Workshop Poëzie en Rock

Poëzie + Rock/Pop
Pedagogische Studiedag DKO,
Oostende, 12.12.12
Reinout Verbeke en Bart Couvreur
De achterkant van
flatgebouwen
Beluister op
www.reinoutmetnevenwerking.com/luister
paal
Aan de achterkant van flatgebouwen
liggen opengepikte vuilniszakken
worden borsten aan de zon gegeven
hebben geliefden ruwer lief. Geen flaneren
geen plezierboten. Op het achterbalkon
ebben we naar het zijn van de zee
Aan de achterkant van flatgebouwen
trekken wolken als zeewier
halvelings aan ons vissenoog voorbij
Hier geldt deining van altijd dezelfde gordijnen
Hier waak ik over mi jn kind dat in de kamer
naar haar eerste klanken hapt
Aan de achterkant van flatgebouwen
heerst wederzijdsheid van kijken, loeren
we elkaar uit het koraal. We vinden er
onze vinnen als vanouds
- Meerwaarde van poëzie + pop
- Poëzie vs songtekst
- Hedendaagse ‘troubadours’
- Aan de slag: vanuit tekst / vanuit muziek
Egidius waer bestu bleven
Egidius waer bestu bleven
Mi lanct na di gheselle mijn
Du coors die doo t du liets mi tleven
Dat was gheselscap goet ende fijn
Het sceen teen moeste ghestorven sijn
Nu bestu in den troon verheven
Claerre dan der zonne n scijn
Alle vruecht es di ghegheven
Egidius waer bestu bleven
Mi lanct na di gheselle mijn
Du coors die doo t du liets mi tleven
Nu bidt vo r mi ic moet noch sneven
Ende in d e weerelt lide n pijn
Verware mijn stede d i beneven
Ic moet noc h zinghen een liedekijn
Nochtan moet emmer ghestorve n sijn
Egidius waer bestu bleven
Mi lanct na di gheselle mijn
Du coors die doo t du liets mi tleven
Scrabble
Beluister op
www.reinoutmetnevenwerking.com/luister
paal
Ruil je naam voor een handvol blanco letters
Snoer de vierka nte taal waaruit je ontstond
dicht en zoek je nooit voltooide vorm
Verz et je tegen de letter. Wantrouw woordwaarde
Schaaf je aan de wereld. Hou van het dier, van het ding
Hou van mij. Negeer imp eratieven
Wie denkt een kind tot het zijne te maken
ziet niet hoe het kantelt en wint
Een kind woelt een vader om
tot nooit nog dezelfde man
Poëzie vs Songtekst
Poëzie
vs
Songtekst
onafhankelijk, ongebonden
ondergeschikt aan muziek
gebonden aan: duur van het liedje,
structuur van een song
verwacht tijd om het te (her)lezen
(veel ijs onder de waterlijn)
makkelijk meevolgbaar
(weinig ijs onder de waterlijn)
niet fysiek
moet zonder lichaam kunnen leven
fysieker (frontman)
geen clichés
clichés vergroten communicatie
wil muziek zijn (klank, metrum, taaltrucs)
wil niet té talig zijn (leidt aandacht af)
Continuüm
Hoor hoe weent mijn ziel
Aroma di Amore (Elvis Peeters)
Hoor hoe weent mijn ziel
Hoor oor, hoe weent mijn ziel
En hoe jankt het vlees
In zijn bedding van bloed
Hoe kwaad spreekt de mens
En hoe doet het hem goed
Mijn leven en dood kennen geen verdriet
Het een dooft uit, het ander brandt niet
Hoor hoe weent mijn ziel
Hoor oor, hoe weent mijn ziel
Hondenlied
De Legende (Elvis Peeters)
Buiten aan zijn ketting ligt de oude hond
die in zijn krommend leven nooit een teefje vond
Al duurt het leven lang de ketting blijft te kort
ook als ze mettertijd alsmaar roestiger wordt
Honden aan de ketting, verenigt u!
Hij is al lan ge dagen door het dolle heen
Hij wil niet langer vechten, vechten voor een been
Hij bijt nog liever al zijn tanden stuk
dan altijd weer te blaffen voor een ander zijn geluk
Honden aller rassen, verenigt u!
Honden aan de ketting, verenigt u!
Bijt! Bijt! Bijt!
