RADIALE KERATOTOMIE Voorwoord Deze tekst heeft de bedoeling u te antwoorden op de meest frequent gestelde vragen i.v.m. bijziendheid en de radiale keratotomie (krasjes), d.w.z. de microchirurgie van het hoornvlies. Wat is bijziendheid ? Bijziendheid is de medische term voor een oog dat goed ziet dichtbij en slecht ziet op afstand. De bijziendheid wordt uitgedrukt in dioptrie. 1 dioptrie geeft aan dat het verst verwijderd voorwerp dat men scherp kan zien, zich op 1 meter bevindt, 2 D = op 0,5 meter, 3 D = op 33 cm, enz. Zonder hulp van bril of contactlenzen ziet de wereld er erg wazig uit voor deze mensen. Hoe bijziendheid verhelpen ? a) met bril Voor veel mensen schept dit esthetisch of professioneel problemen, zowel wat betreft de dikte der glazen als de beperkte keuze van montuur. Verder zijn er alle ongemakken die een bril met zich meebrengt, o.a. damp, zwemmen, regen, neuspijn, enz. Er is ook een zijdelingse beperking van het gezichtsveld. b) met contactlenzen Vergroting van het gezichtsveld en verbetering van het gezicht. - harde lenzen: vervelende aanpassingsperiode en verplichting tot dagelijks dragen; weinig onderhoud. - soepele lenzen: goede verdraagzaamheid, intermitterend dragen mogelijk, veel onderhoud en dure producten. - permanente lenzen: lenzen kunnen ± 1 maand op het oog blijven zonder onderhoud. Er bestaat meer gevaar voor oogontstekingen en complicaties, korte levensduur van de lenzen (± 9 maanden). Zachte lenzen over het algemeen scheuren vlugger en vragen meer onderhoud. c) met radiale keratotomie Wat verstaat men onder de techniek van FYODOROV? De radiale keratotomie wordt ook de techniek van Fyodorov genoemd, naar de Russische oogarts die ze uitvond. Hij begon zijn proefnemingen eerst op dieren en in 1972 voor het eerst bij een mens. De kromming van de cornea kon veranderd worden door een eenvoudige chirurgische ingreep. In de procedure van de professor was een rekenkundige formule nodig om de graad van bijziendheid te corrigeren. Samen met het Instituut voor Wiskundige Wetenschappen te Moskou stelde hij tabellen samen en maakte een eerste formule. Dokter RUIZ stelde de techniek op punt om myopisch astigmatisme, d.w.z. krommingsverschil, van het hoornvlies te verbeteren. Sinds 1978 past Dokter HAVERBEKE de techniek van FYODOROV toe. Wat is radiale keratotomie? Die techniek bestaat uit radiale (zoals wielspaken) insnijdingen waarbij een centrale zone vrij gelaten wordt. De sneden zijn 85 tot 95 % diep. De sneetjes worden gemaakt met een diamantmes. Indicaties De techniek is bruikbaar voor een myopie tussen -2 en -8D vanaf de leeftijd van 18 jaar. De kandidaat-patiënt moet goed gezond zijn en de ogen vrij van elke aandoening. Men gebruikt de dag van het onderzoek geen mascara. Wanneer men onder medische behandeling staat of medicatie neemt, vermeldt men dit best bij het onderzoek. De dokter onderzoekt de ogen en verricht de nodige metingen. Er wordt uitvoerig besproken welke de voor- en nadelen zijn voor iedereen individueel daar dit sterk wisselend is naargelang de leeftijd, het beroep en de verwachtingen. Werkwijze De ingreep gebeurt daarna in het ziekenhuis en neemt enkele minuten in beslag. Er wordt steeds 1 oog tegelijk geopereerd. De heling na de ingreep is verschillend bij iedereen afzonderlijk. Om geen onnodige risico's te lopen (bv. een ontsteking of een onbevredigend resultaat) wordt eerst het gedomineerde oog behandeld, pas in het tweede stadium (± 14 dagen later) wordt het dominante oog geopereerd. Preventief worden antibiotische oogdruppels voorgeschreven, dewelke u nauwkeurig moet indruppelen volgens advies van de dokter, dit om ontstekingen te voorkomen. Soms wordt een inspuiting gegeven naast het oog. Het is wenselijk een lichte bijziendheid te behouden op 1 oog om leesklachten uit te stellen tot 50 55 jaar i.p.v. 40-45. In de praktijk geeft zo'n oplossing weinig problemen. Overdag is men brilonafhankelijk, 's avonds wordt het wat moeilijker en krijgt men na enkele maanden een licht brilletje om auto te rijden of TV te kijken. 