Kwaliteitsnormen en keuringsprocedure tennisbanen Duurzame tennisbaanconstructie voorkomt problemen op lange termijn Iedere tennisser wil graag tennissen op kwalitatief goede tennisbanen. Op problemen met de banen zit dan ook geen enkele vereniging te wachten. Immers, de banen dragen voor een belangrijk deel bij aan de sportbeleving van de leden. Daarnaast wil ieder verenigingsbestuur haar leden in een veilige omgeving hun favoriete sport laten beoefenen. Om deze kwaliteit te kunnen bieden dient iedere vereniging de banen te laten keuren tijdens renovatie, ombouw of nieuw aanleg. Goedgekeurde banen krijgen hiervoor een keurmerkcertificaat, waardoor de vereniging tevens een kwaliteitsgarantie afgeeft aan haar leden. In het kader van competitie en toernooien onder auspiciën van de KNLTB is het zelfs verplicht gesteld dat de banen voldoen aan de KNLTB/NOC*NSF keurmerk eisen. Renovatie als gevolg van slijtage Onder renovatie verstaat de KNLTB het renoveren van een bestaande tennisbaan door het vernieuwen van de toplaag en/of fundatie en/of onderbouw, waarbij het tennisbaantype gehandhaafd blijft. Elke baansoort is aan slijtage onderhevig en kent een bepaalde levensduur. De levensduur wordt onder andere bepaald door de baansoort zelf, de speelintensiteit, de kwaliteit van het gepleegde onderhoud, maar ook de klimatologische omstandigheden. Uiteindelijk ontstaat er een moment dat renovatie van de banen aan de orde is. Vaak geeft een sterk verminderde waterdoorlaatbaarheid van de banen aanleiding te vermoeden dat de banen aan renovatie toe zijn. Wanneer de vereniging een besluit neemt de banen te laten renoveren adviseert de KNLTB de banen onder KNLTB/NOC*NSF keur te laten uitvoeren. Worden de banen gebruikt voor competitie en toernooien dan is een KNLTB/NOC*NSF keurmerk zelfs vereist. Door de werkzaamheden te laten keuren heeft de vereniging de zekerheid dat de betreffende tennisbaanbouwer de banen heeft aangelegd volgens de kwaliteitsnormen zoals door de KNLTB/NOC*NSF zijn opgesteld. Ombouwen naar een andere baansoort Onder ombouw wordt verstaan het ombouwen van een bestaande tennisbaan van een bestaand tennisbaantype naar een ander type, al dan niet onder gebruikmaking van aanwezige constructieonderdelen dan wel materialen. Wanneer de banen aan vervanging toe zijn, kan de vereniging ook besluiten de bestaande baansoort te heroverwegen. Tegenwoordig zijn er verschillende alternatieve baansoorten op de markt die het oude vertrouwde gravel proberen te benaderen. De meeste van deze baansoorten vergen in de praktijk minder onderhoud en maken een langer speelseizoen mogelijk. De verschillende keuze mogelijkheden maken het voor de vereniging niet eenvoudig. De geringe ervaring die met relatief nieuwe baansoorten is opgedaan houdt altijd enig risico in. Goedgekeurde baansoorten staan vermeld op de sportvloerenlijst en voldoen daarmee aan de normen van de KNLTB/NOC*NSF. Nieuwe aanleg Wegens uitbreiding van de bestaande capaciteit of verhuizing kan de vereniging ook te maken krijgen met nieuw aan te leggen banen. Het spreekt voor zich dat deze banen geheel volgens de daarvoor geldende normen dienen te worden gebouwd. Sportvloerenlijst tennisbanen De baansoorten die voldoen aan de KNLTB/NOC*NSF kwaliteitsnormen zijn opgenomen in de zogenaamde ‘Sportvloerenlijst tennisbanen’. Op deze lijst worden ook de verschillende kwaliteitsaspecten als sportfunctionaliteit, bespeelbaarheid, duurzaamheid en dergelijke beoordeeld en in een karakterisering weergegeven. In de sportvloerenlijst tennisbanen is tevens een lijst opgenomen met tennisbanen in onderzoek. Uit laboratorium onderzoek is gebleken dat deze sportfunctioneel geschikt zijn voor tennis. Echter, een aantal aspecten van deze nieuwe sportvloer is nog onvoldoende bekend en dient in de praktijk nader onderzocht te worden, alvorens een definitieve erkenning te krijgen. Het gaat dan met name over de duurzaamheid etcetera. Keurmerkeisen verplicht voor competitie en toernooien In de Algemene Leden vergadering van december 1996 is vastgesteld dat banen die gebruikt worden voor competitie en toernooien, met ingang van 1 januari 1997 moeten voldoen aan het KNLTB/NOC*NSF keurmerk. Deze Keurmerk eisen staan als zodanig beschreven in het Competitiereglement en Wedstrijd- en Toernooireglement. De werkzaamheden dienen te worden begeleid door het Instituut voor Sportaccommodaties of een gelijkwaardige instantie, waarbij na oplevering een eindkeuring dient plaats te vinden en de banen aan de KNLTB/NOC*NSF normen worden getoetst. De KNLTB wil graag een klimaat