De Parallaxmethode

De Parallaxmethode
De afstanden tussen de aarde en de rest van het heelal worden vaak gemeten in lichtjaren. Een
lichtjaar is gelijk aan 9.460.730.472.580.8 kilometer. Daarentegen wordt in de astronomische
gemeenschap juist vaak gebruik gemaakt van een andere grootheid: de parsec (samenvoeging van
parallax/boogseconde). Eén parsec staat ongeveer gelijk aan 3.26 lichtjaar. We weten dat de
dichtstbijzijnde ster ongeveer 4.2 lichtjaar van ons verwijderd is, maar hoe wordt dat gemeten?
De parallaxmethode biedt een oplossing die het mogelijk maakt om de afstand tussen de aarde en de
dichtstbijzijnde ster te meten. De aarde maakt een cirkel rond om de zon en doet hier precies 1 jaar
over. Elk halfjaar bevind de aarde zich aan de andere kant van de zon.
(Zon: geel, Aarde: blauw)
Als je naar de afbeelding kijkt zie je een schuine lijn, d. Deze lijn vertegenwoordigd de afstand tussen
ons en de ster. De afstand veranderd constant omdat de aarde rond de zon draait. Maar als je
precies 6 maanden wacht is de afstand gelijk, maar de richting heel anders. Het mooie is dat je met
behulp van deze wetenschap kunt meten hoe ver je van richting moet veranderen om de ster te
kunnen zien. Dit is een hoek van minder dan één duizendste van een graad en dus erg klein (een
cirkel bestaat uit 360 graden) Toch valt dit te meten met behulp van een satelliet.
De driehoek in bovenstaande afbeelding heeft een hoek van 90 graden. Hierdoor kun je deze formule
gebruiken: sin p = R/d. Nu kun je de afstand tussen de aarde en de ster uitrekenen. Dit gaat als volgt:
De afstand tussen de aarde en de zon deel je door de afstand tussen de aarde en de ster = de
bijbehorende hoek. De hoek is nu bekent: door het invullen van de goede getallen krijg je de afstand
tussen de ster en de aarde.
Aan het begin heb ik het over de parsec gehad, parallax/boogseconde.
1 graad staat = 60 boogminuten
1 boogminuut = 60 boogseconden
Als de hoek 1 boogseconde is, dan is de afstand precies 1 parsec.
Omdat een ster ook nog beweegt is het extra moeilijk om de afstand tussen de ster en de aarde uit te
rekenen. Om dit nauwkeurig te doen moet je dus 3 metingen doen met elk een halfjaar ertussen.
Met behulp van het verschil tussen de 1e meting en de 3e meting kun je uitrekenen hoe de ster
beweegt. Doordat de ster in dat halfjaar ook nog beweegt, zal de hoek tussen meting 1 en 2 er een
beetje naast zitten. Toch is de parallax methode de meest nauwkeurige methode om afstanden te
meten.
Bron: http://www.heel.al/post/afstanden_meten/6
http://www.youtube.com/watch?v=qUVuswa8KPU