EN 12899: een overzicht Kris Redant (OCW) EN 12899: een overzicht EN 12899 • (NBN) EN 12899-1(2001) EN 12899: een overzicht EN 12899-x:2007 • • • • • EN EN EN EN EN 12899-1 12899-2 12899-3 12899-4 12899-5 (Vaste verkeersborden) (Verkeerszuilen met binnenverlichting (TTB)) (Reflectorpaaltjes en retro-reflectoren) (Productiecontrole in de fabriek) (Initieel typeonderzoek) EN 12899: een overzicht EN 12899-x:2007 • Wetgeving openbare aanbestedingen • technische beschrijving v.d. producten volgens bestaande normen en technische specificaties EN 12899: een overzicht EN 12899-x:2007 • geharmoniseerd transparante productbeschrijving (volgens de norm) organisatie productiecontrole (gedocumenteerd & gecontroleerd) • toegang tot de (Europese) markt EN 12899: een overzicht EN 12899-1/Toepassingsgebied • permanente signalisatie • niet verlichte borden, inwendig en uitwendig verlichte borden • volledige systemen & onderdelen (borden met of zonder beeldvlak, folie, steunpalen, verlichtingstoestellen) • geen grenzen voor de afmetingen • • • • • portieken & galgpalen VMS & systemen met LED's tijdelijke signalisatie funderingen oplossingen voor gebruik bij extreem lage temperaturen EN 12899: een overzicht EN 12899-1/Toepassingsgebied • volledige systemen & onderdelen (borden met of zonder beeldvlak, folie, steunpalen, verlichtingstoestellen) • CPD1 Æ belang voor producenten/leveranciers van onderdelen en volledige signalisatieoplossing • PPD2 Æ belang voor specificaties (openbare aanbestedingen) 1CPD: Construction Products Directive - Bouwproductenrichtlijn 2PPD: Public Procurement Directive - Richtlijn Openbare Aanbestedingen EN 12899: een overzicht EN 12899-1/Kenmerken 1. toepassingsgebied 2. normatieve verwijzingen 3. terminologie, definities, symbolen en afkortingen 4. retroreflecterende materialen 5. structurele kenmerken 6. steunpalen 7. borden, beeldvlak, inwendig en uitwendig verlichte borden 8. volledige signalisatie ('assemblies') 9. identificatie, etikettering en productinformatie 10.bijlagen (o.a. Annex ZA) EN 12899: een overzicht EN 12899-1/Retroreflecterende materialen • enkel voor folies op basis van glasparels ! • microprimatische folies Æ CUAP 01.06/04(2002) CUAP: Common Understanding of Assessment Procedure CUAP 01.06/04:2002 : Micro-prismatic retroreflective sheeting EN 12899: een overzicht EN 12899-1/Retroreflecterende materialen Glass beads only !! • kleur en luminantiefactor (CR1/CR2) EN 12899: een overzicht EN 12899-1/Retroreflecterende Glass beads only !! materialen • retroreflectie (RA1/RA2) EN 12899: een overzicht EN 12899-1/Retroreflecterende materialen Glass beads only !! observation angle (α) entrance angle (β) • retroreflectie (RA1/RA2) EN 12899: een overzicht EN 12899-1/Retroreflecterende materialen EN 12899: een overzicht EN 12899-1/Retroreflecterende Glass beads only !! materialen • duurzaamheid - weerstand tegen veroudering – versnelde kunstmatige veroudering (beperkte geldigheid !) – versnelde natuurlijke veroudering • duurzaamheid - slagvastheid EN 12899: een overzicht CUAP microprismatische folies 1. kleur bij daglicht 2. luminantiefactor 3. luminantie fluorescente folies 4. kleur bij nacht 5. retroreflectiecoëfficient 6. kleurcontrast (berekening) 7. lichtdoorlatendheid 8. slagvastheid 9. weerstand tegen hoge temperaturen 10.versnelde kunstmatige veroudering 11.versnelde natuurlijke veroudering CUAP: Common Understanding of Assessment Procedure EN 12899: een overzicht EN 12899-1/Retroreflecterende materialen Moet ik dat allemaal zelf gaan bepalen? NEEN Gebruik de gegevens van de leverancier EN 12899: een overzicht EN 12899-1/Structurele kenmerken • verwijzing naar Eurocodes • beperken van de vervormingen en spanningen onder invloed van één of meerdere belastingen of belastingscombinaties • controle door proef of berekening • evaluatie (tijdelijke) vervormingen – bord t.o.v. paal – paal t.o.v. grond EN 12899: een overzicht EN 12899-1/Structurele kenmerken • Belastingen – – – – windlast (volgens eurocode of klasse uit EN 12899-1) belasting t.g.v. opgeworpen sneeuw puntbelasting eigengewicht EN 12899: een overzicht EN 12899-1/Structurele kenmerken • tijdelijke vervormingen (bord t.o.v. paal en paal t.o.v. grond) – – – – enkel windlast geen veiligheidsfactoren reductiefactor belasting vormfactor enkel voor assymetrisch belaste borden met één steunpaal EN 12899: een overzicht EN 12899-1/Structurele kenmerken • blijvende vervorming (bord t.o.v. paal en paal t.o.v. grond) – belasting door sneeuwruimen + eigengewicht OF windbelasting + eigengewicht OF puntbelasting + eigengewicht – veiligheidsfactoren – vormfactor – berekening Æ spanning < elasticiteitsgrens EN 12899: een overzicht EN 12899-1/Structurele kenmerken • steunpalen (stock items) - 3 mogelijkheden 1. 2. 