Hoofdstuk 1 - atGreijdanus.nl

advertisement
Hoofdstuk 1
Het nadagen van het Ottomaanse Rijk
Verval, verdeling, vernieuwing 1870-1923
1.1 De zieke man van Europa
Het Ottomaanse Rijk was immens groot maar begon in de 18e eeuw af te brokkelen. Deze
achteruitgang had verschillende oorzaken:
- Er was grote technologische achterstand op het Westen. De ideeën van de
Renaissance, de wetenschappelijke revolutie en de Verlichting gingen aan de Turkse
heersers voorbij.
- De opkomst van Rusland en het Noorden van het rijk (Kaukasus)
- Economisch ging het slechter. Er groeide een wereldeconomie en dat had nadelen voor
het Ottomaanse rijk. (VOC, er was geen handelsprotectie)
- Veel sultans in de 18e en 19e eeuw hadden geen leiderscapaciteiten en hielden zich
niet erg bezig met het besturen van hun (zeer grote) rijk.
- Nationalisme ontwaakte onder niet-Turkse onderdanen en zij vormden onafhankelijke
staten.
- Noord Afrika werd Europees door het modern imperialisme.
1.2 Britten kopen het kanaal en ruiken olie
In 1869 werd het Suez-kanaal geopend. Egypte wilde moderniseren en investeerde in
moderne dingen. Maar de schatkist raakte op en Egypte was veroordeeld to het verkopen van
de Suez-aandelen. Engeland had daar wel oren naar en kocht het. Frankrijk en Italië
koloniseerden Noord Afrika. Er waren rellen tegen het Westen en Egypte werd een Brits
protectoraat. Maar de Egyptenaren voelden hun huid jeuken onder de Britten. Toen werd rond
1880 olie ontdekt in het Midden Oosten. Engeland hield dus zijn vinger in de pap, BP werd in
1909 opgericht. Nu Suez en (aard)olie in het Midden Oosten was, begon het een conflicthaard
te worden, want iedereen wilde delen in deze strategische zaken.
1.3 De Jong-Turken grijpen de macht
De zieke man van Europa had door dat het bergafwaarts ging. Er werd gedreigd met de jihad
om het imperialisme het hoofd te bieden. Een groep Turkse nationalisten ontstond. Zij werden
de Jong-Turken genoemd. In 1908 pleegden zij een staatsgreep. Modernisering en turkificatie
was hun politieke beleid. De Arabieren werden hier het slachtoffer van. Het arabisme
ontwikkelde zich (zelfbewustzijn van Arabieren). Er werden Arabische kranten verspreid en
de taal werd nieuw leven ingeblazen.
1.4 De Armeense genocide
De WOI was een breekpunt voor het Midden Oosten. De Turken kozen namelijk de kant van
Oostenrijk Hongarije en Duitsland, maar ze leden flinke verliezen bij Suez en Ruslands grens.
Ze namen wraak op de christelijke Armeniërs die een bloeiperiode doormaakten.
Dodenmarsen richting de woestijn van Syrië, plunderingen en massaslachtingen volgden: de
Armeense genocide. Vooral Koerden waren erg agressief. Er zijn die ontkennen dat het een
genocide was, maar het was absoluut een doelgerichte volkerenmoord. Op gruwelijke wijze
werden hele dorpen uitgemoord. Gelukkig waren er ook Turken die zich ontpopten tot
verzetstrijders en hun Armeense buren hielpen. Dit alles gebeurde omstreeks 1915.
1.5 De verdeling van het Midden Oosten
In 1915 sloot McMahon (hoge Engelse pief in Egypte) een pact met sjarief Hoessein, een
Arabische vorst. Samen verjoegen ze de Jong-Turken in 1916 tot Damascus. Hun einddoel
was een grote Arabische staat. Maar Engeland had bijbedoelingen. Zij wilden olie. Achter de
Arabische rug om spraken ze met de Fransen de Sykes-Picot overeenkomst af. Dit hield in dat
ze beiden een mandaatgebied zouden krijgen (=volmacht), verdrag van Sèvres, in dit geval
namens de Volkenbond, om een bepaald gebied te beheren. Toen Hoessein hier lucht van
kreeg, was hij natuurlijk zwaar teleurgesteld. Mandaat is een typisch staaltje van modern
imperialisme. Trans-Jordanië ontstond in 1921, losgemaakt van Palestina. Arabieren zijn nog
steeds argwanend tegenover Westerse politiek, die verraderlijk zou zijn (zoals bleek).
