ALS DIRECTEUR GROOTAANDEELHOUDER (DGA) HEEFT U EEN BIJZONDERE PENSIOENPOSITIE Hoe regelt u als directeur-grootaandeelhouder (DGA) uw pensioen? Hoe maakt u de beste keuze uit de diverse opties die voor u openstaan? Eén ding is zeker: u neemt als DGA met betrekking tot uw arbeidsvoorwaarden een bijzondere positie in.U bent immers werknemer en werkgever tegelijk. Ook uw pensioensituatie is daardoor niet vergelijkbaar met die van een werknemer-nietgroot aandeelhouder. Bij het opbouwen van uw pensioen hebt u als DGA de keuze uit de volgende mogelijkheden: HET PENSIOEN IN EIGEN BEHEER Het pensioen wordt opgebouwd in de BV waarin u werkzaam bent. DE PENSIOEN-BV Het pensioenkapitaal wordt opgebouwd in een apart daarvoor opgerichte BV. DE PENSIOENVERZEKERAAR Het pensioenkapitaal wordt opgebouwd bij een verzekeringsmaatschappij. COMBINATIES VAN BOVENSTAANDE MOGELIJKHEDEN Gevolgen van de Wet Fiscale behandeling van pensioen Op 1 juni 1999 is de nieuwe Wet Fiscale behandeling van pensioenen in werking getreden. Deze wet heeft ook gevolgen voor de pensioenregeling voor directeuren-grootaandeelhouders: Strengere regels pensioenopbouw in eigen beheer of pensioen-bv De nieuwe wet zorgt ervoor dat de DGA die zijn pensioen geheel of gedeeltelijk in eigen beheer dan wel in pensioen-bv houdt, veel minder pensioen kan opbouwen dan voorheen (lagere opbouwpercentage, hogere AOW-franchise). Op deze manier wordt eigen beheer of de pensioen-bv minder aantrekkelijk ten opzichte van verzekeren. Opgemerkt moet worden dat ook gedeeltelijk verzekerd en gedeeltelijk in eigen beheer gehouden pensioen in zijn geheel aan strengere normen moeten voldoen. Herenvest Groep Financiële Concepten – Kenaupark 5, 2011 MP Haarlem – T. 023-5112213 HET PENSIOEN IN EIGEN BEHEER Bij deze wijze van pensioenopbouw kiest u ervoor een pensioen op te bouwen binnen de vennootschap. Jaarlijks wordt een bedrag gereserveerd op de balans van de BV (de pensioenreserve). Zodra u de pensioendatum bereikt, is de BV verplicht zorg te dragen voor de uitkering van de pensioentermijnen. Pensioen opbouwen in eigen beheer kan aantrekkelijk zijn wanneer u behoefte hebt aan liquiditeitsverruiming. Dit is een belangrijk argument, maar om een goede afweging te kunnen maken is het nodig meerdere aspecten te belichten. Hieronder volgen de belangrijkste voor- en nadelen die verbonden zijn aan pensioenopbouw in eigen beheer. De voordelen Liquiditeit Er worden geen financiële middelen onttrokken aan de onderneming. De pensioenreserve blijft binnen de BV en kan als werkkapitaal worden gebruikt. Dat betekent een belangrijk liquiditeitsvoordeel voor de BV. Fiscaal voordeel De jaarlijkse bijdrage voor de pensioenopbouw is aftrekbaar van de vennootschapsbelasting. Op deze manier heeft de BV een aanzienlijke aftrekpost terwijl u intussen aan uw oudedagsvoorziening bouwt. Overlijden DGA en partner Mochten u en uw partner komen te overlijden, dan komt het (nog) aanwezige kapitaal ten goede aan de onderneming. Buiten de fiscale claim die op het vrijgevallen geld rust, treedt er dus geen kapitaalverlies op. Beleggingsvrijheid U hebt alle vrijheid om de pensioenreserve te beleggen. U kunt de pensioenreserve in de onderneming beleggen, maar er zijn ook andere beleggingsmogelijkheden. Zo kan de onderneming een lening aan u verstrekken voor de aankoop van een privé-woning. U betaalt dan een aantrekkelijke hypotheekrente. Financieringsvoordeel bij de bank De bank ziet een pensioenreserve als extra vermogen, waardoor een eventuele financiering eenvoudiger geregeld kan worden. De nadelen Levenslange pensioenuitkering Op het moment dat u met pensioen gaat, moet de BV levenslang pensioen uitkeren. Het kan gebeuren dat u zo'n hoge leeftijd bereikt dat de pensioenreserve niet voldoende is. Vanaf dat moment moeten de uitkeringen uit de winst van de BV worden gehaald of kunnen de uitkeringen zelfs niet meer worden gedaan. Dit betekent pensioenonzekerheid. Stijgende pensioenuitkering Bij eigen beheer mag in de opbouwfase geen rekening gehouden worden met inflatie. U bent dus niet verzekerd van jaarlijks stijgende pensioenuitkeringen. Dit brengt koopkrachtverlies mee. Faillissement De pensioenopbouw vindt plaats binnen de risicosfeer van de onderneming. Dit betekent dat de pensioenreserve gebruikt kan worden om mee te ondernemen. Bovendien