Eosinofiele aandoeningen Afdeling Hematologie UMC Groningen www.hematologiegroningen.nl umcg Afd. Hematologie De witte bloedcellen (leukocyten) zijn onderverdeeld in 5 soorten Baso Eo Lymfo Baso Eo Segment Lymfo Mono Segment Mono = basofiele granulocyt = eosinofiele granulocyt = segmentkernige granulocyt = neutrofiele granulocyt = lymfocyt = monocyt <1% 1-6% 40-75% 20-40% 2-10% 100% Eosinofiele leukocyt rood-oranje gekleurde korrels (granulen) waarin veel actieve stoffen zitten 2-lobbige celkern Ontwikkeling eosinofiel • Eindproduct van beenmergstamcel • Eo in bloed deelt niet meer; levensduur dagen tot weken • Circuleert korte tijd, daarna verhuizing richting weefsels • Voorkeur voor darm en luchtwegen • Regulatie door factoren zoals GM-CSF, IL-3 en IL-5 umcg Afd Hematologie Eo’s maken veel mediatoren • Cytoplasma granulen – – – – – Major basic protein (MBP) Eosinophil cationic protein Eosinophil-derived neurotoxin Peroxidase Lysosomaal hydrolase • Leukotrienen • Cytokinen IL-1 t/m IL-6, IL-8, IL-10, IL-16, GM-CSF, TNF-alfa, RANTES, MIP-1 alfa Toxisch voor bacteriën parasieten/ wormen Voor eigen groei, antiontsteking/ allergie Symptomen van eosinofiele ziekten, zoals CEL en HES • Veel vaker bij mannen dan bij vrouwen • Chronische ziekte met vaak al maandenlang symptomen • Toename van eosinofielen in bloed en beenmerg • Vaak gewichtsverlies, jeuk, koorts, nachtelijk transpireren, moeheid, spierpijn, vocht in de huid • Soms vergroting van lever, milt of lymfklieren • Als hartaantasting: ritmestoornissen of tekenen van hartfalen • Als longaantasting: kortademigheid na inspanning • Als huidaantasting: uitslag, jeuk umcg Afd. Hematologie Aanvullend onderzoek bij eosinofilie • Bloedonderzoek gericht op infecties, allergie, lymfatische ziekten, mestcelziekte (mastocytose) • Onderzoek naar infecties (ontlasting, urine) • Beenmergonderzoek inclusief chromosomenonderzoek en andere technieken • Onderzoek van hart, longen, huid, lever/milt, eventueel zenuwstelsel, darmen umcg Afd. Hematologie Therapie van eosinofiele ziekten • Goedaardige, reactieve eosinofilie: geen therapie nodig • Ongecontroleerde eosinofilie (HES/CEL e.d.): – Als afwijking in PDGFRA- of PDGFRB-genen: imatinib (Glivec) bij de start in combinatie met prednison – Als geen afwijking gevonden: • Prednison • Interferon-alfa • Hydroxyureum • Andere celdodende middelen (vincristine, chloorambucil, etoposide, cladribine) • Mepolizumab umcg Afd. Hematologie