Index biowetenschappen (On)verzadigde vetzuren 12 50:50 seksratio p.98 A Aap-experiment Aberrant copulatiegedrag Abiotische componenten ABO-bloedgroep Accumulatie Achondroplasie Actine filamenten Adaptatie p.80/85 Additieve genetische variatie Adenine (A) e.v. Adenine (A), Guanine (G) ADP e.v . Agalenopsis aperta Albinisme Allelen Allometrie Alternatieve technieken Altruïsme Altruïsme 106 Aminozuren Ammonificatie Amnesiac Amoeba 41 Amyloplasten p.85 p 69 p120 p 57 p127 p 54 p. 33 Anabole pathways Anafase 48 Anatol Rapaport Anaximander Angelman – syndroom Anisogamie Ann Hendrick Anticodon APC (anafase-promoting complex) Archaea Archibald Garrod Aristoteles Arms race p.21 p. 42, p 65 p. 37 p. 19 p. 35 p 67 p 53 p 51 p.95 p115 p.101 p105, p. 14 p143 p 69 p. 29, p. 31 p111 p.76 p 61 p112 p 67 p. 40 p. 45 p. 25 p. 37 p.76 p131 Arteriosclerose Artificiele kruisbestuiving Artificiële selectie Artificiële selectie Aseksuele voortplanting Atmosferische depositie ATP (adenosinetrifosfaat) ATP synthase ATP 35 e.v. Autofagie p.13 p 50 p.92 p 69 p. 46 p142 p.21 p 62 p. 30, Autosomen Autotroof Axelrod p. 47 p136 p111 p. 29 B Bacon Bacteria Bang-sensitive-variant Barr-lichaampjes Basen Bateson Belangenconflict Bioaccumulatie Biodiversiteit Biogeochemische cycli p140,145 Biologische magnificatie Biomassa p138,139 Biometrici vs Mendelianen Biotische componenten Bloedgroep Broeikaseffect Bruto primaire productiviteit(BPP) Buffers p.76 p. 25 p 69 p 60 p.8 p.83 p108 p143 p135 p143 p.83 p120 p 57 p144 p138 p.8 C Calvin-cyclus Cannabis Carnivoren p136,137 Carrying capacity Celcyclus Celcyclus-controlesysteem p. 36 p131 Cellulaire respiratie Cellulaire respiratie Cellulose Celplaat p 139 p. 35 p.11 p. 43 p124 p. 41 p. 44 Celwand Centrale vacuole Centrosoom CFK's Character displacement Chemisch evenwicht Chemische binding Chemische cycli Chemische reacties Chitine Chlorofyl 36 Chloroplasten p. 30 p. 30 p. 42 p145 p133 p.5 p.1 p136 p.5 11 p. 31, Curare p131 Cuvier p.78 Cycline-afhankelijke proteïne-kinasen (CdK’s) p. 44 Cyclisch verloop p127 Cyril Burt p 74 Cytokinese p. 41 Cytoplasma p. 25 Cytosine (C) , Thymine (T) , Uracil (U) 19 Cytosine (C) p. 37 e.v. Cytoskelet p. 32 p. 31 D Cholesterol Chromatine Chromoplasten 14 p. 26 p. 31 Chromosomen 41 Chromosoom-1 probleem van kamsalamander p.93 Ciliën Cisternale ruimte Cis-zijde CO2 gehalte Co-dominantie Co-enzymen Co-evolutie p118,130 Co-factoren Cohesie Cohorte Coitus interruptus-mutant Commensalisme Common garden-experimenten Competitieve exclusie principe Conformatie Constructie van het genoom Contractiele vacuolen Controversen in evolutieleer Coöperatie p105,111 Copulatie Copulatiepluggen Covalente binding Cristae Crossing-over Crossing-over Cumulatieve selectie p. 26, p. 32 p. 27 p. 29 p144 p 55 23 23 6 p122 p 69 p134 p 67 p132 14 p.92 p. 30 p.85 p113 p116 1 p. 30 p. 48 p 61 p.86 Darwin : basisideeën p.81 Darwin, Charles p.79 Darwin, Erasmus p.77 