GRAMMATICA: DE INFINITIEFZIN

GRAMMATICA: DE INFINITIEFZIN
1. Vorming
Voorbeelden:
- Sarah putat Elenam pulcherrime scribere = Sarah denkt dat Elena zeer mooi schrijft.
- Petrus dixit se responsum non scire = Petrus zei dat hij het antwoord niet wist.
Het gaat hier telkens om een samengestelde zin, die ontstaan is uit twee enkelvoudige zinnen:
- Sarah putat + Elena pulcherrime scribit.
- Petrus dixit + Petrus responsum non scit.
Als we de twee enkelvoudige zinnen samenvoegen tot een samengestelde zin, dan krijgen we een
voorwerpszin die afhangt van werkwoorden en uitdrukkingen van zeggen, denken, vernemen.
Definitie:
de infinitiefzin is een voorwerpszin (of onderwerpszin), die afhangt van
werkwoorden en uitdrukkingen van zeggen, denken, vernemen, willen en
werkwoorden die een gevoel uitdrukken
We treffen de infinitiefzin dus o.a. aan na de volgende werkwoorden:
dicere, -o
respondere, -eo
fama est
fertur
nuntiare, -o
= zeggen
= antwoorden
= het gerucht gaat
= er wordt gezegd, men zegt
= melden
(Verba declarandi: zeggen)
putare, -o
animadvertere, -o
videre, -eo
audire, -io
= denken
= bemerken
= zien
= horen
(Verba sentiendi: denken, vernemen)
velle, volo
poscere, -o
cupere, -io
= willen
= eisen
= verlangen
(Verba volendi: willen (10))
gaudere, -eo
me paenitet
= blij zijn
= het spijt me
(Verba affectuum: gevoelens)
In het Latijn gebeurt dan wel iets speciaals met het onderwerp en met het werkwoord van deze
voorwerpszin:
KENMERKEN VAN DE INFINITIEFZIN:
- het onderwerp (en eventueel het NDG) staat in de accusatief
- het werkwoord staat in de infinitief
- het voegwoord dat uit het Nederlands is niet uitgedrukt.
Men spreekt dan ook soms van een accusativus cum infinitivo
2. Gebruik van de infinitief presens, perfectum en futurum
Voorbeelden:
- Sarah putat Elenam pulcherrime scribere = Sarah denkt dat Elena zeer mooi schrijft
- Petrus dixit se responsum non scire = Petrus zei dat hij het antwoord niet wist
- Putatis me defecisse? = Denken jullie dat ik het opgegeven heb ?
- Polliciti sunt se cuncta praestaturos esse = Ze beloofden dat ze alles zouden voorschieten.