Een inleiding op “Hersenen en Gedrag” - AZ Sint-Jan

Een inleiding op
“Hersenen en Gedrag”
CHRIS BERVOETS
22/10/2009
Programma
•
22 oktober 2009, Inleiding in de neuroanatomie en neurofysiologie van
psychiatrische stoornissen, Dr. C. Bervoets
•
26 november 2009, Verslaving, Dr. G. Dom
•
21 januari 2010, Psychotische stoornissen, Prof. Dr. B. Sabbe
•
25 februari 2010, Affectieve- en angststoornissen, Prof. Dr. K. Schruers
•
25 maart 2010, Neuroplasticiteit en cognitieve stoornissen, Dr. G. Otte
•
22 april 2010, Bewustzijn: een neurofenomenologische benadering, Dr.
I. Dehaene
Doelstellingen van deze les
• Opfrissen neuroanatomie en
neurotransmittersystemen
• Schematische link tussen functionele
systemen en gedragsaspecten
• Gall :
– Relatie tussen
schedelvorm en
gedrag ?
• Heden
(controversieel …)
– Relatie tussen
neurowetensch.
bevindingen en
DSM ?
Voorbeeld : Huidige keuzecriteria voor psychofarmaca ???
Mental disorders are brain disorders:
Loss of gray matter in childhood schizophrenia
Neurowetenschappen zijn
• Nieuwe wetenschappen
• Interdisciplinair
• Meerdere onderzoeksniveau’s :
Organisme (gedrag)
Systemen
Circuits
Neuronen
Molecules ( genen )
Cognition,
emotion,
behavior
Schizophrenia
Autism
Mood Disorders
Anxiety Disorders
ADHD
temperament
Genen:
Cellen:
Systemen:
Gedrag:
kwetsbaarheids
allelen met elk
een beperkt
effect
subtiele
moleculaire
veranderingen
abnormale
informatie
verwerking
complexe
functionele
interacties en
emergente
fenomenen
Naamgeving
– Quasi-evolutionaire termen : neo-,
paleo-, archi– Ontwikkeling: Telencephalon,
diencephalon, mesencephalon
– Functioneel: Motor cortex,
sensoriele cortex, occulomotorische
zenuw
– Richting : Dorsomediale nucleus
– Beschrijvend : amygdala,
hippocampus, substantia nigra,
substantia innominata, nervus vagus
– “ Eigen ” namen : Edinger-Westphal
nucleus
– Sommige structuren hebben
meerdere namen en veel
anatomische concepten zijn weinig
specifiek ( limbisch systeem ) ,
inconsistent in gebruik of partieel
overlappend
Five easy pieces …
• Cerebrale structuren
• Brodmann area’s
– Frontale structuren
– … voorbij de frontale structuren…
• Sectievlakken
• Neurotransmittersystemen
– DA , Na , 5HT , Ach , HIS , en een beetje GABA/GLU
• En van hier naar functionele circuits ?
– Graag naar de volgende sprekers !
» Corticocorticale circuits
» Cortico-striatale-thalamische-corticale circuits
• En iets over neuroplasticiteit en cognitie …
Orientering in het CZS
Richtingen
Lateral
Medial
Lateral
Sectievlakken
Coronal = frontaal
bij mensen
Divisions of the Brain
Cerebral hemisphere
Diencephalon
Midbrain
Pons
Medulla
Cerebellum
Pons – medieert info
over beweging van de
hemisfeer naar het
cerebellum
Medulla oblongata –vitale
autonome functies
(respiratoir, GI)