Positieve effecten van steenmeel op waterkwaliteit en vochthuishouding Steenmeel bij uitstek geschikt voor pH buffering van gebieden gevoelig voor nitraatuitspoeling Door de rustige werking van steenmeel vindt de productie van NO3 door het bodenleven hoofdzakelijk in de toplaag (0-5 cm) plaats en komt geheel aan het gewas ten goede. Bij de gangbare werkwijze wordt de nitraat op grotere diepte geproduceerd met daardoor een groter risico op uitspoeling. Door langzamere levering nutriënten uit steenmeel geen netto verlies naar het grondwater Door oplossing levert steenmeel langzaam nutriënten aan het bodemvocht. Echter, heeft het gewas meer nodig en is een goed functionerend bodemleven aanwezig dan vindt directe onttrekking en transport vanuit het steenmeel naar de plant plaats. Steenmeel verhoogt de waterhoudende capaciteit van zandbodems Zowel door de afname van snel drainerende poriën als door de vorming van extra klei/humuscomplexen kan een met steenmeel bemeste zandbodem langer vocht vasthouden. Bij lage pH spoelt meer uit dan alleen mest! Ook de bodemmineralen zelf (o.a. albiet, illiet en smectiet) worden bij lage pH (< 5) afgebroken en spoelen uit. Steenmeel biedt bescherming tegen deze structureel onderbelichte afbraak van aanwezige bodemmineralen. Na 5 jaar nog verhoogde pH en kationenbezetting meetbaar Steenmeel werkt langdurig omdat het niet uitspoelt, bij Fins bemestings onderzoek in de bosbouw werd zelfs na twintig jaar nog werking vastgesteld. Door stabilisatie van de organische stof lagere uitspoeling van DOM (o.a. humuszuren en fulvozuren) Vulkaanbodems kennen een ongekende snelle opbouw van organische stof door de sterke binding van organische stof aan de verweringsproducten van vulkanische mineralen. Levert extra bindings/uitwisselingsplaatsen voor nutrienten Direct doordat uit steenmeel kleimineralen gevormd worden, indirect zorgt de stabilisatie van organische stof op langere termijn voor meer bindingsplaatsen. BodemBergsma Nutriëntenkringloop Nutriëntenkringloop ZONDER steenmeel Nutriëntenkringloop MET steenmeel Dierlijke mest en compost Dierlijke mest en compost Agrarische producten Agrarische producten Steenmeel Vermindering bodemverbeteraars bodemverbeteraars BODEM Bodemmineralogie Langzame afname capaciteit bodemdiensten BODEM Bescherming / verbetering bodemdiensten Vermindering Uitspoeling nutriënten Uitspoeling nutriënten Steenmeel past in een duurzaam concept van de bodem waarin de afvoer van stoffen via producten en via uitspoeling wordt gecompenseerd door aanvoer via meststoffen en bodemverbeteraars. In de huidige situatie (links) leveren bodemmineralen de ontbrekende plantennutriënten. Gevolg is een zeer langzame bodemdegradatie met zeer geleidelijk groter wordend tekorten aan bijvoorbeeld mangaan, selenium, borium en zwavel. Deze tekorten worden zichtbaar door ziekten en plagen. Met de toepassing van steenmeel (rechts) wordt de bodemdegradatie een halt toegeroepen. BodemBergsma