Medische en audiologische aspecten van hyperacusis Pim van Dijk Universitair Audiologisch Centrum Groningen Afd. KNO, UMCG Toegankelijke innovatieve zorg 5 april 2008, NVVS Casus: jonge vrouw 2 Overzicht • Hyperacusis bij – Licht gehoorverlies • Algemene feiten (definitie, prevalentie) – Privé: • Verwerking van geluid door de hersenen • nieuwe baan: onderwijzeres • Parallellen met tinnitus • recent verhuisd • Behandeling van hyperacusis • Mevrouw gebruikte soms oordoppen tijdens haar werk • Behandeling met – Uitleg – Hoortoestellen • Resultaat – Na 6 weken is mevrouw klachtenvrij 3 4 Centrale auditieve systeem Hyperacusis • Hyperacusis: Overgevoeligheid voor geluid • 0,3 – 15% van de bevolking Cortex Thalamus Oor Hersenstam 5 april 2008, NVVS 3 Aantal zenuwcellen in het auditief systeem Auditory cortex 10,200,000 Cortex Thalamus Nuclei of the lateral lemniscus 38,100 Superior olivary complex 34,300 Cochlear nuclei 88,000 Auditory nerve (NVIII) unilateral 30,000 03/30/2008 Hersenstam AC IC CN 7 Chow, 1951; Schuknecht, 1993 Inferior colliculus 392,000 Auditieve versterking Medial geniculate body 422,000 Functionele MRI Lanting et al., 2007 03/31/2008 8 Klassieke en niet-klassieke auditieve banen Response op geluid bij tinnitus Niet-klassieke auditieve banen, Diffuse systeem Klassieke auditieve banen Tonotopisch systeem Uit: Møller, Sensory Systems 03/30/2008 9 Auditieve en limbische hersenactiviteit Somatische verandering van tinnitus Ook bij hyperacusis? Auditory cortex 2nd 1st Limbic system, Amygdala Thalamus Dorso-medial Ventral Langers and Melcher (2008) Kun je auditieve versterking beinvloeden? JA! Verschuiving (dB) Hoe wordt hyperacusis veroorzaakt? • Afwijkende auditieve versterking • Afwijkende interactie tussen auditief en lymbisch systeem Conclusie: • Oordoppen vergroten de gevoeligheid voor geluid • Geluidsverrijking vermindert de gevoeligheid voor geluid Ruis Oorpluggen Luidheids categorie 13 14 Voorbeeld • Hyperacusis bij hoofdingang – Jonge vrouw – Licht gehoorverlies – Privé: • nieuwe baan: onderwijzeres • recent verhuisd • Mevrouw gebruikte soms oordoppen tijdens haar werk • Behandeling met – Uitleg – Hoortoestellen • Resultaat – Na 6 weken is mevrouw klachtenvrij 15 Formby et al., 2007