F = + 6

DSYELXIE
SDYLEXIE
DYSLEXIE
En wat kunnen we er aan doen?
HOE VOELT HET AAN?
W3LK0M 0P D1T 5C13NC3 C4F3.
N4 D323 1NL33F03F3N1NG V0LGT 33N QU12: F31T3N
3N F1CT13 0V3R DY5L3X13.
J3 K0N D1T W44R5CH1JNL1JK W3L L323N M44R H3T
K05TT3 J3 W3L M33R M031T3 D4N 0M G3W00N 13T5 T3
L323N.
20 V03LT H3T 0M M3T DY5L3X1E D00R H3T L3V3N T3
G44N.
5T4 NU R3CHT 4L5 J3 KL44R B3NT M3T L323N
EN NU
DYSLEXIE
FEITEN/FICTIE-QUIZ
1. Dyslexie is een synoniem van leesmoeilijkheid
J= +4/F=+7
2. Er zijn 420.000 vrouwen en evenveel mannen met dyslexie in Nederland
J = +3/ F = - 6
3. Er zijn evenveel Finse als Chinese of Nederlandstalige personen met dyslexie
J = + 2/ F = +5
4. Dyslexie is in grote mate erfelijk
J = -6/ F = -4
5. Dyslexie kun je vaststellen via hersenonderzoek (talenknobbels)
J = -2/ F = - 5
6. Met een goede lees- en spellingmethode los je dyslexie op.
J = + 1/ F = + 6
7. Voorleessoftware en luisterboeken op school zijn ‘gelegitimeerde verwaarlozing’
J = -4/ F = - 4
8. Mensen met dyslexie kunnen beter klokkijken en sporten
J = - 2/ F = - 1
9. Mensen met dyslexie zijn ‘nuttig’
J = + 6/ F = + 5
10. Van Einstein en Picasso zegt men dat ze dyslexie hadden
J = - 2/ F = +2
1
ÉÉN
DYSLEXIE IS EEN SYNONIEM
VAN LEESMOEILIJKHEID?
Babette leest niet vlot. Heeft ze dyslexie?
LEESPROBLEEM
stoornis
Leermoeilijkheid
Dyslexie
Dumont
Babette heeft
dyslexie als
voldaan aan 3
beschrijvende
criteria dyslexie
1. Achterstand lezen en/of spellen
(< pc 10; < - 1 1/3 SD)
2. Hardnekkigheid
3. Niet door andere oorzaken volledig verklaard
2
TWEE
ER ZIJN 420.OOO VROUWEN EN
EVENVEEL MANNEN MET
DYSLEXIE IN NEDERLAND?
840.OOO
NEDERLANDERS
MEER MANNEN
MEER DAN VROEGER!
3
DRIE
ER ZIJN EVENVEEL FINSE ALS
CHINESE OF NEDERLANDSTALIGE
PERSONEN MET DYSLEXIE?
• 1-3 % : Fins/Italiaans-Spaans/Chinees:
• 5 % : Nederlands
kat
paard
web
hout, paus
mijn, eik
• 20 % : Engels :
‘a’ → ‘a cat came …’
4
VIER
DYSLEXIE IS IN GROTE MATE
ERFELIJK?
1000 baby’s: genetische test voor DCDC2 gen
DCDC2 -nl
bij 850 kinderen
DCDC2 variant
bij 150 kinderen
VALS
AFWIJKEND
VALS
NORMAAL
toch dyslexie
maar ‘test’
was normaal
dyslexie
uiteindelijk
géén dyslexie
Koen Devriendt, Sprankel 12,2014
5
VIJF
DYSLEXIE KUN JE VASTSTELLEN
VIA HERSENONDERZOEK?
TALENKNOBBEL
Dyslexie
Dyslexie
Let op:
Meer ≠ tss DL dan tss
niet-DL
(Wood & Flowers, 1999)
Dyslexie
Probleem in
-de talige zones
-snelle hersenbanen
-interhemisfeerinteracties
6
ZES
MET EEN GOEDE LEES-/SPELLING
METHODE LOS JE DYSLEXIE OP
6-12 jaar
Traag of met fouten lezen
Spelling blijft moeilijk
Probleem met Frans, Engels
Moeite met abstracte of nieuwe woorden
Geen moeite met begrijpen
> 12 jaar
•Lezen trager: 3 à 4 keer meer tijd nodig
•Problemen met:
• Snel iets doorlezen
• Lezen met achtergrondslawaai
• Lezen in stresssituaties (examens)
• Intonatie
•Problemen met studeren (onvolledige nota’s,
onthouden van vaktermen, …)
•Problemen met vreemde talen
7
ZEVEN
VOORLEESSOFTWARE EN
LUISTERBOEKEN OP SCHOOL ZIJN
‘GELEGITIMEERDE VERWAARLOZING’
Use it
Brein voeden
met prikkels
Use what? Cirquits versterken (brein voeden met
prikkels) – leren tot 23 jaar/ afbraak vanaf 32-33j.
1. Cognitieve voeding (geletterdheid = groep 6!
– huiswerk d=.29)
2. Emotionele voeding (motivatie (d=.48),
‘leesplezier/goesting’, zelfbeeld (d=.43))
3. Growth mindset (houden van inspanningen)
Voorkom ‘negatieve discriminatie’
8
ACHT
MET DYSLEXIE KUN JE BETER
SPORTEN EN KLOKKIJKEN
DYSLEXIE
Veel dubbeldiagnoses:
•50 à 80% STOS
•17 à 56% dyscalculie
•19 à 54% DCD
•15 à 40% ADHD
9
NEGEN
MENSEN MET DYSLEXIE ZIJN
NUTTIG
10
TIEN
VAN EISTEIN EN PICASSO ZEGT
MEN DAT ZE DYSLEXIE HADDEN
30
Dyslexie is een synoniem van leesmoeilijkheid
F=+7
Er zijn 420.000 vrouwen en evenveel mannen met dyslexie in Nederland
F=-6
Er zijn evenveel Franse als Chinese of Vlaamse personen met dyslexie
F = +5
Dyslexie is in grote mate erfelijk
J = -6
Dyslexie kun je vaststellen via hersenonderzoek (talenknobbels)
F=-5
Een goede lees-/spelling-methode lost dyslexie op.
F=+6
Voorleessoftware en luisterboeken op school zijn ‘gelegitimeerde verwaarlozing’
F=-4
Mensen met dyslexie kunnen meestal beter klokkijken en sporten
F=-1
Mensen met dyslexie zijn ‘nuttig’
J=+6
Van Einstein en Picasso zegt men dat ze dyslexie hadden
J=- 2
Dank voor uw aandacht
www.dyslexie.ugent.be (film dyslexie)
www.studerenmetdyscalculie.be (film dyscalculie )
www.zoalsik.be
[email protected]