1.5 Turkije onder Kemal Atatürk
Het grote Ottomaanse Rijk bestond niet meer. Italianen, Grieken en Armenen woonden in de
streek. Maar Turkije reorganiseerde in Ankara en onder leiding van Kemal verjoegen ze alle
volkeren. De nieuwe grenzen werden in 1923 bij het verdrag van Lausanne erkend. De
Koerden werden bloedig de kop ingedrukt in 1925. Kemal was zeer populair, hij zette de
sultan af, riep de Republiek Turkije uit en werd zelf president. Hij wilde moderniseren en het
idealisme levend houden. De islam stond de vooruitgang in de weg. He seculariseerde het
land. De sharia werd afgeschaft en moskeeën gesloten. Er kwamen Europese wet- en
strafboeken. Er werden veel westerse symbolen overgenomen en vrouwen emancipeerden.
Men kwam met heldenverhalen over de Turkse voorouders. Dit extreemnationalisme gaf de
dictatuur van Kemal fascistische trekjes. (Er was in 1931 een eenpartijstelsel en Kemal werd
verheerlijkt) Maar het islamistische land drongen de moderniseringen niet overal door.
Alfabetisering van een heel volk is lastig, evenals opeens de invloed van religie in te perken.
Kemal stierf in 1938 (57 jaar oud). Tot op heden is de Turkse natie verdeeld in voor- en
tegenstanders van het proces van modernisering en secularisering.
Hoofdstuk 2
Geboren uit onrecht, gegrondvest op onrecht
Joden en Palestijnen in Brits Palestina 1917-1948
2.1 Theodor Herzl en het zionisme
IN veel landen waren Joden een minderheid en er heerste antisemitisme. Het werd minder
door de mensenrechtidealen van de Verlichting. Eind 19e eeuw waren er echter pogroms,
bloedige vervolgingen als gevolg van nationalisme. Velen emigreerden, velen naar Zion, in
Palestina. Zionisme is streven naar een eigen Joodse staat. In Parij was de Dreyfuss-affraire
een big business. Theodor Herzl beschreef in zijn boek hoe de Joodse staat eruit moest gaan
zien. In 1897 werd door de zionisme organisatie het doel gesteld een nationaal Joods tehuis op
te richten rondom Jeruzalem in Palestina.
Dreyfuss was beschuldigd van militair verraad. Zijn feitelijke veroordeling op basis van
antisemitisme. Emile Zola gaaat Dreyfuss verdedigen. Frankrijk raakt verdeeld. Theodor
Herzl (1860-1904) is de vader van het zionisme.
Er zijn 2 stromingen in het zionisme
1 Algemene zionisten: Joodse staat via voorzichtige aanpak realiseren. Het moet geleidelijk
ontstaan. Realpolitik (realistische aanpak) 1947 -> binationale staat, een verdelingsplan.
2 Revisionisten: Radicale koers, Joodse staat vanaf het begin. De Haganah. Britten moesten
weg. Doel heiligt de middelen. -> overgegaan in de Likud-partij.
2.2 De Balfour-verklaring van 1917
In 1917 schreef James Balfour (Engelse minister van Buitenlandse Zaken) een brief aan de
zionisten, waarin hij (en de regering) zijn steun uitsprak tegenover de vestiging van een Joods
tehuis in Palestina. Hiervoor bestonden verschillende motieven
- De Londense elite had medelijden met de slachtoffers van antisemitisme
- De regering had gunstig geleend van Joodse bankiers in de oorlog (tegenprestatie)
- Ze hadden belangen in een westerse Joodse staat (imperialisme, olie, Suez)
- Chaim Weizmann had een grote bijdrage geleverd in de oorlog (tegenprestatie)
De hoop werd uitgesproken dat Arabieren en Joden prima in vrede konden samenleven in één
land.
