Inhoud Voorwoord 1 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 2 2.1 BSL - WB_A4_1KMM 9 Stoffen Inleiding Aggregatietoestand en faseovergangen Graden Celsius en Kelvin Faseovergangen Aqua solution Bouwstenen van de natuur Atomen, symbolen en elementen Protonen, elektronen, neutronen Periodiek Systeem der Elementen Elementen en verbindingen Metalen Niet-metalen Verbinding Binding van atomen Legeringen Metaalroosters Metaalbinding, formules en verdringingsreeks Moleculen Molecuulformule Index Structuurformule Intermoleculaire binding: cohesie en adhesie Molecuulrooster Atoomrooster Kristallijn en amorf Ionen Reactie natrium en chloor Atomen met verscheidene ionen Samengestelde ionen Lading aflezen in het Periodiek Systeem der Elementen Namen ionen Ionenrooster Ionbinding Verhoudingsformule Coëfficiënten en indices Namen van stoffen Ionogene, moleculaire stof of legering Gemengde vragen en opdrachten hoofdstuk 1 11 11 13 14 15 16 18 19 19 20 21 22 22 23 23 28 29 29 31 32 32 32 35 36 36 37 38 39 40 40 40 40 42 43 43 44 45 45 48 Soorten stoffen Inleiding Organische en anorganische stoffen 51 51 51 005 6 basiskennis schei- en natuurkunde 2.2 2.3 2.4 2.5 3 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 4 4.1 4.2 BSL - WB_A4_1KMM Verbindingen Uitzonderingen Zouten Ammonium Organische zouten Mengen met water Oplosbaarheidsregels Oxiden Metaaloxide Niet-metaaloxide Zuren en basen Zuren Basen Buffer Koolstofverbindingen Namen Verzadigd en onverzadigd Koolwaterstoffen Zijgroepen Zuurstof Gemengde vragen en opdrachten hoofdstuk 2 52 52 53 53 54 54 55 55 56 56 57 57 60 63 64 65 65 65 66 66 69 Natuurkundig gedrag van stoffen Inleiding Mengsels Zuivere stof en mengsel Oplossing en troebel mengsel Soorten mengsels Vaste dispersies Vloeibare dispersies Scheidingstechnieken Decanteren Filtreren Adsorberen Extraheren Indampen/droogdampen Centrifugeren Destilleren Hygroscopie Kristalwater Dichtheid en concentratie Concentratie Diffusie en osmose Osmose Druk Luchtdruk Bloeddruk Straling Frequentie en golflengte Röntgenstraling Gemengde vragen en opdrachten hoofdstuk 3 73 73 75 75 75 76 78 79 84 84 85 85 86 86 86 87 88 89 91 93 96 97 1 03 1 05 1 05 1 08 1 09 111 1 12 Scheikundig gedrag van stoffen Inleiding Reactievergelijkingen 121 121 1 22 006 7 inhoud 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 4.8 BSL - WB_A4_1KMM Uitgangsstoffen en producten Kloppende reactievergelijking Oplosreacties en neerslagreacties Neerslagreactie Oplosbaarheid van anorganische zouten in water Oplosbaarheid van organische zouten in water Zuur-basereacties Hydronium en hydroxide Waterevenwicht Zuur-basereacties Praktijkvoorbeeld 1: Oplosbaarheid in water verbeteren Praktijkvoorbeeld 2: Neerslagreacties van organische ionen Praktijkvoorbeeld 1 en 2 samengevat Praktijkvoorbeeld 3: Het ontstaan van cariës Oxidatie en reductiereacties Ontledingsreacties Verbindingsreacties Polysachariden Eiwitten Vetten Polymerisatiereacties Additiepolymerisatie Condensatiepolymerisatie Gemengde vragen en opdrachten hoofdstuk 4 Antwoorden Hoofdstuk 1 Paragraaf 1.1 Paragraaf 1.2 Paragraaf 1.3 Paragraaf 1.4 Paragraaf 1.5 Paragraaf 1.6 Paragraaf 1.7 Paragraaf 1.8 Gemengde vragen en opdrachten hoofdstuk 1 Hoofdstuk 2 Paragraaf 2.1 Paragraaf 2.2 Paragraaf 2.3 Paragraaf 2.4 Paragraaf 2.5 Gemengde vragen en opdrachten hoofdstuk 2 Hoofdstuk 3 Paragraaf 3.1 Paragraaf 3.2 Paragraaf 3.3 Paragraaf 3.4 Paragraaf 3.5 Paragraaf 3.6 Paragraaf 3.7 Paragraaf 3.8 Gemengde vragen en opdrachten hoofdstuk 3 Hoofdstuk 4 Paragraaf 4.1 Paragraaf 4.2 1 22 1 23 1 25 1 26 1 27 1 29 1 32 1 32 1 32 1 33 1 35 1 36 1 37 1 37 1 39 1 42 1 44 1 46 1 47 1 47 1 49 1 49 151 1 52 1 55 1 55 1 55 1 55 1 57 1 59 161 1 62 1 65 1 67 1 68 1 72 1 72 1 73 1 74 1 74 1 77 1 79 181 181 1 82 1 85 1 85 1 86 1 89 191 1 92 1 93 1 96 1 96 1 96 007 8 basiskennis schei- en natuurkunde Paragraaf 4.3 Paragraaf 4.4 Paragraaf 4.5 Paragraaf 4.6 Paragraaf 4.7 Paragraaf 4.8 Gemengde vragen en opdrachten hoofdstuk 4 Periodiek Systeem der Elementen Oplosbaarheidstabel BSL - WB_A4_1KMM 1 98 20 1 204 205 206 209 210 214 215 008