Darwin: tegenkantingen p.81 Darwinvink p 72 Darwinvinken p133 Datritus p137 Dawkins & Hull p.99 Dawkins p110 DDT p143 DDT 23 De Vries p.82 Deletie p 61 Demografie p121 Denitrificatie p143 Densiteit 7 Densiteit afhankelijk factoren p126,127 Densiteitsafhankelijk p126 Densiteits-afhankelijke inhibitie p. 45 Densiteitsonafhankelijkheid p127 Depletie p144, 145 Depletie van atmosferische ozon p144 Detritivoren p137 Diderot p.76 Dihybride kruising p 52 Dimorfisme p118 Dioxinen p144 Diploïde cellen p. 46 e.v. Directe fitness p109 Disacchariden 9 Dissociatie 7 DNA (deoxyribonucleic acid) 18 DNA-obesitas bij plethodonte salamanders en longvissen p.93 Dochterchromatiden p. 41 Dominant p 51 Dominantiehiërarchie p114 Dominantievariatie p 65 Don giovanni-mutant p 69 Draagkracht p124 Drager p 53 Drosophila melanogaster Dubbele helix 20 Dunce-mutant p 69 Dwergmangoesten p106 Dynamisch evenwicht Extranucleaire genen p 62 Extravagantie p118 F p 69 5 E Ecologie p120 Ecologische efficiëntie p139 Ecosysteem ecologie p120 Ecosysteem p136 Ecosysteemecologie p136 Ectoparasieten p132 Eenheden van selectie p.98 Eenstaps-selectie p.86 Eerste wet van Mendel p 52 Eiwitsynthese p. 37 Elektronentransportketen p. 35 Element 1 Emergente eigenschap 1 Emigratie p121 Empedocles p.76 Endomembraansysteem p. 27 Endoparasieten p132 Endoplasmatisch reticulum (ER) p. 27 Endosymbionten p. 31, 32 Energiedoorstroming p136, 138 Energiedoorstroom p138 Energiepiramide p140 Enzymen 22 Epidemieën p129 Epistasis p 58 Epistasisvariatie p 65 Erfbaarheid intelligentie p 74 Erwtenplanten p 50 Eukaryote cellen p. 25 Evaporatie p141 Evapotranspiratie 6 Evolutie p.77/ 81 Evolutie van seks p.103 Evolutionair stabiele strategie p110 Evolutionaire stambomen p.78/81 Exaptatie p.90 Exploitatie-competentie p132 Exploitative competitive p132 Exponentieel groeimodel p125 Extinctie p135 F1-generatie p 50 F2-generatie p 50 Fagocytose p. 29 Falconer p 65 Familiariteit p110 Familie-altruïsme p108 Familie-herkenning p109 Familieselectie p.101 Familie-selectie p109 Fecunditeit p121 Fenotype p 51 Fenotypische variatie p 65 Fermentatie p. 35 Fertilisatie p. 47 Fertiliteit p129 Fisher p.83 Fitness p.101 Flagellen p. 32 Fofolipiden 13 Fotosynthese p138,141 Fotosynthese p. 31 Fotosynthese p. 36 Fragile X syndroom p 62 Fundamentele niche p133 Fungi p. 25 Fysische en chemische wetmatigheden .93 G G2-fase p. 42, 44 Gaapmossel Lampsilis p.89 Gabriel Sorci p 73 Galapagosvinken p134 Gameten p112 Gameten p. 41, 47 Gap-fase (G1-fase) p. 42, 44 Geboortesnelheid p121 Gedragsbiologie p104 Gedragsvariatie p104 Gekoppelde genen p 60 Gemeenschap p130 Gemeenschappelijke afkomst p.81 Gemeenschapsecologie p120,130 Gen 18 Generatie-conflict p108 Generatietijd p.92 Generatietijd p122 Genetische codes p. 39 Genetische component p 65 Genetische recombinatie p 61 Genetische rem p.92 Genetische variatie p. 48 Genetische verwantschapsgraad Genoom p. 41 Genotype p 51 