2.3 Palestina onder Brits mandaat 1920-1947
Het was dus de bedoeling de staat een Joods-Arabisch karakter te geven. Maar deze twee
verschilden enorm in talloze dingen, zoals opleiding en geloof. Er ontstonden kibboetzim
(socialistisch dorpsgemeenschap) en het antal Joden groeide flink (door emigratie). Ze
kwamen tegenover elkaar te staan: Arabieren werden nationalistisch en nadat Syrië zich
onafhankelijk verklaarde, wilde ook zij een eigen staat. De Joden richtten in 1921 een soort
regering op; het Joods Agentschap, en een vakbeweging; de Histadroet, en een defensiemacht;
de Haganah (verdedigingsleger als gevolg van de rellen in 1920), en een politieke partij; de
Mapai. David Ben-Goerion was voorzitter. De Arabieren konden educatief absoluut niet op
tegen de hoogopgeleide Joden. Geweld nam toe. Toen Hitler aan de macht kwam in1933
kwamen er nog meer Joden als gevolg van zijn antisemitisme. In 1936 brak er een
burgeroorlog uit, op initiatief van de Arabieren. Engeland stelde een onderzoekscommissie in;
de Peel-commissie. In 1937 concludeerde die dat deze twee volken niet konden samenleving
in hetzelfde land. De enige oplossing was het land verdelen. De zionisten konden zich hierin
vinden, maar de Arabieren niet. In 1939 kwam Engeland met de Witboekpolitiek: ze
beperkten de Joodse migratiestroom en Joodse landaankoop want wilden de Arabieren te
vriend houden met het oog op de naderende oorlog en olie. Dit was een flinke tegenslag voor
de Joden na de Balfour-verklaring.
2.4 De Tweede Wereldoorlog en de Holocaust
Zionisten vochten met de geallieerden tegen de nazi’s. In 1945/6 werd de wereld duidelijk wat
voor verschrikkingen er hadden plaatsgevonden. Niemand had iets gedaan om het te
verhinderen. Joden vluchtten massaal naar Palestina, that is, zij die het hadden overleefd.
Drama met de Exodus. De noodzaak van een Joodse staat werd dringend.
2.5 De stichting van de staat Israel
Toen spanningen in Palestina zo hoog opliepen, droeg Engeland de kwestie rond 1946 over
aan de Verenigde Naties. Die stelde een verdeling voor. Weer slikten de zionisten dit, weer
weigerden de Arabieren deze oplossing. Gevechten volgden met veel slachtoffers. Beide
partijen leden veel verliezen. Op 14 mei 1948 riep David Ben-Goerion de staat Israel uit.
Onmiddellijk stond heel Arabië aan de grens om te vechten, waarop Israel zich verdedigde.
(Ze werd trouwens ook to de Verenigde Naties toegelaten). Palestijnen kwamen in
vluchtelingenkampen terecht, die later woonoorden werden. Hier groeide radicalisering.
Buurlanden lieten ze daar als anti-Israëlische propaganda.
Hoofdstuk 3
Arabieren tegen de staat Israel
Nasser, Baath en PLO tegen zionistische aanwezigheid 1948-1979
3.1 Israel consolideert zich
Israel groeide qua bevolking sterk maar bewapende zich tot op de tand tegen de
rondomliggende vijanden. Dienstplicht verplicht. Sefardim (Joden met Spaans, Portugese
voorouders en uit Arabische landen) en Asjkanazim (Joden uit Oost, Midden, West Europa).
Die eerste zijn vaker radicaler dan die tweede.
3.2 Arabisch nationalisme en socialisme
In 1952 werd in Egypte de koning afgezet. Gamal Abdel Nasser (generaal) pleegde een
militaire staatsgreep en hij belichaamde het Arabisch nationalisme; sterk leiderschap voor
Egypte, Israel (zionistisch agressor) was aartsvijand en Egypte moest worden ontdaan van
Britse aanwezigheid. Hij was ook een socialist, hij schafte vele titels af en beloofde boeren
een beter leven. Hij deed niet alles maar was toch zeer populair. Tijdens de Koude Oorlog
stonden de Arabische landen positief tegenover Rusland, Israel tegenover Amerika. Een
sluimeroorlog tussen Egypte en Israel. In andere Arabische landen werd ook een socialistische
partij opgericht: Baath. Deze was ook nationalistisch en fel voor dekolonisatie. Er waren
enkele radicale maatschappijhervormingen maar daar bleef het bij. De Arabische eenheid was
helemaal niet zo één, en bij Baath was het veel eigenbelang. Het enig bindmiddel was de haat
tegen Israel.