Plof! (Dorscherslied)
Een gedicht van René De Clercq (1877-1932)
Vanthilt en Cominotto
Vlegels op, en vlugg e,
Plof!
Kromt uw ne k en rugg e,
Plof!
Niets voor 't h uis en al voor 't hof!
Vlegelt dol en d of.
Beukt de vlakke vloeren,
Plof!
Maakt ze rijk, d e boeren,
Plof!
Niets voor 't h uis en al voor 't hof!
Vlegelt dol en d of.
Vult de diepe za kken,
Plof!
O, de boer zal bakken,
Plof!
Niets voor 't h uis en al voor 't hof!
Vlegelt dol en d of.
Geld en drank e n eten,
Plof!
Alles nauw gemeten,
Plof!
Niets voor 't h uis en al voor 't hof!
Vlegelt dol en d of.
Kaf dat kun t ge krijge n,
Plof!
Om d'r o p neer te zijgen,
Plof!
Niets voor 't h uis en al voor 't hof!
Vlegelt dol en d of.
(...)
Aan de oevers van de tijd
Naar een lied van Gust Gils, ‘At the
borders of time’
Spinvis
aan de oevers van de tijd
keek ik om me heen
ik w achtte aan de kant
aan de oevers van de tijd
en alles ging voorbij
verloor zijn naam
en spoelde aan
aan de oevers van de tijd
hing ik maar wat rond
in het zachte dode licht
van de vreemde grijze zon
zocht ik naar die ene dag
naar een juli in een zo mer in een jaar
kijk
iemand zwaait en roept
en blauw staat je zo goed
er gaat een telefoon
het boek ligt in de tuin
het is zo te zien nog vroeg
mis schien een uur of twee
en daar
daar bij de auto staan
Josephine en Mike
een bruine citroen
je doet iets met je haar
we gaan zo te zien nog
(…)
Stem uit de groef
stem uit de groef
Spinvis & Vinkenoog
Mijn stem mag met mij / een heel leven mee
Met èh mocht ik beginnen,
en deze stem draagt mij verder,
maar hoe zal ik eindigen?
Zal ik krachtig stervende verzen stamelen, vloeken —
of seniele kreten slaken?
(...)
1960
Verbe ten de credo’s, verwaterde passies.
Verworpen d e dogma’s, verzwegen de schuld.
Vermoord i s de onschuld, beschaamd het vertrouwen.
Verbeten de credo’s
Dichters Dansen Niet (Serge Van
Duijnhoven)
Verspild is het water, profaan de confessie.
Verz aakt de communie, ons eigenste bloed.
Verhaspeld de kavels, verschrompeld het land.
Verdorven het aanschijn, ons eigenste volk.
Verkorven de welvaart, voorzie in de droogte.
Drink van mijn woorden, graaf naar de bron.
Het ooft aan de bomen, het zout van de aarde.
Het paard voor de wagen, de schamele oogst.
Schraal is de troost, bitter het aanzicht.
Niets is zo zielig en niets is bestand.
Vergeefs is de franje en ijdel het leven.
Vermo m je verlangens, kies wie je gade.
Weer af het onheil, spot met de waan.
De mens is een dier, het mon ster de mensen.
De hemel is ein dig, de aarde is rond.
Bid de verwoester, smeek tot de Almacht.
Kus me mijn min, vergeef me de onmin.
Verze gel je lip pen, verbrand al mijn brieven.
Verge et wie ik liefhad, vertel wie ik was.
Dans op het altaar, kniel voor het toeval.
Niets is te dol en niets is voorhanden.
Genade is nakend, en nu nog het naakt.
Timotei Shampoo
Gert Vlok Nel
wat het gebeur my pragtig daai
desembermaand toe ons geleef het soos jet
setters in gordonsbaai in daai
warm overp riced flat bo-op
die portofino ice cream parlour within
view van die kaai
& die wind wat aanmekaar aai aai waai
& jou lang cream calico gordyne was soos
hande by die venster uit bye bye waai
& daai brief van someone uit somewhere in my
hand & die wind wat draai teen skemeraand van die
see na die land
& die flat nou eensklaps soos Υnvallende boeing
plummeting to sea & jy wat vra why
me? & jou naak lyf skielik oor my swaai & snik why?
met jou hare in my mond soet
& sag soos edible underwear van aarbei
& TIMOTEI SJ AMPOE
(…)
Envoi
Naar een gedicht van Hugo Claus
Bert Ostyn en Absynthe Minded
Mijn verzen staan nog wat te gapen.
