Overzicht tweede college SVR • Wisselstroom & complexe impedanties • Eerste- & tweede-orde filters • Vervangingsschema • Enkele sensoren & actuatoren • Stoorsignalen • LC netwerken, coaxkabels, en andere transmissielijnen Samenvatting wisselstroom • Lineair systeem => harmonische modulatie is “eigentrilling” U (t ) Re{u0 e jt } | u0 | cos(t ) • Complexe impedanties: – spoel Z = jL – condensator Z = 1/(j C) • Overdrachtsfunctie U out ( ) j ( ) H ( ) | H ( ) | e U in ( ) Verschillende filters nader bekeken • Wat is de stapresponse en de frequentiekarakteristiek van: Regtien-opg3.5 Overdrachtsfunctie RC filter Regtien-6.2 Complexe Bode diagram voor H() Regtien-6.5 Tweede-orde filter Vraag: Wat voor eigenschappen zou dit filter hebben? Berekeningen aan tweede-orde filter 1 jC H ( ) R jL 1 jC 1 1 2 LC jRC Vraag 1: Welke twee eigenschappen zijn het belangrijkst ? Vraag 2: Wat gebeurt er rond de resonantie frequentie 02 1 LC & Q 1 L R C H ( ) 1 21 j 0 Q Overdrachtsfunctie van tweede-orde filter Regtien-6.4 Voorbeeld van ander tweede-orde filter Voor rp = 0 : 1 H ( ) R 0 1 j L 0 C Vraag : Wat doet dit filter ? Bronnen en inwendige impedantie Open spanning & kortsluitstroom Twee equivalente schema’s voor bron + inwendige weerstand Thévenin Norton Maximale vermogensoverdracht ? • Bij welke belastingsweerstand Ri kan een bron met inwendige weerstand Rg maximaal vermogen leveren? Regtien-5.8b Model voor “tweepoort device” • Zelf- en kruis-impedanties – vb transformator (mutual impedance) U1 Z11I1 Z12 I 2 U 2 Z 21I1 Z 22 I 2 Regtien-5.4a Transformator • Windingverhouding 1:n is alles bepalend (voor ideale transformator) • In de praktijk allerlei nietideaal gedrag – beperkte koppeling (lekkend B-veld) – weerstand in spoelen VRAAG: Hoe schaalt een belastingweerstand ? Regtien-3.1 Positie sensoren (verplaatsing opnemers) • met weerstand, spoel, en condensator Regtien-7.6,7.7,7.10c Rekstrookjes • Mechanische oprekking gemeten met rekstrookjes Regtien-7.5 Thermokoppel Regtien-7.11 Meetbruggen Vraag: Wat zou het voordeel van een brugmeting zijn? Peltier element (actuator) Omgekeerde werking van thermokoppel Regtien-7.12 Fotodiode (meet lichtsterkte) Regtien-7.4 Stoorsignalen: capacitieve koppeling • Oplossing: Faraday kooi naar aarde Regtien-21.23, 21.24 Stoorsignalen: inductieve koppeling • Oplossing: vermijd lussen (gebruik “twisted cable” of “coax”) Regtien-21.27, 21.29 Wat is een aardlus (en hoe voorkom ik hem)? Twee apparaten met ieder een eigen randaarden veroorzaakt een aardlus. Oplossing: Gebruik één gemeenschappelijke aarde Regtien-21.25, 21.32 LC netwerk VRAAG: Hoe bereken je de (complexe) impedantie van dit LC netwerk ? Als de keten “heel erg lang” is dan moet voor het basisblok gelden: VRAAG: Welke impedantie Z0 voldoet aan deze vergelijking? Uitwerking “impedantie LC netwerk” Voor het basisblok geldt: Oplossing: Voor « 0 L Z0 C 2 1 j 2 0 2 0 L Z0 C & 0 1 LC Vn1 1 exp j Vn 1 jCZ0 0 VRAAG: Waarvoor zou je een LC netwerk kunnen gebruiken ? Coax kabel: een continu LC netwerk • VRAAG: waar zitten L en C? dwarsdoorsnede & zijaanzicht Transportvergelijkingen van coax kabel • Opladen van capaciteit ~ C = capaciteit per meter I ( x) ~ j C V ( x ) x • Inductiespanning in lus ~ L = inductie per meter V ( x) ~ jL I ( x) x 2 2 V ( x) V ( x, t ) ~ ~ ~ ~ 2 Golfvergelijking: L C V ( x ) L C x2 t 2 Afsluiting van coax & reflecties Reflectie amplitude: Vterug Vin Z load Z 0 Z load Z 0 - werkt net zoals bij optica - afsluiting met karakteristieke impedantie voorkomt reflecties - reflecties kunnen ook beschreven worden met Z(L) Z0 Andere structuren voor signaaloverdracht • Twee draden coax indringdiepte (skin depth) c 2 0.8 cm bij 60 Hz 7 m bij 100 MHz => verliezen nemen snel toe met frequentie golfpijp eigenmodes van golfpijp Samenvatting SVR2 • Herhaling wisselstroom – werken met complexe impedanties { R, jL, 1/(jC) } – verschillende filters (RC, LR, LC) • Bronnen met inwendige weerstand & tweeport devices • Sensoren & actuatoren • Stoorsignalen • Transmissielijen – signaaltransport in coax kabel • ZELFSTUDIE: – Regtien §5.1 , Hoofdstuk 7 (van vorige college: Regtien Hoofdstukken 3, 4, 6, 8) LEES OOK ALVAST §9.1 dioden