Venster op Azië

Mime en dans
TEKST Francien van der Wiel | FOTO'S Nattapol Meechart
Ervaar daar hier Theater
Venster op Azië:
dans en theater uit
Thailand en China
Het project Ervaar daar hier
Theater presenteert een
serie van vier theater- en
dansvoorstellingen uit Afrika,
Azië en Latijns-Amerika. De
voorstellingen zijn geselecteerd
door Frie Leysen, de ‘grande
dame’ achter smaakmakende
festivals als het KunstenfestivalDesarts in Brussel en Wiener
Festwochen.
Ambassadeur van
internationaal theater
‘Als je de ramen en de deuren dichthoudt, gaat het
stinken in je huis. Daarom moet de wind erdoor waaien’, aldus Frie Leysen. ‘Dit project toont hedendaags
theater met een sterke artistieke taal, voelbare
urgentie en een maatschappelijke visie.’
58
Scènes | OKTOBER / NOVEMBER 2013
Experimenteel en spectaculair: Reading van Paper Tiger
Mime, dans en voordracht
van Paper Tiger uit China
Thaise danscross-over van
Pichet Klunchun
Pichet Klunchun werd danser omdat Boeddha het wilde. Dat
vertelde de Thaise danser in de festivalhit Pichet Klunchun
and myself van Jérome Bel. Een voorstelling die Boeddha zich
in zijn wildste fantasieën nooit had kunnen voorstellen; een
ontmoeting van de Khôn, de Thaise klassieke dans, met een
van de brutaalste iconoclasten van de westerse dans. Net als
wereldster Akram Khan doet met de klassieke Kathakdans uit
Noord-India, probeert de Thaise choregraaf een brug te slaan
tussen traditie en moderniteit. De choreograaf van Pichet oogt
zeer esthetisch en koppelt klassieke bewegingen met moderne
danspassen en eigentijdse ensceneringen. Klunchun werkt inmiddels over de hele wereld en is vaak betrokken bij projecten
die een interculturele signatuur hebben. Tam Kai is gebaseerd
op een verhaal uit de Ramayana: het grote, eeuwenoude epos
uit India. Daarin wordt een prins door een beeldschone haan
gelokt naar twee prinsessen, met fatale gevolgen. Klunchun ziet
hierin een parallel met de Khôn, de klassieke dans van Thailand: het publiek laat zich door de schoonheid van die verfijnde
dans met zijn rigide wetten, een doodlopende weg in lokken. In
Tam Kai geven de dansers ieder een eigen interpretatie aan de
muziek van Boonyoung Katkong, een meester op de ranad ek,
een soort alt-xylofoon.
19-10 Lucent Danstheater Den Haag, 21-10 Stadsschouwburg Amsterdam,
23-10 Parkstad Limburg Theaters, Heerlen, 24-10 Stadsschouwburg Utrecht,
26-10 Rotterdamse Schouwburg, 28-10 Stadsschouwburg Groningen en
30-10 Theaters Tilburg.
Tam Kai is klassiek en eigentijds
Meer voorstellingen in
Ervaar daar hier Theater
Van 8 t/m 27 februari: O Jardim De tuin), de met prijzen
overladen voorstelling van het Braziliaanse gezelschap
Cia Hiato. Van 20-3 t/m 2-4 volgt een dansperformance
van Sofiane en Selma Ouissi uit Tunesië, genaamd
Laaroussa (bruid). www.ervaardaarhier.nl
Lange tijd stond Chinees theater gelijk aan traditioneel theater
goedgekeurd door de communistische partij. Dat is aan het
veranderen. Voorzichtig, maar wel onstuitbaar, zijn nieuwe,
onafhankelijke gezelschappen opgericht waar experiment
en maatschappijkritiek niet worden geschuwd. Paper Tiger
Theater Studio uit Beijing, gestart in 1997, is daar een van. Zij
maken voorstellingen waar versteende theaterwetten met frisse
energie aan mootjes worden gehakt en het experiment bloeit.
In Reading mixt regisseur en mede-oprichter Tian Gebing
mime, dans en voordracht: de vijf dansers/acteurs lezen teksten
voor die in de verste verte niet voor het theater zijn bedoeld –
uittreksels uit het geboorteregister, wetsartikelen, linguïstische
essays, een gids voor zwangere vrouwen – en die ook geen
relatie tot de beweging hebben. Dit leidt tot merkwaardige,
soms komische botsingen tussen lichaam en taal. Tian werd
opgeleid aan de prestigieuze toneelacademie van Beijing. Hij
heeft een hartgrondige afkeer van de eindeloze teksten waarin
helden van de Culturele Revolutie werden vereerd. Tekst en
voordracht voelden voor hem als een gevecht waardoor hij zich
fysiek beperkt voelde. Tijd voor een confrontatie. In Reading
is het, zegt Tian, ‘alsof totale vreemdelingen plots aan elkaar
worden vastgeketend.’ Taal transformeert tot zwerfafval dat uiteindelijk samensmelt met de bewegingen van een voortdurend
veranderend en vervormend lichaam. Regisseur Tian Gebing
werkt met zowel professionele als niet- professionele acteurs.
Hij haalt zijn inspiratie uit het dagelijks leven en verlegt de
grenzen van het theater. Sinds 2003 treedt Paper Tiger Studio
veelvuldig internationaal op. a
9-11 Frascati, Amsterdam; 14-11 Rotterdamse Schouwburg, 16-11 Theater
de Nieuwe Vorst, Tilburg; 19-11 Theater aan het Spui, Den Haag; 21-11
Oosterpoort, Groningen; 26-11 Parkstad Limburg Theaters, Heerlen en 30-11
Stadsschouwburg Utrecht.
Scènes | OKTOBER / NOVEMBER 2013
59