De schouder - Jeroen Bosch Ziekenhuis

De schouder
Dirk van Oostveen
Orthopaedisch chirurg
Jeroen Bosch Ziekenhuis
Orthopedie en Traumatologie
’s-Hertogenbosch
DE Schouder?
Orthopedie & Traumatologie DenBosch
Orthopedie & Traumatologie DenBosch
Orthopedie & Traumatologie DenBosch
Orthopedie & Traumatologie DenBosch
Aandoeningen
 Traumatologische afwijkingen
 fracturen
 Instabiliteit
 Degeneratie
 Artrose
 Cuff ruptuur
 Infectie/inflammatie
 Tendinitis/bursitis
 Artritis
 Frozen shoulder
Orthopedie & Traumatologie DenBosch
Anatomische “ingredienten”
 Ossaal:
 Humerus
 Clavicula
 scapula
 Gewrichten
 Glenohumeraal
 Scapulothoracaal
 AC/SC
 Instabiel (meeste luxaties)
 Dynamische stabilisatie:
 Rotator cuff
 Bicepspees
 Statische stabilisatie:
 Kapsel
 Labrum
Orthopedie & Traumatologie DenBosch
Orthopedie & Traumatologie DenBosch






Lig acromioclaviculare
Lig coracoacromiale
Lig trapezoideum
Lig conoideum
Lig coracohumerale
Lig transversum scapulae
superius
Orthopedie & Traumatologie DenBosch
 M biceps brachii, caput longum
 Labrum glenoidale
 M triceps
Orthopedie & Traumatologie DenBosch
Neurovasculaire structuren











A subclavia
A axillaris
A suprascapularis
V axillaris
V cephalica
A/v circumflexa humeri
Plexus brachialis
N axillaris
N medianus
N radialis
N ulnaris
Orthopedie & Traumatologie DenBosch
Onderzoek
 Inspectie: houding, atrofie, scapula positie
 Bewegingsonderzoek:
 Beperking
 Painfull arc
 ST ritme
 Apprehension
 Laxiteit
 Kracht
 CWK/neurologie
Orthopedie & Traumatologie DenBosch
Pathologie jongeren
Orthopedie & Traumatologie DenBosch
Pathologie 30-45 jr
Orthopedie & Traumatologie DenBosch
Pathologie 45+
Orthopedie & Traumatologie DenBosch
Traumatologie
 Fracturen:
 Clavicula: meestal conservatief
 Humerus: caput, tub majus, tub minus
Afhankelijk van afstand fragmenten,
aantal, leeftijd:
 Plaat/pen
 Schroef/hechting
 Prothese
 Scapula: zeldzaam
Orthopedie & Traumatologie DenBosch
Schouder luxatie



Traumatisch vs hyperlaxiteit
96% anterieur
Begeleidend letsel
(n. axillaris, HS laesie)
Repositie SEH
Rontgen, eventueel MR-artro
Behandeling






kortdurende immobilisatie
training coordinatie/houding
Recidivering:


(arthroscopische) labrum refixatie
(arthroscopische) benige procedure
Orthopedie & Traumatologie DenBosch
Incidentie instabiliteit
per leeftijd/geslacht
Functional outcome and rist of recurrent instability after
primary traumatic anterior shoulder dislocation in young
patients, Robinson et al, JBJS am 2006
Orthopedie & Traumatologie DenBosch
https://www.youtube.com/watch?v=cO
WedbzcIWI
Orthopedie & Traumatologie DenBosch
AC luxatie
 Hoogstand/pijn
 “Pianotoets” fenomeen
 Afhankelijk van ligamentair letsel
 Horizontale stabiliteit door Lig
acromioclaviculare
 Verticale stabiliteit door Lig
coracoclaviculare
 Behandeling:
 Type I-III Conservatief
 Type III-VI Operatief
Pm late reconstructie
Orthopedie & Traumatologie DenBosch





Degeneratie: omartrose
Vaak post-traumatisch
Minder klinisch relevant: niet gewichtsdragend
Pijn, (ochtend)stijfheid, functie
Schouderprothese: resurfacing, totaal/hemi, reversed
Indicatie voor prothesiologie:
 pijn
 ernstige bewegingsbeperking
Orthopedie & Traumatologie DenBosch
Degeneratie: cuff ruptuur
 5-40% prevalentie
 Vooral bij ouderen:
<40 jr: 4% partieel (MRI)
<60 jr: 6% FTR (kadaver), 24% PTR
>70 jr: >30% FTR
 P.m. Cuff artropathie
Orthopedie & Traumatologie DenBosch
Voorkomen van cuff ruptuur
Schouderklachten
 35% contra-lat FTR
 21% contra-lat PTR
 44% normaal
Orthopedie & Traumatologie DenBosch
Symptomen
 Pijn schouder e/o bovenarm
 In rust
 Abductie >90
 Zijligging
 Eventueel uitstraling prox/dist
 Zwakte (“lag-sign”)
Orthopedie & Traumatologie DenBosch
Lichamelijk onderzoek





Atrofie
Functie passief>aktief
Weerstandstesten
Drukpijn regio tuberculi
Specifieke testen
 Impingement
 Biceps
 AC
Orthopedie & Traumatologie DenBosch
Aanvullend onderzoek





Rontgenopname
Echo
MRI
(Arthrografie)
Arthroscopie
Orthopedie & Traumatologie DenBosch
Behandelopties
 Conservatief
 Relatieve rust, beperkte elevatie/rotatie
 NSAID’s
 Fysiotherapie
 SA injectie
 Operatief
 Scopisch/open
 Single/double row
Orthopedie & Traumatologie DenBosch
Conservatief
 30-90% succesvol
 Ondanks toename in (partiele) ruptuur
 Relatieve contra-indicatie:
 Partiele ruptuur
 Chronische ruptuur (vervetting, retractie, atrofie)
 Oudere patient
 Stijfheid/frozen shoulder(?)
 Rokers
 Niet-instrueerbaar
Orthopedie & Traumatologie DenBosch
Operatief
 Selectie:
 Jonge patienten <50-60 jr
 Acute ruptuur
 e/o Falend conservatief beleid
Orthopedie & Traumatologie DenBosch
Operatief
 Indicaties
 beperkingen in ADL(31%)
 nachtpijn (16%)
 falen conservatieve behandeling (52%)
 duur conservatieve behandeling (26%)
Orthopedie & Traumatologie DenBosch
Resultaat
Orthopedie & Traumatologie DenBosch
Inflammatie:
Tendinitis/bursitis
 Kliniek:
 Spontaan
 Abductie/exo pijnlijk
 Verminderde kracht
 Eventueel echografie, dd cuff #
 Behandeling:
 Leefstijl/Fysio
 NSAID’s
 Injectie/barbotage
 Scopie:
 Biceps
 Cuff
 Subacromiale decompressie
 (Kalkdepot verwijderen)
Orthopedie & Traumatologie DenBosch
Infectie/inflammatie
 Septische artritis: zeldzaam
 AC artritis
 Frozen shoulder/capsulitis
 Klinische diagnose
 Onbekende etiologie; self limiting
 Verhoogde incidentie:
 vrouwen 30-50 jr
 DM: 10%!
 Behandeling: Pijnstilling
 NSAID’s
 Intra-art injectie
 N. suprascapularis blokkade
 (Fysio)
 Scopische release/doorbewegen in narcose
Orthopedie & Traumatologie DenBosch
Vragen?
Orthopedie & Traumatologie DenBosch