Geospiza fortis p 72 Gerealiseerde niche p133 Geslachtsgebonden genen p 58 Glucose 9 Glycogeen 10 Glycolyse p. 35 Glycoproteïne p. 27 Golgi-apparaat p. 28 Gonaden p. 42 Good genes theorie p118 Gorilla 3m-lang p.94 Gradualisme p.81 Grana p. 31 Greene en Khannouchi p.97 Groeifactoren p. 45 Groepsselectie p.98 Guanine (G) p. 37 e.v. Hydrofoob 7 I p 72 H Haldane p.83 Hamilton p.101 Hamilton p108 Haploïde cellen p. 47 Harem-systeem p113 Hatelijk gedrag p105 Hedendaagse kenmerken p.86 Hemofilie p 59 Hemoglobine 17 Herbivoren p136 Herbivorie p131 Heritabiliteit p 65 Heterotroof p136 Heterozygoot p 51 Hiërarchische benadering natuurlijke selectie p.99 Historische remmen p.95 Hoekvullingen p.90 Hoelman-mannetje p105 Homologe chromosomen p. 47 Homozygoot p 51 Huntington ziekte p 54 Huwelijksgeschenk p117 Hybridisatie p.82 Hydrofiel 7 I-gen p 56 Immigratie p121,135 Imprinting p 61-62 Inactivatie X-chromosoom p 60 Independent assortment p 52 Indirecte fitness p109 Industriële meststoffen p146 Infanticide p105,116 Inhibitoren 23 Interactor p.99/102 Intercellular junctions p. 33, 34 Interfase p. 42 Interferentie competitive p132 Interferentiecompetentie p132 Intermediair fenotype p 55 Interseksuele selectie p113,116 Interspecifieke competitie p132 Interspecifieke interacties p130 Intra-klascorrelatiecoëfficiënt Intraseksuele selectie p113, 114 Intraspecifieke competentie p126 Intrinsieke groeisnelheid p124 Ionen 4 Ionische binding 4 IQ p 74 K Kankercellen p. 45 e.v. Kant p.76 Karakterverschuiving p133 Katabole pathways 21 Kin p.91 Kinetocheer p. 43 King Kong p.94 Kingsolver & Koehl p.88 Kleurenblindheid p 59 Kloon p. 46 Koolhydraten 9 Koolstofcyclus p141 Krebscyclus p. 35 Kruisingsexperimenten p 68 Kwantitatieve genetica p 63 Kwantitatieve kenmerken p 63 L Lacerta vivipara Lamarck p.77 Lampsilis p.89 Lapjeskatten p 60 p 73 p 73 Latentietijd p 67 Leeftijdsstructuur p121,122 Lethale allelen p 54 Levensverwachtingstabel p122 Life dinner principe p131 Life table p122 Linnaeus p.77 Lipiden 12 Logistisch groeimodel p125 Lokale rem p.95 Lysosomen p. 29 M Macromutaties p.83 Maladaptatie p.92 Malthus p.80 Mark recapture estimate p121 Mate guarding p116 Materie 1 Maternale overerving p 62 Maturation promoting factor (MPF) p. 44 Meiose p. 47 Mendel p.82 Mendeliaanse genetica p 50 Menselijke populatie p128 Mereschkovsky p. 31 Messenger-RNA (m-RNA) p. 26, 38 Metabolisme 21 Metafase p. 42, 48 Metafaseplaat p. 43 Metastasis (= uitzaaiing) p. 46 Microfilamenten p. 33 Microtubuli p. 32 Mitochondria p. 30 Mitochondriale matrix p. 30 Mitose p. 42 Mitotische fase (M-fase) p. 42 Molecule 1 Monohybride kruising p 50 Monomeren 9 Monosacchariden 9 Morfine p131 Morfine, heroïne 5 Morfologische kenmerken p114 Mortaliteit p121 MPF p. 44 m-RNA (messenger RNA) 19 Mucoviscidose p 53 Multipele allelen p 57 Multiplicatie p.81 Mutanten p 69 Mutatie p.83 Mutualisme p134 Myosine(filamenten) p. 33 N NADH p. 35 e.v. Nataliteit