Eerste Hulp Bij Projecten Beeldtaal

Eerste Hulp Bij Projecten
Beeldtaal
Verantwoording
Het thema van de Kinderboekenweek 2010 is: De grote tekententoonstelling - beeldtaal in
kinderboeken. Een prima uitgangspunt voor een project met als thema: BEELD|TAAL. U kunt
dit project gebruikten tijdens de Kinderboekenweek, maar ook daarna blijft het een interessant
thema om mee te werken.
Beeldtaal is een ruim begrip. Illustraties horen tot beeldtaal, maar pictogrammen ook. Letters
zijn in feite ook kleine ‘beelden’. Ook het verbeelden van verhalen hoort bij het thema, net als
fantasie: het vormen van een eigen beeld bij het verhaal dat je aan het lezen bent.
Tijdens de projectperiode ontdekken kinderen de rol van beeldtaal in boeken. Wat voegen
beelden toe aan het geschreven woord, en wat komt er allemaal bij kijken vóór de juiste beelden
in een boek staan? Kinderen gaan zelf beelden bij verhalen maken.
Voor kinderen vanaf 4 jaar staat het prentenboek centraal. Kinderen vanaf 7 jaar ontdekken het
belang van illustraties in een (zelflees)boek. Kinderen vanaf 9 jaar gaan met stripverhalen aan de
gang en maken een eigen stripverhaal.
De kinderen beginnen per groep met een ‘leeg boek’ dat aan het eind van de projectperiode
gevuld is met hun eigen verhaal. Om het u gemakkelijk te maken, hebben wij van dag tot dag
beschreven wat u kunt doen om het boek te vullen (5 dagen). Met alles wat de kinderen gemaakt
hebben, kunnen zij bovendien hun eigen Grote Tekententoonstelling inrichten.
De projectperiode wordt afgesloten met een groot boekenfeest, dat bestaat uit de (Grote Teken)
tentoonstelling, een voorstelling (beeldtaalspektakel of kijkfeest) en per groep een presentatie van
wat de kinderen gemaakt hebben.
Zowel de vijf daagse projectperiode als het boekenfeest zijn per leeftijdsgroep voor u uitgewerkt
in dit projectboek. Alle extra’s vindt u op de bijgeleverde cd (achterin dit boek). Op de cd staan
ook twee bonusliedjes per leeftijdsgroep en voor de kleuters nog twee extra verhaaltjes.
Wij wensen u veel lees-, kijk-, teken- en doe-plezier met dit unieke project.
Axel, Edith, Jan-Willem en Marian
Benny Vreden Kinderproducties b.v. • De Genestetlaan 13 • Postbus 181 • NL-1200 AD Hilversum
Tel: 035 - 621 59 53 • Fax: 035 - 621 76 58 • E-mail: [email protected] • www.bennyvreden.nl
INHOUD
Projectboek BEELD|TAAL
pagina 3
Inhoudsopgave boek en cd
pagina 4
Verantwoording
pagina 5
Achtergrondinformatie
pagina 6
websites / boeken / digibord / liedjes
pagina 6
Project
Start project
pagina 7
Aan de slag
pagina 8
Vanaf 4 jaar / prentenboeken maken
pagina 10
Vanaf 7 jaar / verhalenboek met plaatjes
pagina 13
Vanaf 9 jaar / stripverhalen maken
pagina 15
Boekenfeest Uitleg / Grote Tekententoonstelling
pagina 16
pagina 17
Presentatie
Voorstelling
Moppie rolt weg - toneel / vanaf 4 jaar
pagina 22
De Gouden Pollepel - slapstick / vanaf 7 jaar
pagina 29
De Prins en de Piraat - stripverhaal / vanaf 9
pagina 36
CD
Tracklist van de cd (BVP 1754)
INHOUD
cd-rom deel cd BVP 1754
aantal blz
gebruiken bij:
PDF-files: titel / omschrijving
1 (excel)
voorbereiding
boekenlijst / websites
1
vanaf 7, voorstelling
achtergrond informatie slapstick
3
vanaf 9, voorstelling
tekstballonnen
1
feest, vanaf 4, bonus Boekenhoek, liedtekst
1
feest, vanaf 4, bonus Ik lees, liedtekst
1
feest, vanaf 7, bonus Boekie-Loekie, liedtekst
1
feest, vanaf 7, bonus De boekenmuizen, liedtekst
1
feest, vanaf 9, bonus Helden, liedtekst
1
feest, vanaf 9, bonus Leesrap, liedtekst
Achtergrondinformatie
Beeldtaal wordt door Van Dale als volgt omschreven: (de) taal die door beelden wordt uitgedrukt.
De omschrijving op Wikipedia voegt daaraan toe: Beeldtaal is taalachtige constructie, waarbij
beelden en beeldelementen gebruikt worden om concepten te communiceren. Het begrip
beeldtaal heeft echter meerdere betekenissen: * Het is een “taal, die door beelden wordt
uitgedrukt”. In deze communicatie neemt een symbool of afbeelding de plaats inneemt van een
tekst. Beeldtaal staat als zodanig naast spreektaal, gebarentaal en lichaamstaal. * De visuele
middelen waarmee gecommuniceerd wordt, zoals het pictogram en of hiërogliefen, de bv. gezien
worden als de beeldtaal van het Oude Egypte. * Het is een bepaalde karakteristieke stijl van een
kunstenaar, een kunstgezelschap of in een kunststroming.
De nadruk tijdens dit project ligt op beeldtaal (de taal die door beelden wordt uitgedrukt) in
kinderboeken. Beelden maken een boek nog leuker en aantrekkelijker. Veel kinderen kiezen
bewust een boek met veel plaatjes, omdat hen dat meer aanspreekt. Hoewel beelden een deel
van de fantasie kunnen blokkeren (als je ziet hoe de hoofdpersoon eruitziet, hoef je dat niet meer
zelf te bedenken) prikkelen ze weer een ánder deel van de fantasie. Als je weet hoe iets eruit ziet,
kun je daarop natuurlijk weer (gericht) verder fantaseren...
Beelden kunnen tekst vervangen (te zien in prentenboeken en stripverhalen) en versterken
(cartoons). In een goed boek vullen tekst en beeld elkaar aan tot één geheel.
Prentenboeken zijn voornamelijk bedoeld voor jonge kinderen die nog niet kunnen lezen. De
plaatjes vertellen het verhaal. Prentenboeken zijn onmisbaar voor de beginnende (ontluikende)
geletterdheid waarbij ze (o.a.) te gebruiken zijn voor boekoriëntatie en verhaalbegrip.
Prentenboeken prikkelen de fantasie en worden steeds meer gebruikt bij het interactief voorlezen.
Plaatjesboeken (boeken die ‘rijk’ geïllustreerd zijn) kunnen kinderen die nog niet zo goed
kunnen lezen over de streep trekken om toch een boek te pakken. Deze kinderen lezen vaak
van ‘plaatje naar plaatje’. Door de aanwezigheid van de plaatjes blijft de ‘letterbrij’ voor deze
kinderen overzichtelijk. Maar ook kinderen die al goed kunnen lezen vinden plaatjes in boeken
aantrekkelijk. Zelfs volwassenen kunnen beeld in boeken waarderen!