3.3 Drie oorlogen met Israel
Suezcrisis 1956
Dictator Nasser was pro-nazi en wilde een dam in het Suez-kanaal, waar hij eerst steun voor
kreeg van Amerika maar toen die stopte van Rusland. Nasser valt het Suez-kanaal (Brits
bezit) aan. Engeland is geprovoceerd. Hierop gingen Frankrijk en Engeland met behulp van
Israel dit proberen tegen te houden. Israel bezette de Sinaï. Amerika floot het trio terug en
bleef zich vanaf toen met het Midden Oosten bemoeien. Nasser werd gezien als held.
Zesdaagse oorlog 1967
Omdat grensincidenten (met name met Syrië) toenamen en de Arabische wereld te kennen gaf
Israel de zee in te willen drijven, en er oorlog dreigde, wachtte het geprovoceerde Israel niet
langer af, maar veroverde de Sinaï-woestijn, Gaza, Westbank en Golan. El Fatah pleegde
regelmatig aanslagen (Yasser Arafat). Door dit militaire succes werden ze een beetje
overmoedig. Religieuze motieven begonnen een rol te spelen in de politiek.
1969: PLO bepleit de vernietiging van Israel.
Jom Kippoer oorlog 1973
Arabische mening: no peace, no negotiation, no recognition. De nieuwe Egyptische president
Sadat viel samen met Syrië Israel aan op de Grote Verzoendag: Israel was compleet
overdonderd. Ze leden zware verliezen maar werden geholpen door Amerika. Arabische
landen ontdekten hun machtige wapen: olie. Ze verhoogden de olieprijzen sterk en boycotten
de landen die Israel steunden. Deze oliecrisis leidde tot een wereldwijde economische
inzinking. Vele landen kozen opeens partij tegen Israel omdat ze olie wilden. Het zionisme
werd bestempeld als racisme.
Camp David
Amerika probeerde op te treden als verzoener na 1973. Sadat, Begin en Jimmy Carter
kwamen in 1979 to een akkoord (wederzijdse erkenning, Sinaï teruggeven en beperkt
Palestijns zelfbestuur). Maar dit viel niet bij iedereen in goede aarde. Sadat werd vermoord in
1981 en Israel werd meer rechts (politieke partij Likud) en bouwde nederzettingen in Gaza en
op de Westbank.
3.4 De Palestijnen en hun organisaties
Omdat de Palestijnen in Israel niet werden geholpen door hun Arabische buurlanden (antiIsraelreclame), ontstond er nationalisme in de vluchtelingenkampen. IN 1964 richtte de
Arabische Liga de PLO op (Palestinian Liberation Organisation). Hierin speelde El Fatah van
Yasser Arafat een hoofdrol. Een van hun bekendste terreuracties is de aanslag op het
Israelische atletiekteam bij de Olympics in 1972 (München). Door gekleurde beelden van de
media werd een scheef beeld gegeven van de realiteit van de Intifada op de Westbank in 1987
(mediaoorlog). Terreurorganisaties zoals Al Fatah, Hasbolla en Hamas.
4.2 Opmars van het moslimfundamentalisme
In Turkije wonnen conservatieve partijen weer terrein nadat Kemal de progressieve toer was
opgegaan. In Egypte won de islamitische partij ook stemmen na Sadat (‘westers’). De Moslim
Broederschap was ook zeer populair, opgericht in 1928, beheert o.a. hospitalen en co. Zij
pleegden ook de aanslag op Sadat (in 1981). In 1987 kwam hieruit ook Hamas, de Palestijnse
terreurbeweging, voort. Doel van Hamas: Israel vernietingen en een islamitische Palestijnse
Staat stichten. O.a. d.m.v. zelfmoordaanslagen. Hezbollah: zelfde doel als Hamas. In SaoudiArabië bestaat een strenge variant van de islam: wahabisme. Zij financieren moskeeën over de
hele wereld met oliedollars. Osama Bin Laden komt hier ook vandaan. Hij was een fervent
aanhanger van het wahabisme, hij vocht tegen de Russen en was anti, ántí-Amerikaans. Hij
vormde 1996 een netwerk van islamitische militanten: Al Qaida. Deze doet aanslagen op o.a.
