2 - Scholieren.com

2.2 De Tweede Wereldoorlog: Veranderingen in de oorlogvoering
Bij het begin: angst en Verwarring in plaats van groot enthousiasme
In tegenstelling tot het begin van de Eerste Wereldoorlog heerste er bij het begin van de Tweede
Wereldoorlog een gedrukte en angstige sfeer. De volwassenen herinnerden zich de verschrikkingen
van de Eerste Wereldoorlog nog goed. En de technologische ontwikkeling had niet stilgestaan.
Meer een wereldoorlog
In feite was er een dubbele oorlog gaande. In Azië was er al vanaf 1931 oorlog tussen China en Japan,
nadat Japan Mantsjoerije was binnengevallen. De Japanners bezetten in 1940 ook de Franse koloniën
in Azië. Na de aanval van Japan op Pearl Harbor verklaarde de VS de oorlog aan Japan.
Verbeterde en nieuwe wapens
 Verbetering van wapens uit de Eerste Wereldoorlog. Tanks vliegtuigen en gemotoriseerde
voertuigen waren verbeterd. De legers werden veel mobieler waardoor er grote
troepenverplaatsingen over grote afstanden plaatsvonden.
 Uitvinding van nieuwe wapens. Zoals sonar en radar. Dieptebommen konden onderzeeboten
onschadelijk maken.
 De V'1's en V'2's. De Duitsers experimenteerden met straalvliegtuigen en raketten. Daar
ontbrak vaak de nauwkeurigheid en het geluid ervan deed veel mensen angstig wegduiken.
 De atoombom. De Duitsers deden er wel onderzoek naar maar hadden nog geen atoombom
De VS slaagden er in wel een atoombom te maken die ook zou worden gebruikt tegen Japan
(Hiroshima en Nagasaki), waardoor Japan zou capituleren.
Bewegingsoorlog in plaats van loopgravenoorlog
Hoewel men ook in de Eerste Wereldoorlog dacht snel te kunnen oprukken verzande deze oorlog in
een loopgravenoorlog (Sitzkrieg). In de Tweede Wereldoorlog echter slaagden de Duitsers er in door
hun tactiek, de Blitzkrieg een snelle gemechaniseerde oorlog over een breed front, in Europa onder
de voet te lopen. Engeland en Frankrijk liepen daarin ver achter.
Vliegtuig wordt veel belangrijker.
De overmacht van de Duitsers werd steeds minder nadat de VS en de SU eraan gingen deelnemen.
Vooral door gebruik te maken van tanks en vliegtuigen. Door de aanval op Rusland kreeg Duitsland te
maken met een Twee Frontenoorlog. De Russen vanuit het Oosten en de westelijke geallieerden na
de invasie in Normandië vanuit het Westen. De oorlog in de lucht werd steeds belangrijker en door
een overwicht in de lucht keerden de kansen voor de Geallieerden.
Meer en deels andere propaganda en censuur
In beide wereldoorlogen was er veel aandacht voor propaganda en censuur. Maar er waren ook
verschillen:
 Een uitgebreide illegale pers ontstond. Dit kwam vooral omdat de Duitsers een groot deel
van Europa hadden bezet (zie het kaartje).
 De film werd veel belangrijker. Vanaf de jaren '30 kwamen er films met geluid.
 Strooibiljetten werden grootschaliger gebruikt. Ze riepen de vijandelijke bevolking op de
strijd te staken en zich te verzetten tegen de eigen regering.
 De radio werd het belangrijkste propagandamiddel. Hitler en Goebbels hielden vaak
toespraken voor de radio. Men maakte speciale programma's voor de bevolking in de
vijandelijke en bezette gebieden.
 Het effect van de propaganda was niet groot. De afkeer van de vijand werd in Engeland en de
VS vooral veroorzaakt door de vijand zelf. Hoewel de VS isolationistisch was veranderde dat
door de Japanse aanval op Pearl Harbor. In Engeland groeide de afkeer van Nazi-Duitsland
vooral na München. De Duitsers manipuleerden echter de media tot in de kleinste details.
Betere medische zorg
Dankzij de Tweede Wereldoorlog kregen de onderzoekers voldoende geld voor hun onderzoek naar
antibiotica. In 1943 werden voor het eerst gewonde soldaten behandeld met penicilline. Men schat
dat zo 12% tot 15% van de soldaten is gered.
Een meer 'totale oorlog'
De Eerste Wereldoorlog kostte aan acht miljoen soldaten en een half miljoen burgers het leven. In de
Tweede Wereldoorlog kwamen naar schatting twintig miljoen soldaten en ongeveer evenveel
burgers om het leven. dat kwam vooral omdat:
 Er tijdens deze oorlog meer landen en veel meer soldaten bij de strijd betrokken waren.
 Duitse, Russische en Japanse soldaten mochten zich niet overgeven en moesten vechten tot
het uiterste.
Ook het aantal omgekomen burgers was enorm gestegen. Dat kwam door de 'nieuwe' manieren
waarop de oorlog werd gevoerd:
 Door de bewegingsoorlog kwamen grote gebieden van het aangevallen land in het
frontgebied te liggen.
 Massale bombardementen op steden doodden honderdduizenden mensen
 De etnische politiek van de nazi's kostte aan miljoenen Joden, Russen en Polen het leven.
 Talloze Duitsers verloren het leven toen ze door de Russen uit het Oosten verdreven worden.
En er was in de meeste oorlogvoerende landen een groot tekort aan voedsel, kleding en andere
goederen.