ontwikkelen waarin de tennissport optimaal kan worden beoefend. De basis hiervoor vormt kwalitatief hoogwaardige en duurzame tennisbanen. De KNLTB wil verenigingen dan ook stimuleren zich aan de keuringsprocedure te houden. Dit is uitsluitend in het belang van de vereniging zelf. Naast het feit dat het voor de leden plezierig is op goede en veilige banen te tennissen, speelt voor de vereniging ook de aansprakelijkheid bij eventuele ongevallen een rol. Het keurmerk biedt hiervoor een extra waarborg. Verenigingen waarvan de banen niet zijn gekeurd volgens de reguliere procedure en dus niet kunnen 2 beschikken over een keurmerk certificaat, lopen het risico de banen achteraf te moeten laten keuren. Een keuring achteraf brengt hogere kosten met zich mee en extra rompslomp voor de vereniging. De banen zullen namelijk moeten worden “open” gelegd om ook de onderbouw te kunnen beoordelen. In geval uit de keuring achteraf blijkt dat de banen niet voldoen aan de kwaliteitseisen wordt in het kader van deelname aan competitie en toernooien geadviseerd de banen te laten aanpassen. Verenigingen die zich niet willen houden aan de keuringsprocedure en geen keurmerkcertificaat kunnen overhandigen worden uitgesloten voor deelname aan competitie en toernooien. Een onderbouw constructie dient veelal 30 jaar of langer mee te gaan. Hiervoor is een gedegen basis nodig. De normen die voor tennisbaanconstructies in Nederland gelden zijn opgesteld door nationale normcommissies, waarin onder andere zitting hebben het bedrijfsleven, NOC*NSF (namens de sportbonden) en overheidsinstanties. Bij het bepalen van deze normen wordt zoveel mogelijk gekeken naar de grenzen van het toelaatbare. Verenigingen die banen laten bouwen die buiten de normering vallen, lopen dan ook een groot risico dat de banen de beoogde levensduur niet zullen halen. Daarnaast levert een goede onderbouw constructie ook voordelen op bij toekomstige toplaagrenovaties. De onderbouw hoeft dan lange tijd niet te worden vervangen! Maatvoering Bij nieuwe aanleg, renovatie of ombouw van tennisbanen moeten verenigingen er voor zorg dragen dat de maatvoering van deze banen voldoet aan de normen die hiervoor reglementair zijn vastgesteld in het Competitiereglement (CR) en Wedstrijd- en Toernooireglement (WTR). Het spreekt voor zich dat de speelveldbelijning van de banen zelf, moet voldoen aan de Tennisspelregels (regel 1). Maar ook voor de uitlopen van tennisbanen zijn normen vastgesteld. De normen voor uitlopen van tennisbanen luiden als volgt: Zij-uitloop: 3.66 m. Tussenuitloop: 5.00 m. Achteruitloop: 6.40 m. In beginsel dienen alle banen aan deze eisen te voldoen. Voldoen aan de normatieve ruimte is niet alleen belangrijk voor de veiligheid, maar draagt ook bij aan het optimaal kunnen beoefenen van het tennisspel. In de praktijk kan het voorkomen dat niet aan deze eisen wordt voldaan. Hier kunnen verschillende redenen aan ten grondslag liggen. In die gevallen kan de vereniging dispensatie verkrijgen. Sinds 1 januari 2007 is een nieuwe dispensatieregeling van kracht. Met deze nieuwe dispensatieregeling voor de maatvoering van uitlopen van tennisbanen is beoogd de dispensatieprocedure te vereenvoudigen en beter af te stemmen op de praktijk. Nieuw beleid Uitgangspunt is dat tennisbanen moeten voldoen aan de reglementaire eisen die zijn vastgesteld in het Competitiereglement en Wedstrijd- en Toernooireglement. In de volgende gevallen kan hiervan worden afgeweken: 1. Voor tennisbanen die worden gerenoveerd of omgebouwd dienen altijd minimaal de bestaande afmetingen te worden aangehouden, tenzij die afmetingen onder de 3 minimale grenzen voor uitloopruimten liggen. Deze minimale uitloopruimten zijn: zijuitloop 3.05 m, tussenuitloop 5.00 m en achteruitloop 5.50 m. Voor banen die in een bestaande situatie aan de minimale eisen voldoen wordt namens de KNLTB door ISASport automatisch dispensatie verleend. 