Amerikaanse ambassades.
5.1 Het doorlopen van het Oslo-vredesproces
In 1992 kwam de Arbeidspartij in Israel aan de macht met premier Rabin. In 1993 werd in
Washington een akkoord getekend door Rabin en Arafat, o.l.v. Bill Clinton; Israel en de PLO.
In Gaza en Westbank kwam een eigen bestuursorgaan; de Palestijnse Autoriteit (Arafat als
‘president’). Israel sloot vrede met Jordanië en halfvrede met Syrië. Hoop gloorde aan de
horizon. Maar fragmentarisering heerste in Westbank en Gaza, als gevolg van al dan niet
Palestijns bestuur en de aanwezigheid van Joodse nederzettingen. In 1995 werd Rabin
vermoord door een Joodse extremist. Arafat kwam in 1999/2000 met nieuwe eisen. Dit faalde
tijdens Camp David. Ook Jeruzalem vormde een probleem. En ondertussen opereert Hamas
dat het een lieve lust is. In 3 jaar waren al 100 echte grote aanslagen door
zelfmoordterroristen. Als omslag stemden de Israeli’s op de Likoed-partij en Ariel Sharon.
Oslo’s vredesproces werd van de baan geschoven.
5.2 11 September en oorlog in Afghanistan en Irak
President Bush kondigde een ‘war on terror’ aan als gevolg van nine-eleven. Osama Bin
Laden riep alle moslims op tot de Jihad tegen het Westen, en verbleef in Afghanistan, waar de
Taliban aan de macht is en alles wat westers is verbiedt. Bush & Blair begonnen een oorlog
tegen de Taliban en Osama, die zich lang schuil hield maar inmiddels is gedood. Hij was ook
dé leider van Al Qaida. In Afghanistan is het vandaag de dag nog steeds onrustig. Bush wilde
koste wat het kost democratie in het Midden Oosten en ‘bereikte’ dat met geweld door een
oorlog in Irak omstreeks 2003, want hij wilde de massavernietigingswapens (kernwapens) van
Sadam Hoessein weg hebben. In 2003 werd Sadam opgespoord (en later gedood).
Amerikanen maakten zich niet erg populair door de manier waarop zij in Irak huishielden en
Irak werd een broedplaats voor terroristen. En nog steeds zijn er massa’s aanslagen en
moorden en alles.
Interview met Amos Oz
“Een verhaal over liefde en duisternis” (autobiografisch)
“Israel ontstond uit (te grote) dromen. Die dromen sloten elkaar (soms) uit en daardoor was
het resultaat teleurstelling. Israel is per definitie onvolkomen. Want dromen die uitkomen zijn
niet volkomen. Er is een discussie tussen de dromers en daar houd ik van. Iedereen in Israel is
een vluchteling, Joden én Palestijnen, het is één groot vluchtelingenkamp. Joden waren
enthousiaste Europeanen toen niemand dat nog was. Vele Joden zijn uit hun ex-land gekickt,
ze zijn onzeker, ongewenst, ze móéten op zichzelf vertrouwen, ze moeten sterk zijn, want wie
helpt hen anders? Als kind wilde ik later een boek worden, dan zou ik overleven in een
bibliotheek. Er is een botsing tussen twee Joodse nationalisten: 1 de romantische en
extremistische en 2 de realistische en terughoudende. Nationbuilding is belangrijker dan
territoriaal expansionisme. Net als Ben Goerion, hém hebben we vandaag de dag nog steeds
nodig als leider, hij was goed, draafde niet door. Het leger moet defensieve functies hebben,
we moeten behouden wat we hebben. De 6-daagse oorlog was een gevaarlijke overwinning.
Het was een militair succes, dat wel. Men was in een roes en werd overmoedig, het leger werd
offensief en veroverde meer gebieden. Er is een paradox tussen Israelische en Palestijnse
gebieden. Cipier-gevangen vergelijking -> beiden onvrij. Net zo met Joden en Palestijnen, ze
zijn beiden onvrij na 40 jaar aan elkaar vast te hebben gezeten. Haviken en duiven, strijd of
verzoening in Israelische politiek.
