Attribute Value-mapping Positioneren en innoveren in de taal van de klant Positioneren en innoveren. Twee marketing termen die ogenschijnlijk niets met elkaar te maken hebben. Maar schijn bedriegt. De communicatie richting uw klanten wilt u toch het liefst in lijn hebben met uw huidige product- of dienstenaanbod? Uw positionering komt alleen krachtig over wanneer deze ondersteund wordt door uw productaanbod. Idealiter wilt u het productaanbod zo innoveren dat uw boodschap (nog) geloofwaardiger bij de klant overkomt. Een krachtig en praktisch toepasbaar model om deze positionering- en innovatievraagstukken gestructureerd aan te pakken is de Attribute Value (AV)-map. Twee vliegen in één klap AV-mapping slaat een brug tussen de wereld van de klant en de wereld van het product. Het brengt de ingenieurs (of de operationele managers) en de commerciële managers binnen uw organisatie nader tot elkaar. AV-mapping is een recent ontwikkelde methode om goed inzicht te krijgen in hoeverre de eigenschappen van uw bestaande product- of dienstenaanbod (attributen) aansluiten bij de gezochte waarden van klanten (values). Dit inzicht geeft twee belangrijke voordelen: >Stimuleert gerichte innovatie. Het legt haarfijn witte plekken - dit zijn waarden die niet door bestaande attributen worden ingevuld - in uw huidige aanbod bloot. Gerichte productinnovatie is zo mogelijk; innovatie initiatieven sluiten goed aan op de waarden die uw klant belangrijk vindt. >Faciliteert een sterke positionering. Het geeft inzicht in de aspecten van het productaanbod die in de communicatie naar klanten benadrukt moeten worden, omdat deze het meest aansluiten op waar de klant naar op zoek is. Attributen en values De wereld van de klant is de eerste poot in de AV-map. Waar is een klant naar op zoek? Welke waarden (values) streeft hij of zij na? Values zijn datgene wat een klant verwacht van het gebruik van het product of de dienst. Een voorbeeld van een value is: “Op een KLM/Air France vlucht kun je pas echt relaxen”. De wereld van het product is de tweede poot. Uit welke attributen of onder-delen/kenmerken is uw product of dienst opgebouwd? Doorgaans zijn dit product/ service-aspecten; een voorbeeld is: “De afstand tussen de stoelen bij KLM/Air France is x cm”. Het inventariseren van de attributen is uiteraard een makkelijkere opgave dan het boven tafel krijgen van de values. Toch is een veelvoorkomend probleem dat attributen op verschillend abstractieniveau door elkaar gebruikt worden, waardoor een onoverzichtelijke, chaotische AV-map ontstaat. Zowel attributen als values kunnen op meerdere niveaus in kaart worden gebracht. De focus kan bij de values bijvoorbeeld liggen op eindwaarden (zoals bijvoorbeeld geluk of succes) of op meer concrete waarden zoals gebruiksgemak. Bij attributen kan bij het voorbeeld van KLM/Air France gedacht worden aan formaat of vorm van de stoel op een lager niveau of beenruimte op een hoger niveau. ICSB Marketing en Strategie Postbus 8536 3009 AM Rotterdam Tel 010-452 8602 Fax 010-452 97 78 [email protected] www.icsb.nl Attribute Value map airline Veiligheid Vertrouwen Vriendelijkheid Gemak Comfort Rust Values Attributes Regulier Regulier Moderne Moderne onderhoud onderhoud vloot vloot Cabin Cabin Stoelen Stoelen crew crew Grond Grond WachtWachtpersoneel personeel rijen rijen In bovenstaande figuur is een vereenvoudigde (initiële) AV-map voor een luchtvaart-maatschappij weergegeven. De lijnen vormen de bestaande verbanden tussen attributen en values. De bouwstenen van een AV-map AV-mapping zorgt voor een goede vertaalslag van marktinformatie naar doelstellingen voor productontwikkeling en naar de positionering van de onderneming in de markt. De kern van AV-mapping is het in kaart brengen van de connecties tussen values (datgene waar de klant naar op zoek is) en attributen (de kenmerken van een product). In de AV-map wordt zowel het aanbod van de eigen onderneming opgenomen als dat van belangrijke concurrenten. Een AV-map biedt zo helder inzicht in de concurrentiepositie. In een AV-map worden drie werelden bij elkaar gebracht: de wereld van de klant, de wereld van het eigen aanbod en de wereld van de concurrentie. De AV-map biedt inzicht in de relaties tussen deze drie werelden. De bouwstenen van een AV-map zijn dus: >Generieke klantwaarden en specifieke waarden die klanten hechten aan de verschillende productattributen. >Het aanbod van de eigen onderneming uitgewerkt in de productattributen. >Het aanbod van de concurrentie uitgewerkt in productattributen. Attribute Value-mapping in de praktijk Er zijn twee manieren om een AV-map samen te stellen: >Klantonderzoek om de values en attributen gefundeerd en objectief in kaart te brengen. Hiervoor bestaan verschillende methoden en technieken, zoals resultaatgericht onderzoek of inzet van de AV-kaarten methode (uitleg volgt hieronder). Essentieel is dat we tijdens het onderzoek van buiten naar binnen werken: de klant oordeelt met welke values en eventueel ook met welke attributen de AV-map wordt opgebouwd. “In een AV-map worden drie werelden bij elkaar gebracht: de wereld van de klant, het eigen aanbod en de concurrentie.” >Tijdens een interne workshop, of interne interviews de values en attributen in kaart brengen. Startpunt bij deze aanpak is het inzicht dat binnen uw bedrijf aanwezig is over zowel het aanbod als de waarden die zij bij haar klanten weet over te brengen. We werken hierbij juist van binnen naar buiten: de managers/ medewerkers van uw bedrijf oordelen over de invulling van de values en de attributen waarmee de AV-map wordt opgebouwd. De ICSB AV-kaarten methode is een efficiënte manier om de bouwstenen voor een AV-map via klantenonderzoek in kaart te brengen. ICSB Marketing en Strategie Postbus 8536 3009 AM Rotterdam Tel 010-452 8602 Fax 010-452 97 78 [email protected] www.icsb.nl Niet belangrijk Belangrijkheid Belangrijk en meerwaarde Belangrijk, maar geen meerwaarde Excitement Attributen/waarden Performance Attributen/waarden Makes •Makesthe the difference •difference Wanna -••Wanna haves •haves Bare •Bare minimum •minimum Nice •Nicetotohave have Could •Coulddodo without •without Treshold Attributen/waarden Verwachtingsniveau Minimaal niveau In lijn met verwachting De AV-kaarten methode De AV-kaarten methode is een door ICSB ontwikkelde onderzoeksmethode, gebaseerd op het KANO-diagram. Bij de AV-kaarten methode categoriseert de klant zowel attributen als potentiële klantwaarden in 5 categorieën rondom belang en verwachting (zie figuur). De uitkomsten vormen de basis voor de AV-map. Van de als belangrijk beoordeelde kaarten wordt ook gevraagd in hoeverre het aanbod van de ondernemer zich onderscheidt ten opzichte van zijn concurrenten. De kaarten met product-attributen moeten per onderzoek op maat worden samengesteld door een nauwkeurige analyse van het aanbod van de onderneming en de concurrentie. Voor de klantwaarden heeft ICSB een breed toepasbare set aan waardenkaarten ontwikkeld (een set voor B-to-B situaties, en een set voor B-to-C situaties), die per onderzoek aangevuld worden met specifieke kaarten toegesneden op de huidige positionering / visie van de onderneming. ICSB heeft deze innovatieve kaarten methode meerdere malen succesvol ingezet in uiteenlopende sectoren, zoals de bouwsector en de agrarische sector. Boven verwachting Voordelen van de AV-kaarten methode: > Efficiënt. Het is een zeer efficiënte methode om in een kort tijdsbestek een brede waaier aan onderwerpen aan bod te laten komen. Het voorkomt stokpaardjes en anekdotes van de geïnterviewde, waarmee bij een conventioneel interview veel tijd verloren gaat. >Dwingt tot keuzes. Het onderverdelen in categorieën dwingt de geïnterviewde om keuzes te maken. Wat maakt nu echt het verschil? Wat is niet meer dan normaal? Wat is een aardige bijkomstigheid? Etc. >Verfrissend. De geïnterviewden vinden deze aanpak verfrissend en ‘fun’ om te doen. Dit vanwege de interactiviteit en het gepercipieerde spelelement van de aanpak. >Controle. De methode vormt een controle middel op de antwoorden op de open vragen die vooraf gesteld zijn. Spreekt de geïnterviewde zichzelf tegen, dan wordt gevraagd wat daar de reden van is. Dit biedt doorgaans interessante inzichten. >Kwantitatief. De methode biedt de mogelijkheid om kwantitatieve gegevens uit persoonlijke interviews te halen, waardoor duidelijke uitspraken gedaan kunnen worden over de meerwaarde van de attributen en het belang van de waarden. ICSB Marketing en Strategie Postbus 8536 3009 AM Rotterdam Tel 010-452 8602 Fax 010-452 97 78 [email protected] www.icsb.nl