3. stijfheid en maximaal toelaatbare momenten materiaalkenmerken + geometrische kenmerken (sectie) specificaties van de aankoper1 1purchaser - aankoper: diegene die de paal gebruikt om de volledige signalisatieoplossing te assembleren EN 12899: een overzicht EN 12899-1/Structurele kenmerken • steunpalen Æ rekenmodel OCW/SIGNEQ • borden Æ controleberekening gangbare uitvoeringen http://nan.brrc.be EN 12899: een overzicht EN 12899-1/Steunpalen • • • • • afgesloten bovenaan IP-rating (voor electrische installaties) passieve veiligheid (EN 12767) weerstand tegen corrosie voetplaat EN 12899: een overzicht • kleur achterzijde, afmetingen, … volgens eisen klant/wetgeving • afronding hoeken • doorboring beeldvlak • randen • weerstand tegen corrosie • bescherming tegen indringing (stof, zand, water, …) • lichtbronnen en elektrische circuits (backup systeem) • kleur van de lichtbronnen • eisen voor inwendig verlichte borden • externe verlichtingstoestellen • elektrische uitrusting (LV en EMC-richtlijnen) • bevestigingen EN 12899: een overzicht inwendig en uitwendig verlichte borden EN 12899-1/Borden … EN 12899-1/Beeldvlak … • reflecterende borden Æ zie begin • niet reflecterende borden – kleur en luminantiefactor – duurzaamheid (natuurlijke veroudering) – slagvastheid • inwendig verlichte borden – – – – – kleur en luminantiefactor gemiddelde luminantie en uniformiteit contrast duurzaamheid (natuurlijke veroudering) fysieke kenmerken EN 12899: een overzicht EN 12899-1/Beeldvlak … • uitwendig verlichte borden – niet reflecterende borden • zie eerder • gemiddelde luminantie • uniformiteit v.d. luminantie – reflecterende borden • • • • zie eerder gemiddelde luminantie uniformiteit v.d. luminantie slagvastheid EN 12899: een overzicht EN 12899-1/'Assemblies' • geassembleerde signalisatieoplossingen dienen te voldoen aan de eisen voor de individuele componenten EN 12899: een overzicht EN 12899-1/Markering • CE-markering (zie verder) • Identificatie product (+ onderdelen) – – – – – merktekens producent verwijzing naar de norm prestaties volgens de norm jaar van productie gegevens i.v.m. de productie (traceability) Æ Bijkomende eisen voor de folies • Installatie en gebruiksvoorschriften EN 12899: een overzicht EN 12899-1/Evaluatie • NBN EN 12899-5: ITT • NBN EN 12899-4: FPC EN 12899: een overzicht EN 12899-2: Verkeerszuilen met binnenverlichting (TTB) Type 1: TTB's met geïntegreerde signalisatie Type 2: TTB's zonder geïntegreerde signalisatie of als ondersteuning EN 12899: een overzicht EN 12899-2: Verkeerszuilen met binnenverlichting (TTB) indeling naar weerstand tegen aanrijding (impact resistance) IR0 'rigid' IR1 afbreekconstructie IR2 verend IR3 flexibel materiaal EN 12899: een overzicht EN 12899-2: Verkeerszuilen met binnenverlichting (TTB) • Ontwerp – hoogte (min. i.f.v. type) – 'head' (afmetingen) – lichaam (afmetingen, zichtbaar opp., weerstand tegen aanrijding, bevestiging onderdelen) – voet (afmetingen, bevestiging aan ondergrond) – veiligheid (toegang) – elektrische onderdelen • Visuele eigenschappen – – – – verlicht oppervlak (of reflecterend) kleur en luminantiefactor (cf. EN 12899-1) eisen ivm binnenverlichting (lichtsterkte en uniformiteit) reflecterende delen EN 12899: een overzicht EN 12899-2: Verkeerszuilen met binnenverlichting (TTB) • Fysische kenmerken – statische belasting – weerstand tegen aanrijding • 'low-impact' test (slinger) • 'high-impact' test (gesimuleerde aanrijding) • torsie – corrosieweerstand – duurzaamheid visuele kenmerken – bescherming tegen indringing van water, stof, … EN 12899: een overzicht EN 12899-3: Reflectorpaaltjes en retroreflectoren D1 niet herbruikbaar na aanrijding R1 folie (cf. EN 12899-1) D2 herbruikbaar na aanrijding R2 kunststof prismatisch D3 verend R3 glas D4 voor bevestiging aan structuren EN 12899: een overzicht EN 12899-3: Reflectorpaaltjes en retroreflectoren • Geen scherpe randen • Permanente bevestiging reflectoren • Visuele kenmerken – paaltjes (kleur bij daglicht en luminantiefactor) – reflectoren (kleur bij daglicht en 's nachts, luminantiefactor, retroreflectiecoëfficiënt) EN 12899: een overzicht EN 12899-3: Reflectorpaaltjes en retroreflectoren • Fysische kenmerken – paaltjes • statische belasting • dynamische belasting (eisen materiaal, functionele vereisten, weerstand tegen aanrijding/EN 12767) • weerstand tegen corrosie • duurzaamheid • reflectoren – reflectoren • • • • slagvastheid weerstand tegen corrosie weerstand tegen indringing water/vocht duurzaamheid EN 12899: een overzicht EN 12899 Moet ik al die kenmerken bepalen? NEEN Bouwproductenrichtlijn & optie NPD Wensen v.d. klant 1NPD: No Performance Determined EN 12899: een overzicht EN 12899 • Wetgeving openbare aanbestedingen • kiezen uit menu EN 12899: een overzicht EN 12899 vragen ? [email protected] EN 12899: een overzicht EN 12899: een overzicht