Bijlage VWO - Examenblad

Bijlage VWO
2009
tijdvak 1
natuurkunde 1,2 (Project Moderne Natuurkunde)
Deze bijlage bevat gegevens en formules.
925-0172-f-VW-1-b
Gegevens en formules
Tabel 1: Elementaire deeltjes
Fermionen
Quarks
Generatie
1e
2e
3e
Deeltje/smaak
u up
d down
c charm
s strange
t top
b bottom
Leptonen
Massa
(GeV/c2)
0,003
0,006
1,2
0,1
175
4,2
Lading
(e)
2/3
–1/3
2/3
–1/3
2/3
–1/3
Generatie
1e
2e
3e
Deeltje/smaak
νe
e–
νμ
μ–
ντ
τ–
elektronneutrino
elektron
muonneutrino
muon
tauonneutrino
tauon
Massa
(GeV/c2)
<1⋅10 -5
0,000511
<0,0002
0,106
<0,02
1,784
Lading
(e)
0
–1
0
–1
0
–1
Bosonen
Sterke interactie
gluon
0
g
0
Gravitatie
Graviton (hypothetisch)
γ
W−
W+
Z0
Elektrozwakke interactie
foton
0
Wmin-boson
82
Wplus-boson
82
93
Z-boson
0
–1
+1
0
Ieder deeltje heeft een antideeltje met dezelfde massa en met tegengestelde lading, baryon- of
leptongetal.
Alle genoemde quarks hebben baryongetal ⅓ en leptongetal 0.
Alle genoemde leptonen hebben baryongetal 0 en leptongetal 1.
Tabel 2: Enkele samengestelde deeltjes
deeltje
p+ proton
p– antiproton
n
neutron
n antineutron
samenstelling
uud
−
π pi-minmeson
π + pi-plusmeson
π 0 pi-nulmeson
H
waterstofatoom
uud
udd
udd
ud
ud
uu / dd
+ –
p e
baryongetal
1
–1
1
–1
leptongetal
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
Tabel 3: Formules
Ek =
p2
2m
2
h 2 ⎛ nx2 n y nz2 ⎞
Ek =
+ ⎟
⎜ +
8m ⎜⎝ L2x L2y L2z ⎟⎠
925-0172-f-VW-1-b*
2
lees verdereinde
►►►
„