p121 Natuurlijke selecte p.83/85 Natuurlijke selectie p.81 Natuurlijke selectie: tegenkantingen p85 Neotropische anachronismen p.91 Nette primaire productiviteit(NPP) p138 Niche p132 Nicotine p131 Nieuwe synthese p.83 Nitraat p143 Nitriet p143 Nitrificatie p143 Nucleïnezuren 18 Nucleoïde p. 26 Nucleolus p. 26 Nucleoside 19 Nucleotiden 19 Nucleus p. 26 Nutriënten p145 O Okseleffect p110 Omgeleide zaadleider p.96 Omgeving p 64 Omgevingscomponent p 65 One gene-one enzyme hypothese p. 37 One gene-one polypeptide hypothese p. 37 One gene-one proteïne hypothese p. 37 Ontwikkelingsremmen p.93 Onvolledige dominantie p 55 Onvolmaaktheid p.91 Operationele seks-ratio p118 Oplossend vermogen van rat p 70 Organisatieniveaus p120 Organismale ecologie p120 Origin of species p.79 ev Ouderzorg p107 Overlevingscurve p122 Owen p.78 Oxidatieve fosforylatie p. 36 Ozondepletie p143 Ozongat p145 Ozonmoleculen p145 P Paley’s oogappel p.87/96 Pangenen p.82 Parasitisme p131 Parentale investering p118 Partiële dominantie p 55 Pathways 21 Pay-off matrix p110 PCB p143 PDGF (platelet-derived growth factor) p45 Pendentieven p.90 Pendentieven van San Marco p.90 Penicilline 23 Per capita geboortesnelheid p124 Per capita groeisnelheid p124 Per capita sterftesnelheid p124 Perturbatie p143 Pesticiden p143 Peter berthold p 68 P-generatie p 50 pH 8 Plasmamembraan p. 33 Plastiden p. 31 Pleiotropie p 57 Polygenische beinvloeding p 63 Polygyne soorten p.98 Polymeren 9 Polypeptiden 14 Polypeptidenketen p. 37 Polyribosomen p. 40 Polysaccariden 10 Populatie (dichtheid) p120 Populatie ecologie p120 Populatie p120 Populatiedensiteit p120 Populatiedichtheid p120 Populatie-ecologie p120 Populatiegenetica p.83 Populatiegroeimodellen p123 Populatiegrootte p120 Populatielimiterende factoren p126 Prader-willi- syndroom p 61 Precipitatie P141 Pré-Darwin p.76 Predatie p126,130 Predator p130 Primaire consumenten p136 Primaire producenten p136 Primaire producten p136 Primaire structuur 16 Prisoner’s dilemma p110 Product 5 Profase p. 42, 47 Prokaryote cellen p. 25, 31 Prometafase p. 42, 48 Prooi p130 Proteïnen 14 Protista p. 25 Proto-vleugels p.88 Pyrimidinen en Purinen 19 Q Quaternaire consumenten p137 Quaternaire structuur 18 Qwerty p.96 R Reactienorm p 65 Reagentia 5 Receptief p105 Recessief p 51 Reciproque altruism p111 Recombinanten p 61 Red Queen hypothese p.103 Regulatie van de celcyclus p. 44 Remmen op mechanisme van evolutie p.91-98 Replicator p.99/102 Reproductieve cellijn p.100 Reproductieve success p112 RER (ruw ER) p. 27 Respiratie p141 Respiratie p. 30, 35 Rhizobium p134 Ribosomale RNA (r-RNA) p. 27 Ribosomen 19 Ribosomen p. 27 RNA (ribonucleic acid) 18 RNA-polymerase p. 37, 38 Roepgedrag van krekel p 71 Rood-groenkleurenblindheid p 59 Run-away selectie p118 S Satelliet-mannetjes p115 Schijnbaar altruïsme p107 Schorpioenvlieg p117 Secundaire consumenten p136,137 Secundaire geslachtskenmerken p118 Secundaire