Anesthesie bij neurologische aandoeningen G. Jonker Aandoeningen • • • • • • • • • Bloedingen Ischemische incidenten Tumoren Hydrocefalus Aandoeningen hypofyse Ontstekingen Parkinson Epilepsie Multipele Sclerose Ischemische incidenten • TIA – Embolus uit hart, carotis – 30-40% kans op CVA in 5 jaar • 50% al in eerste jaar • CVA – Trombose – Embolus uit hart, carotis – Langdurige hypotensie • Relatieve stenose – Bloedig: HT, AVM, antistolling Ischemische incidenten • Perioperatief CVA – – – – – RR-wisselingen 0.08-0.4% 3% : >90 jr of bekende cerebrovasc aandoening 4%: klep-, thoracale vaatchirurgie (embolus) Mortaliteit: 26%, re-CVA: 60% Ischemische incidenten Anesthesiologische aandachtspunten • Na CVA electieve chirurgie 4-26 wkn uitstellen – Preoperatieve neurologische status vastleggen • Gegeneraliseerd vaatlijden • Antistolling • Normotensie – Voorkom RR-wisselingen – Rechtsverschuiving autoregulatie • TOF niet aan paretische arm – Resistentie -> overdosering • SuccCh: hyperK bij spieratrofie Cerebrale autoregulatie Cerebrale autoregulatie • Cerebrale bloodflow constant bij MAP 60-160 mmHg – MAP<60: CBF drukafhankelijk – MAP>160: oedeem, bloeding • Bij hypertensie – Curve naar rechts – Hogere MAP veilig – Maar MAP op OK snel te laag • Langdurig antihypertensiva: curve richting normaal Intracraniële tumoren • Primair: gliomen, meningeomen • Secundair: metastasen Intracraniële tumoren Anesthesiologische aandachtspunten • Hersenoedeem – > 12 uur dexamethason – Hyperglykemie • Luxe perfusie – Vasodilatatie leidt bloed weg uit beschadigde omgeving naar tumor ischemie omgeving • ICP – Braken Intracraniële tumoren Anesthesiologische aandachtspunten • Positionering – Goede veneuze afvloed – Plaatsen Mayfield zeer pijnlijk • Inductie – voorkom RR – superioriteit van bepaalde anesthesietechniek nooit aangetoond Intracraniële tumoren Anesthesiologische aandachtspunten • Beademing – beperk positieve druk – pCO2 4 kPa • Luchtembolie – SpO2, ET CO2 , bronchospasme, RR • Uitleiden – diep houden tijdens sluiten, verwijderen Mayfield – extubatie in bed Aandoeningen hypofyse • Voorkwab – aansturing bijnierschors, schildklier, groei, geslachtsorganen • Achterkwab – ADH, oxytocine • Tumoren – Functionele: maken overdadig hormoon – Afunctionele: compressie: hormonen Aandoeningen hypofyse Anesthesiologische aandachtspunten • Meestal geen ICP • Transsfenoïdale hypofysectomie – – – – Antibiotische profylaxe Hydrocortison Geen N2O ivm holte Pompje spierrelaxantium Hydrocefalus • Teveel aan CSF in ventrikels – Obstructie flow, absorptie, productie – Normaal: 150 ml, aanmaak 500 ml/dag – Circulatie met absorptie door villi sinus sagitalis • ICP • Drainage – Tunnelen pijnlijk! Ontstekingen CZS • Meningitis: bacterieel • Encefalitis: vaak viraal • IC-patiënten • Sepsis, pneumonie Parkinson • Degeneratie nigrostriatum: dopamine basale ganglia GABA inhibitie thalamus en dus cortex: psychomotore symptomen • Therapie: anticholinergicum (amantadine), levodopa ± decarboxylaseremmer (Madopar), dopamine-agonist (pergolide) Parkinson Anesthesiologische aandachtspunten • Medicatie continueren – Onttrekking levodopa rigiditeit ventilatieproblematiek • Inductie: RR – Hypovolemie, catecholaminedepletie – Efedrine minder werkzaam • Antidopaminergica gecontraïndiceerd – Geen metoclopramide, droperidol Multipele Sclerose • Progressieve aanvalsgewijze postvirale auto-immuun ziekte • At random demyelinisatie • Motorische, sensibele, visus- en mictiestoornissen, moeheid • Stress (ziekte, OK) en hoge temperatuur kunnen Schub uitlokken Multipele Sclerose Anesthesiologische aandachtspunten • Geen electieve chirurgie tijdens Schub • Wisselende berichten over neuraxisblokkade – Niet tijdens Schub – Epiduraal voor partus kan • Autonome dysfunctie – Hemodynamische instabiliteit • Onvoorspelbare respons relaxantia – Geen SuccCh tijdens Schub • Normothermie Epilepsie • Dysbalans excitatie/inhibitie, vaak o.b.v. anatomische afwijking • Focaal tot gegeneraliseerd Epilepsie Anesthesiologische aandachtspunten • Medicatie continueren – Enzyminductie • Meer propofol en spierverslapper nodig voor onderhoud • Bij aanval: diazepam 10 mg, thiopental 100 mg • Epileptogene middelen vermijden – Ketamine, enfluraan – Hoge dosis atracurium laudanosine – Hoge dosis pethidine normeperidine ?