Ik word di t nooit gewoon. Zij hebben hier lang
genoeg gewoond.
Genoeg. Ik stuur ze ‘t huis uit, ik wil niet wachten
tot hun tenen koud zijn.
Ongehinderd door hun onhelder misbaar
wil ik het gegons van de zon horen
of dat van mi jn hart, die verraderlijke spons die verhardt.
Mijn verzen neuken niet klassiek,
zij brabbelen ordinair of brallen al te nobel.
In de winter springen hun lippen,
in de lente liggen zij plat bij de eerste warmte,
zij verzieken mijn zomer
en in de herfst ruiken z ij naar vrouwen.
Genoeg. No g twaalf regels lang op dit blad
hou ik ze de hand boven het hoofd
en dan krijgen zij een schop in hun gat.
Ga elders drammen, rijmen van een cent,
elders beven voor twaalf l ezers
en een snurkende recensent.
Ga nu, verzen, op jullie lichte voeten,
jullie hebben niet hard getrapt op de oude aarde
waar de graven lachen als zij hun gasten zien,
het ene lijk gestapeld op het andere.
Ga nu en wankel naar haar
die ik niet ken.
Jongeling (2)
In de duinen
Naar het gedicht ‘De Jongeling (2)’ van
Remco Campert
Tom Pintens
Auto’s kunnen rijden in een waas van weemoed
naar de duinen naar het feest
met het meisje dat mee mo et
naar de villa waar je al eerder bent geweest
naar het feest dat woedt
van de zon die ondergaat
tot de zon die opkomt als je naar bed gaat
met het meisje dat mee mo et
en dat drankzuchtig en desolaat op de piano staat
huilend van liefde die vergaat
- een vrijer in Zwitserland en één in een Balkanstaaten dat het toch niet baat en dat ze dáárom
maar met jou naar bed gaat.
Auto’s kunnen rijden in een waas van weemoed
vroeg in de morgen vooral
terug naar de stad, naar de asfaltzorgen
langs fietsers, fabriek en schoorsteenroet
naar de stad naar de huizen
in een auto die naar leer ruikt en naar stof
met het meisje dat mee moest
en dat moegedronken en moegekust
uitrust van haar roes
in een auto die rijdt langs benzinepompen
torenspitsen en een straat in aanbouw
richtingborden en spoorwegrails
en op de radio een praatje voor de huisvrouw.
Lust
Te verslinden. Handenvol, monden.
Videoclip op
http://www.youtube.com/watch?v=fqfyqCX77PI
Te bijten, zuigen, scheuren.
Zich te verzadigen, zich grommend te vergeten,
Mark Boog & Poetry in Motion
zich aan de gulzigheid te geven als een sneeuwvlok aan de zon.
Het vlees verlangt het, van de botten gerukt te worden,
de gaten schreeuwen erom: vul!
Alles dient gebruikt, zindert,
ongeduldig wachtend op zijn beurt, zich niet ontziend,
zich dringend op de voorgrond, zich.
Slaap verslaat tevredenheid als eeuwigheid het einde –
we drijven af weer, nacht en ontij tegemoet.
ik ken jouw soort
Shoot the horse, ride the cowboy
Videoclip op:
http://vimeo.com/7021634
Andy and the Androids
je houdt van seks
maar alleen als je een erectie hebt
in tijgerbalsem gedoopte speerpunten
categoriseer je
als hartverwarmend
en ja o ja, men verwijt je
hardvochtigheid
maar toen diana stierf was je de eerste
om uien te pellen tot het huilde
lieve vriend, ik ken jouw soort
je auto raakt van de baan af
knalt in de vangrails, gaat vier keer over kop
maar je haar
zit nog altijd in model
de routineuze puistenkop van greenpeace
wil je op straat een abonnement aansmeren en jij lacht
‘in een ravijn vallen is ook terug naar de natuur’
voor voetvolk dat niet wil deugen
heb je een bescheiden wens
‘sterf niet in mijn huis
dan daalt het in waarde’
(...)
De val van Ikaros
Videoclip op
www.reinoutmetnevenwerking.com/video/
Reinout met Nevenwerking
Vader fladdert angstig vee rtjes van zoon achterna
Volgt zijn spoo r dat zienderogen verv liegt
(Het verhaal zoals het ging :
vader vloog ganzenveren achterna
geslepen zijn ze, kerven luch t ballpointblauw
Vader raakte in v ervoering werd bevangen trapte op zijn adem
Van oceaanwater liep even later zij n mond
over. Het g af een hoogsteigen gegorge l!