productiviteit p139 Secundaire structuur 17 Segregatie van hormonen p. 48 Segregatieverwringers p.100 Seks: functies p.102 Seks-chromosomen p. 47 Seks-ratio p121, 122 Seksueel-dimorfisme p118 Seksuele selectie p113 Seksuele voortplanting p. 46 e.v. Seksuele vs aseksuele voortplanting p.102 Selectie op cel-niveau p.100 Selectie op familie-niveau p.100 Selectie op gen-niveau p.99 Selectie op groepsniveau p.101 Selectie op organisme-niveau p.100 Selectiedruk p.92 Sentiments intérieurs p.77 SER (zacht ER) p. 28 Seriële endosymbiose p. 32 Seriële onderdelen p.90 S-fase p. 42, 44 Sikkelcelanemie p.93 Sikkelcelanemie p 58 Skeletspieren p.97 Sneaky male gedrag p115 Sociaal gedrag p104 Sociale regulatie p.98 Sociobiologie p104 Sofisme van groepsselectie p.98 Solvent 7 Somatische cellen p. 41 Somatische cellijn p.100 Soortendiversiteit p135 Specifieke warmte 6 Spermacopmetentie p116 Spermatheca p116 Spoellichaampje p. 42 St George Jackson Mivart p.82/85/86/91 Stamboom-analysen p 52 Statistische technieken p.83 Sterftesnelheid p121 Steroïden 14 Stikstofcyclus p142 Stikstoffixatie p142 Stimuli Darwin p.77 Strengen 20 Struggle for existence p.80 Strychnine p131 Stuck-mutant p 69 Substraat 22 Susan Riechert p 67 Sylvia atricapilla p 68 Syngamie p. 47 T Tabel 1. Elementen in het menselijk lichaam 2 Tabel 2. De pH van enkele waterige oplossingen 8 Tabel 3. Functies van eiwitten 15 Tangled bank hypothese p.103 Tay-Sachs ziekte p 56 Telofase p. 42, 48 Territorialiteit p114 Tertiaire consumenten p137 Tertiaire structuur 17 Theorie vd eilandenbiografie p135 Thomas Hunt Morgan p 58-59 Thylakoïden p. 31 Thymine (T) p. 37 e.v. Tijdsgebrek als rem p.91 Tit for tat p111 Toeval p.85 Trade-offs p.97 Transcriptie p. 37 Transformatie (van cel naar kankercel)p45 Translatie p. 38 Transmutatie p.76-78 Transmutatie vs evolutie p.78 Transport RNA (t-RNA) p. 40 Trans-zijde p. 29 Triatie p.85 Trivers p111 Trofische niveau p136 Tumor p. 45, 46 Twede wet van mendel p 52 Tweede wet van mendel p 52 Tyron-experiment p 70 U Ullrich Querner p 68 Uracil (U) . 37 e.v. UV straling p145 V Vacuolen p. 29 Vangst hervatmethode p121 Variantie-analyes p 73 Variatie tussen nakomelingen p.103 Variatie p 64 - 65 Verbinding 1 Verwandte individuen p 71 Verwantschapsgraad p110 Verwantschapsgraad p 72 Vesicle p. 27 Vet 12 Vleugels van insecten p.87 Vlokkentest p 55 Voedselketen p137 Voedselvacuolen p. 29 Voedselweb p137,139 vruchtwaterpunctie p 55 W Wallace p.80 Wapenwedloop p131 Watercyclus p140 Weismann-ontwikkeling p.100 Wereld zonder wielen p.94 Wet van onafhankelijke hergroepering p 52 Wielen p.94/95 Williams p.98 Woordenboek genetische code p. 39 Wright p.83 Wynne-Edwards p.98 Z Zeeolifantenstier p105 Zelfbestuiving Zelfzuchtig gedrag p105 Zero populatie groeisnelheid p124 Zero populatiegroei p124 Zetmeel 10 Zilvermeeuw p105 Zonne-energie p138 Zouten 4 Zure neerslag p143 Zure neerslag 8 Zuren 8 Zweetklier p 60 Zygote p. 47 p 50