2. In alle gevallen waarin tennisbanen niet aan de minimale eisen voor uitloopruimten voldoet kan de vereniging dispensatie aanvragen bij de afdeling Wedstrijdtennis van de KNLTB. Dispensatie wordt slechts verleend als: a. Er ruimtelijk geen mogelijkheden zijn om de banen zodanig uit te breiden dat aan de norm kan worden voldaan. Dit laatste kan bijvoorbeeld het geval zijn als er sprake is van: bestaande erfgrenzen, bestaande bebouwing, een grondslag die uitbreiding van de betreffende baan niet toelaat, omliggende sloten of andere wateren, en b. De bestaande situatie geen spelgevaarlijke situaties oplevert, die de kans op blessures voor spelers of de kans op ongevalen aannemelijk maken. De eerdergenoemde veiligheid speelt bij de beoordeling van een dergelijk dispensatieverzoek een voorname rol. Nieuw aan te leggen banen dienen altijd aan de reglementaire eisen te voldoen. Hiervoor geldt geen dispensatieregeling. Meldingsplicht KNLTB Iedere vereniging die gaat renoveren of ombouwen dient vooraf de bestaande maatvoering door te geven aan de KNLTB. Deze verplichting geldt ook voor verenigingen die niet zelf eigenaar zijn van de banen of accommodatie, in geval dat de eigenaar besluit tot ombouw/renovatie. In die gevallen dat niet aan de minimale eisen wordt voldaan zal een dispensatieverzoek moeten worden ingediend. In alle overige gevallen krijgt de vereniging automatisch dispensatie met dien verstande dat de opgegeven maatvoering als uitgangspunt dient bij de reglementaire keuring door de KNLTB. Obstakels Het CR en WTR bepalen in Bijlage-F ook dat alle uitlopen van tennisbanen vrij moeten zijn van obstakels. Soms is er sprake van vaste obstakels, in de meeste gevallen zijn dat lichtmasten, maar vaak worden ook losse obstakels in de uitlopen aangetroffen. Vooral uit het oogpunt van veiligheid voor de spelers moeten die obstakels in de uitlopen worden voorkomen. Alleen voor de scheidsrechterstoel en een spelersbank aan elke zijde van de baan is een beperkte ruimte binnen de uitlopen toegestaan. Slechts in de situatie dat er geen mogelijkheid is om een vast obstakel te verwijderen kan daarvoor bij de KNLTB dispensatie worden aangevraagd. 4 Opbouw keuringskosten Tijdens het keuringstraject worden verschillende onderdelen gekeurd. De kosten die hiermee samenhangen worden bepaald door: Het aantal banen De prijs van de keuring wordt per baan berekend, des te meer banen des te lager het bedrag per baan. Het soort werk - Nieuwe aanleg Iedere ingebouwde laag wordt in de praktijk gekeurd en dient goedgekeurd te zijn alvorens met de volgende laag mag worden begonnen. - Ombouw Hiervoor geldt hetzelfde als bij nieuwe aanleg. - Renovatie De laag direct onder de te renoveren laag wordt in de praktijk gekeurd en dient te zijn goedgekeurd alvorens met de volgende laag mag worden begonnen. - De gebruikte materialen Van de gebruikte materialen worden per project monsters onderzocht in het laboratorium, tenzij het materiaal betreft dat onder keur wordt geleverd. De materialen die onder keur worden geleverd zijn lava en gravel. Van alle andere gebruikte materialen worden monsters in het laboratorium onderzocht en getoetst aan de normen van NOC*NSF. De uitslag van het laboratorium dient bekend te zijn en aan de normen van NOC*NSF te voldoen, voordat een praktijkkeuring kan plaats vinden. Bij de keuringen in de praktijk worden de volgende metingen/waarnemingen verricht: Zandonderbouw Conditie (visueel), diverse aspecten Laagdikte Stabiliteit Vlakheid (visueel) Fundering Toplaag - Conditie (visueel), diverse aspecten Laagdikte Stabiliteit Vlakheid Conditie (visueel), diverse aspecten Laagdikte Stabiliteit Vlakheid Hoogteligging Afmetingen De diverse aspecten bij de conditie zijn onder andere: uniformiteit, vreemde bestanddelen/vervuiling, losse en/of open naden, hechting, hekwerk en dergelijke. 5 Rapportage Indien alles aan de normen van NOC*NSF en het reglement van de KNLTB voldoet, wordt een rapport opgesteld en in tweevoud naar de aannemer verstuurd. Een kopie van het rapport gaat naar de KNLTB. De vereniging ontvangt via de aannemer het certificaat. Verantwoordelijkheid De vereniging is zelf verantwoordelijk dat tennisbanen bij renovatie, ombouw of nieuw aanleg onder keur worden aangelegd. Bedrijven die zijn aangesloten bij de Vereniging van Tennisbaanbouwers Nederland laten de werkzaamheden structureel keuren. Goedgekeurde banen ontvangen een keurmerk certificaat. Ondersteuning De KNLTB wil verenigingen graag en tijdig ondersteunen en adviseren tijdens renovatieplannen. In de KNLTB brochure Baansoorten in Beeld worden alle baansoorten beschreven. Deze uitgave is voor aangesloten verenigingen gratis te verkrijgen. Daarnaast kan op verzoek van een vereniging een visuele kwaliteitsbeoordeling en/of onderhoudsadvies worden gegeven door één van onze Regionale Accommodatie Adviseurs. Op deze manier krijgt de vereniging inzicht in de huidige staat van de banen en kan een beslissing in alle rust worden genomen. Meer informatie Voor meer informatie over renovatie van tennisbanen en de bijbehorende procedures kunt u contact opnemen met de afdeling Verenigingsondersteuning van de KNLTB, telefoon 088-130 26 00 of [email protected] De KNLTB is u graag van dienst. 6