Ikaros hees zich toen proestend ui t het taalbad , maakte zich
uit de voeten , wreef zijn gladde torso droog)
Schijnval
Ikaros is een kunstspringer
zijn val
een
salto
(met
dubbele
schroef)
Nine point fo ur, nine poin t six , nine poin t eight …
Aan de slag: vanuit tekst
Woord:
- Zo poëtisch mogelijke songtekst schrijven (lln. laten
beoordelen met continuüm)
--> TIPS
- Bestaand gedicht bewerken tot een songtekst (voor
luisterlied, voor rocknummer, voor rap, ...)
--> TIPS
Muziek:
- Muziek componeren die bij een gedicht past (lln.
verschillen in stijl laten beoordelen)
--> TIPS
Onder ons
Een gedicht van Miguel Declercq (2012)
De regen valt me t bakken uit de hemel.
De maan hangt als een vingernage l in de lucht.
Een hond bl aft ons wakker. De regen verregen t.
De maan hangt te hangen . Wij blaffen terug.
En me t dat we blaffen , schiet iedereen wakker.
De stemming verandert: men wordt zo prozaïsch
als tandengeknars is, men ziet zichzelf
plooien,
men hoort zichzel f struikelen over zijn woorden,
men schuilt voor d e regen , men borstelt zijn man en,
men staat voor d e spiegel zijn hoeven te schrapen,
zijn kloten t e melken, de angst kun je proeven.
Wij vallen in slaap do or ons bed op te zoeken.
Een kat bla ft om aandacht. De maan zingt een lied je.
De regen vertekent di e dingen een beetje.
Onder ons
Een gedicht van Miguel Declercq (2012)
Aan de slag: vanuit muziek
Woord:
- Schrijf een poëtische songtekst die perfect op een
instrumentaal stuk muziek (demo) past
--> DEMO-TIP: ‘Sonar’ (Amatorski) of ‘Waterloper’
(Reinout met Nevenwerking)
Amatorski
Sonar
Waar woon ik nog als jij morgen langzaam een klein eiland wordt,
zee vreet aan je rand
Instrumentale demo op:
www.boekenbeurs.be/amatorski-songwedstrijd
‘Sonar’, finale versie Amatorski:
amatorski.bandcamp.com/track/sonar
Wie ben ik nog als jij morgen langzaam een witte kamer wordt,
in een eindeloze gang
Wat ben ik nog als jij morgen langzaam een harde winter wordt,
masker van sneeuw
Waarom werkt jouw sonar niet?
Spreek! Zing! Schreeuw!
Waarom hoor ik nu mijn stem?
Echo wordt een wiegelied
Waarom krijg ik geen geluid?
Spreek! Zing! Schreeuw!
Waarom werkt jouw sonar niet?
Wat zijn wij nog als jij morgen voor altijd een vleermuis bent,
omgekeerd in mijn hoofd
Wat zijn wij nog als jij morgen voor altijd een wakke plek bent
in het ijs van de tijd
(tekst: Reinout Verbeke)
Reinout met
Nevenwerking
Instrumentale demo op:
www.reinoutmetnevenwerking.com/2012/12/workshop
Waterloper
Rood kleurt de rivier achter mij
Ik ben zwaar, maar voeten tasten vederlicht af
de weg naar de bron
Bij een bocht vind ik rust op een rots
Langs mijn linkerbeen snijdt wat voorbijglijdt
zich verder in de verte kronkelt
Geen wier zal hier vertellen wat de bocht
verbergt: (verdrinkingsdood? roeiboot? een vrouw
als een dam?)
Wenkbrauwen wegen op mijn oogleden
Rood is de rivier achter mij
Bron blijkt monding
Ik geef horizontaal toe aan het water
terwijl aan mijn mond
het druppen begint
Vragen - suggesties
[email protected]
powerpoint en links naar de nummers:
www.reinoutmetnevenwerking.com/2012/12/workshop
Bijlage 1
Gust Gils, ‘at the borders of time’,
uit partiturenboek 'little annie's little
songbook’. Spinvis maakte er een
bewerking van: ‘Aan de oevers van
de tijd’