2 Complicaties zoals zware ontstekingen en zelfs verlies van het oog zijn niet uitgesloten, al is de mogelijkheid daarvan statistisch te verwaarlozen. Toch wordt aangeraden om bij de minste twijfel over het verloop van de genezing onmiddellijk telefonisch contact op te nemen. Verloop van de behandeling In de wachtzaal van het ziekenhuis doet de verpleegster de verdovende oogdruppels in uw oog. De eerste druppel wordt in beide ogen gegeven. In de operatiekamer gaat men op de operatietafel liggen, het oog wordt ontsmet en de dokter legt een steriel gatdoek op het hoofd. Er wordt een klemmetje geplaatst tussen de oogleden zodanig dat het oog niet kan gesloten worden. Hij vraagt u vervolgens om het sterke licht in de microscoop te fixeren. Met het diamantmesje maakt hij sneetjes. Soms hoort u gezoem. Dit is afkomstig van de microscoop. Wanneer de dokter het nodig acht, wordt er een inspuiting naast het oog gegeven, soms een verband. Wat kan u verwachten van de operatie ? Ongeveer een half uur na de ingreep is de verdoving uitgewerkt en krijgt u een prikkend gevoel vaak samengaand met een licht-schuwheid (zonnebril!). Deze klachten houden enkele dagen aan. Een pijnscheut is niet abnormaal. De oogleden kunnen opgezwollen zijn. Het oogwit ziet rood en wanneer u een inspuiting kreeg kan u ook een witte of rode vlek op het oog bemerken. Deze klachten houden de eerste dagen aan. U mag altijd een pijnstiller nemen en gaan slapen of zoveel mogelijk de zonnebril dragen. De dokter geeft u 3 dagen werkonbekwaamheid om de eerste vervelende dagen door te komen. Vergeet niet uw attest te laten invullen! Het zicht fluctueert sterk de eerste dagen. Vrijwel altijd troebeler 's morgens met leesproblemen en naarmate de dag vordert, verandert het zicht. Dit is normaal en na verloop van tijd wordt het scherper en verminderen de fluctuaties. Uiteraard is deze regel geen verplichting. Iedereen reageert verschillend en bij de minste twijfel raadpleegt men de dokter onmiddellijk. Er wordt afgeraden om gedurende 3 weken na de operatie te zwemmen, mascara te gebruiken of met vuile handen het oog aan te raken. Andere activiteiten zoals sport e.d. vormen geen tegenindicatie. 3 Resultaten op langere termijn Deze zijn niet bekend. Pas sinds 1972 wordt de techniek toegepast op grote schaal. Er zijn echter wel vergelijkende studies gemaakt bij mensen die tijdens de wereldoorlogen glas- of granaatscherven in de ogen kregen. Hieruit bleek dat de verwondingen meestal zonder noemenswaardige verwikkelingen genezen waren en een blijvende verandering van de cornea hadden veroorzaakt. Het gaat dus om een levenslang en blijvend effect. Nooit gaf deze aanleiding tot blindheid of vertroebeling van het oog, tenzij ernstige complicaties waren opgetreden of niet behandeld. Besluit Radiale keratotomie is in het huidige stadium een effectieve ingreep die de bijziendheid (mits goed uitgevoerd) altijd doet verminderen. Afhankelijk van de keuze van uw chirurg kan er op voorhand een vrij goede voorspelbaarheid gemaakt worden van het uiteindelijke resultaat. Oefeningen 1. Genus ...het... gevaar (le danger) : onzijdig keratotomie leven bedoeling oogarts bijziendheid cornea krasje professor dikte astigmatisme gezicht krommingsverschil vergroting patiënt periode beroep dragen stadium gevaar verloop complicatie effect 4 2. Synoniemen de bedoeling = de insnijding (2) = de bijziendheid = uitvoerig = het hoornvlies = het ziekenhuis = medisch = steeds = de term = tegelijk = scherp = de heling = scheppen = de ingreep = der = nauwkeurig = de oftalmie = de inspuiting = de complicatie = de fotofobie = de oogarts = de pijnstiller = chirurgisch = de verwikkeling = de chirurgie = tijdens = de chirurg = permanent = corrigeren = actueel = sinds = effectief (2) = 3. Tegenovergestelden frequent gezond wazig onnodig dik moeilijk beperkt ontsmetten weinig zwak hard aanhouden duur troebel eenvoudig aanraden bruikbaar vuil 5 4. Vertaal af/raden = ooglid (het) = attest (het) = pijnscheut (de) = damp (de) = rekenkundig = gezichtsveld (het) = scheuren = in/druppelen = verband (het) = insnijding (de) = verdoven = klemmetje (het) = verloop (het) = noemenswaardig = vertroebeling (de) = ongemak (het) = werkonbekwaamheid (de) = 5. Hoofdtijden behandelen traiter behandelde behandelden behandeld zien indiquer verhielp schiepen gezwommen verplichten adapter droeg verstonden onderzocht indruppelen opérer paste toe behielden 6 6. Zinsbouw eruitzien De wereld ziet er wazig uit. Le problème a l'air difficile. Cette solution semblait intéressante. Cette infirmière a l'air charmante. Tu as l'air fatigué. Ce patient avait l'air très malade. Ce médicament semble particulièrement cher. Cet homme avait l'air seul et malheureux. A première vue, ce cours semble difficile. Ce traitement semblait si efficace. Ce professeur semble exigeant. 7. Vragen 1. Wat verstaat men onder radiale keratotomie? 2. Wat is bijziendheid? 3. Hoe wordt ze uitgedrukt? 4. Hoe kan bijziendheid verholpen worden? 5. Voor welk type patiënt is radiale keratotomie bruikbaar? 7