kweek), vermoedelijke infectie (klinisch+negatieve kweek), afwezigheid infectie • Subgroepen: dier (honden, katten, mensen), type wond (laceratie, prik, avulsie) en locatie wond (handen, armen, hoofd/nek, torso) Studies Studie Populatie Bijtwond Interventies Outcome Boenning 1983 85 kinderen Hond Phenoxymethyl penicilline 250 mg 5 dagen VS wondzorg Infectie Dire 1992 191 volwassenen en kinderen Hond Orale dicloxacilline/ cephalexine/erythrom ycine 500 mg 7 dagen VS placebo Infectie Elenbaas 1982 63 volwassenen Hond Oxacilline 500 mg 5 dagen VS placebo Infectie Elenbaas 1984 12 volwassenen Kat Oxacilline 500 mg 5 dagen VS placebo Infectie Jones 1985 113 patienten Hond Co-trimoxazole VS placebo Infectie Rosen 1985 150 volwassenen en kinderen Hond Cloxacilline/dicloxacill ine 250 mg VS placebo Infectie Skurka 1986 39 kinderen Hond Orale phenoxymethyl penicilline 2 dagen VS placebo Infectie Zubowicz 1991 48 volwassenen Mens Ceclor 250 mg oraal/kefzol 1 g IV/penicilline G 1.2 miljoen EH IV VS placebo Infectie Bias Study RCT Allocation concealment Method of randomisation sequence Double blind Lost to follow-up Intention to treat analysis Boenning 1983 Quasi randomized - - + ? + Dire 1992 + - + + ? - Elenbaas 1982 + - - - >10 % - Elenbaas 1984 + - - - <10 % + Jones 1985 + - - + >10 % - Rosen 1985 + + - + >10 % - Skurka 1986 + - + + ? + Zubowicz 1991 + - - + ? + Resultaten Totaal effect AB vs geen AB Bijtwond door hond Bijtwond door kat of mens Type wond Locatie Conclusie • Geen evidence voor routinematig AB profylaxe bij alle bijtwonden • AB profylaxe leidt tot significant minder infecties bij: – Bijtwond door mens – Bijtwond in hand Discussie • Zeer heterogene studies – Gebruikte AB – Patiënten populatie • Lage sample size (m.n. katten en mensen) – Effect niet uitgesloten • Hoge lost to follow-up • Gedateerde studies • AB keuze: nieuwe data beschikbaar m.b.t. pathogenenonderbehandeld? Aanbeveling • Het is niet aanbevolen om routinematig bij alle bijtwonden AB profylaxe toe te dienen • Bijtwond door mens of in hand: evidence voor AB profylaxe • Overige beten individueel beoordelen • Factoren als DM2, vasculaire ziekten, adequate wondzorg etc. • Betere studies nodig Referenties • UptoDate: Initial management of animal and human bites • Mammalian bites. Review of evaluation and management. Wiley JF 2nd. Clin Pediatr (Phila). 1990;29(5):283. • Human and animal bite infections. Brook I. J Fam Pract. 1989;28(6):713. • Antibiotic prophylaxis for mammalian bites. Medeiros IM, Saconato H. Cochrane Database of Systematic Reviews 2001, Issue 2. • The management of bite wounds. Fleisher GR. N Engl J Med. 1999;340(2):138. Vragen