Ik ben boos omdat Israel met vredesvoorstellen komen maar de Palestijnen hebben dat nog
nooit gedaan. Ik geloof in een oplossing voor het Israel-Palestina probleem! Veel Palestijnen
en Israeli’s zijn het eens met de twee-staten oplossing, niet blij, maar ze vinden het oké. Het
volk loop vooruit op zijn leiders. Ik verwijt de leiders (van zowel Israel als de Palestijnen)
lafheid omdat ze niet tot een oplossing komen.
Als men geprovoceerd wordt, mag je je verdedigen (je móét je volk zelfs beschermen), máár
die verdediging moet wel in verhouding zijn met de provocatie, proportioneel dus.
Ik ben een vredesactivist geen pacifist. Make peace, not love (between enemies).
Extremistische islam is alleen te bestrijden met gematigde islam. (geldt voor alle religies)
Dat moest Israel dus doen in de Iran-kwestie.
Conclusie: “Er zijn 2 conflicten: Israel-Palestina en de radicale islam (die ingedamd moet
worden). Maar ik geloof in een oplossing want 1 burgers lopen voor op hun leiders en 2 ik zie
tekenen van het einde van het conflict want ik zie dat het iedereen uitput.”
College Tour – Interview met Shimon Peres
Peres is (minister) president van Israel en ontving ook de Nobelprijs van de vrede. Hij is
inmiddels 90 jaar oud en heeft Israel tijdens zijn leven zien ontwikkelen.
Hij is een grote optimist. Hij gelooft nog in de vrede van Israel tijdens zijn leven. Zijn
drijfveer is dat hij zijn volk wil dienen. Van ‘carriere’ is dan ook geen sprake. “Dienen is
belangrijker dan heersen ooit zal zijn.” Vroeger was hij een havik (onverzoenlijk), nu is hij
een duif (mild). Hij wordt overal ter wereld (misschien mede door zijn leeftijd en toch
activiteit) gerespecteerd. Hij geeft aan dat elke beslissing moeilijk en zwaar is (geweest) en
dat elke fataal kan/kon zijn voor het land. Er worden allang geen nederzettingen meer
gebouwd in de praktijk.
“Als er een probleem is, en er zijn 2 oplossingen. Eigenlijk is er dan geen, want elke
oplossing roept verzet op -> zoek dus naar een creatieve oplossing waarmee nog niemand is
gekomen.
Ondanks oorlog streven we altijd naar vrede. Wij zijn klaar voor de twee-staten oplossing.
Wij willen vrede en verdedigen onszelf, ook door middel van een muur om de ‘bezette’
gebieden, want we willen autobommen zoveel mogelijk vermijden.
Van Apartheid is absoluut geen sprake!
Democratie is vandaag de dag niet alleen het recht om gelijk te zijn. Maar ook het gelijke
recht om verschillend te zijn.
Ik hoop op vrede met Iran. Nieuwe president, nieuwe kansen. Bij het beoordelen van zo’n
situatie kijk ik alleen naar de feiten en niet naar de beweringen van deze nieuwe presi Rohani.
Israel heeft nucleaire wapens voor de veiligheid en om vijandige landen af te schrikken, niet
om ze ermee aan te vallen. Iran-kernwapen kwestie.
Het verschil (dat wij ze wel ‘mogen’) zit ‘em in de intentie en principes. Israel zal de
kernwapens niet gebruiken (als eerste).
Het onbelangrijkste in het leven is je eigen ego. Het belangrijkste in het leven is dat je je voor
een goede zaak inzet.
Het grootste conflict in het Midden Oosten nu, is niet het Israel-Palestina conflict, of de
Arabieren, maar het conflict tussen het nieuwe en het oude tijdperk (Arabische lente).
Mijn grootste droom voor Israel is Peace. Making Peace. We weten wat de oplossing moet
worden: 2 staten. Een Arabische genaamd Palestina en een Joodse genaamd Israel. Die als
goede buren in vrede en samenwerking verder leven. This is our top priority. We willen ons
ook inzetten voor vrede in het hele Midden Oosten.
Levensles namens David-Ben Goerion: To remain innocent (bewaar je onschuld), never to
become cynical. Never. Grootste levenswijsheid is het volgen van je geweten. Rechtschapen
en respect voor je medemens. You can’t change the World, but you can change yourself.”
Anthonie Holslag – College
WOI en de Armeense genocide
Ottomaanse rijk: sterke hierarchie, politiek gecentreerd.
Pan islam-ideologie: de wereld heeft 2 delen: de islamitische en de niet-islamitische. Dat
laatste mocht worden veroverd. OT was een groot rijk. Kleine groepen werden ingekapseld, er
was niet één identiteit. Grootheid en hierarchie waren de oorzaken van het afbrokkelen van
het rijk. Logistiek gezien was het erg zwak. In de 19e eeuw vervalt het rijk dan ook.
Intellectuelen kwamen op. Zij hadden in Parijs gestudeerd en brachten nationalistische ideeen
naar het OT. OT verloor grond en er kwam een crises (grond, nationalisme). Door het
Europese imperialisme zorgde voor drang bij de grens. Er kwam een interne economische
crisis. In 1908 grepen de Jonge Turken (seculier en intellectueel) de macht. Zij zetten de
sultan af en begonnen een eigen politieke partij. In 1908 verovert Oostenrijk Hongarije
Bosnië. Ook in dat jaar verklaart Bulgarije zich onafhankelijk. In 1913 verliest OT de Balkanoorlog. Er heerst een identiteitscrisis in de top van de Jonge Turken na al deze tegenslagen.
Ondertussen zitten de Armeniërs in een bloeiperiode. De JT dictaturen het land. De eerste
‘maatregelen’: minderheidsgroeperingen worden uit de JT top gezet. In 1908-1915 start de
Turkificatie (afschaffen van Millet-systeem, Christelijke armeniers mogen hun identiteit niet
meer uitdragen). In 1914 zorgt de WOI voor grote spanningen met (interne) ‘vijanden’. In
1914 roepen de JT de Jihad uit, dit was een politieke keuze om het gewone volk achter zich te
krijgen. In 1914 worden de Grieks-orthodoxen gedeporteerd naar kampen in Turkije. In maart
1915 is het plan van de gouverneur van de Armeense provincie op alle Armeniërs gevangen te
nemen of te doden. De eerste zichtbare uiting volgt in april dat jaar: de Armeense elite wordt
opgepakt. Juni: de overheid vaardigt deportaite uit (naar kampen in Turkije, de dodenmarsen
naar Syrische woestijn). Er waren 3 leiders in de top van de JT. Gökalp wilde dat iedereen
Turks zou worden. Het vermoorden van de Armeniers ging op 3 manieren: 1 verhongering in
de kampen (ook door ziekte) 2 dodenmarsen 3 missie om uit de moorden (paarden-karavaans)
Deze genocide was bijna ‘gelukt’, want er waren er niet veel meer over en hij wordt nog
steeds niet door iedereen erkend.
Millet-systeem (hierarchie met sultan bovenaan). Steeds vertegenwoordigers.
Het systeem tolereerde christenen en Joden, zij hadden eigen vertegenwoordigers in het
systeem.
Genocides zijn absoluut geen spontane handeling, er zit een uitgedachte strategie achter.
Genocide nooit los van een oorlog zien.
Genociden zijn soms een industrie (haar in Auschwitz).
Genociden worden veroorzaakt door politiek crises. De dominante cultuur wil zijn macht
behouden. De identiteitscrisis wordt geprojecteerd op de minderheidsgroep. Othering &
Selfing. Vervolging vindt systematisch plaats.
Stigmatiseren
- ontnemen van civiele identiteit
- ontnemen van economische identiteit
- ontnemen van gender identiteit
- ontnemen van menselijke identiteit
- ontnemen van leven
Genocide als proces (vernietigen is het doel)
- identificatie van de te vervolgen groep (negatieve kenmerken uitvergroten) en
mirroring (othering & selfing)
- segregatie of isolering van de vervolgden
- onteigening van bezit
- concentratie (kampen)
- vernietiging (de eigen identiteit wordt hierdoor hersteld) Dit is de zichtbare uiting.
- vergeten
Staat Apparatus (gesloten deuren) nodig voor genocide. Je wilt niet dat andere landen hun
neus in jouw zaken steken en kijken wat jij uitvoert. Ondoorzichtig beleid dus.
Download