is dit geld opeisbaar door schuldeisers in geval van faillissement. Dit betekent pensioenonzekerheid. Rendement groter dan 4% De pensioenreserve wordt veelal opgebouwd op basis van een verondersteld rendement van 4%. Als de BV een hoger rendement maakt, wordt het meerdere aan het bedrijfsresultaat toegevoegd. Hierover wordt vennootschapsbelasting geheven. Dit is fiscaal ongunstig. Verkoopbaarheid Bij de verkoop van de BV kan het bestaan van een pensioenverplichting in eigen beheer een belemmering vormen. Op de BV rust immers de verplichting om u levenslang een pensioen uit te keren. Herenvest Groep Financiële Concepten – Kenaupark 5, 2011 MP Haarlem – T. 023-5112213 DE PENSIOEN-BV U kunt uw pensioenopbouw laten plaatsvinden in een daarvoor speciaal opgerichte BV: de pensioen-bv. Voor de pensioenopbouw wordt dan geld onttrokken aan de onderneming en overgeheveld naar de pensioen-bv. Die pensioen-bv fungeert dan feitelijk als een privéverzekeringsmaatschappij en moet u (en uw partner) vanaf de pensioendatum een pensioen uitkeren. Bij pensioenopbouw in een pensioen-bv blijft u net zoals bij eigen beheer de baas over uw pensioengelden. De genoemde voordelen en nadelen van eigen beheer komen dan ook voor een groot deel overeen. Daarom zijn hieronder alleen de specifieke voor- en nadelen van de pensioenbv genoemd. De voordelen Faillissement De pensioenopbouw vindt plaats buiten de risicosfeer van de onderneming. Met andere woorden: het geld in de pensioen-bv wordt niet gebruikt om mee te ondernemen en is niet opeisbaar door schuldeisers in geval van faillissement. Voor u betekent dit extra pensioenzekerheid. Dit voordeel geldt uiteraard niet voor geld dat door de pensioen-bv aan de onderneming is geleend. Dat geld wordt weer wel gebruikt om mee te ondernemen en is wel opeisbaar door schuldeisers. Beleggingsvrijheid De pensioen-bv heeft een extra mogelijkheid om de middelen te beleggen. De pensioenreserve mag namelijk aan de feitelijke BV (de werkmaatschappij) worden geleend en als werkkapitaal worden gebruikt. Verkoopbaarheid BV Als het pensioen is ondergebracht bij een pensioen-bv, vormt het bestaan van een pensioentoezegging geen belemmering bij de verkoop van de onderneming. De nieuwe eigenaar koopt namelijk de BV en niet de pensioen-bv en is dus niet verplicht om levenslang een pensioen uit te keren. De nadelen Liquiditeit Bij pensioenopbouw in een pensioen-bv worden financiële middelen onttrokken aan de onderneming, wat nadelig is voor de liquiditeitspositie. Dit kan eventueel ondervangen worden door geld van de pensioen-bv te lenen aan de onderneming. Financieringsvoordeel bij de bank Bij pensioenopbouw in eigen beheer vormt de pensioenreserve voor de bank een argument om eenvoudiger een financiering te regelen. Omdat bij de pensioen-bv niet binnen de onderneming een pensioen wordt opgebouwd maar het geld de onderneming verlaat, vervalt dit voordeel. Herenvest Groep Financiële Concepten – Kenaupark 5, 2011 MP Haarlem – T. 023-5112213 DE PENSIOENVERZEKERAAR Als derde mogelijkheid kunt u uw pensioen geheel of gedeeltelijk verzekeren. Het pensioengeld verlaat de BV en gaat via een periodieke premie naar de verzekeraar. Zo wordt een kapitaal opgebouwd op basis waarvan de verzekeraar alle gewenste pensioenen kan verzorgen: een ouderdoms- en partnerpensioen met uitkeringen voor en na de pensioendatum, een wezenpensioen en een arbeidsongeschiktheidspensioen. Een belangrijk argument voor u om te kiezen voor een oplossing van een pensioenverzekeraar, is de garantie van een zeker toekomstig inkomen. Maar er kleven ook bezwaren aan verzekeren. De belangrijkste voor- en nadelen staan hieronder opgesomd. De voordelen Levenslange pensioenuitkering Een verzekerd pensioen is een gegarandeerd pensioen. Welke leeftijd u ook bereikt, de periodieke pensioenuitkeringen lopen gewoon door. U bent dus verzekerd van een levenslang inkomen. Fiscaal voordeel De betalingen aan de pensioenverzekeraar zijn aftrekbaar van de vennootschapsbelasting. Dat betekent voor u direct fiscaal voordeel. Stijgende pensioenuitkeringen Bij de pensioenopbouw mag rekening gehouden worden met inflatie. Dit betekent dat de pensioenuitkeringen jaarlijks zullen stijgen waardoor uw koopkracht wordt beschermd. Faillissement Het pensioengeld gaat naar de pensioenverzekeraar. Het geld wordt dus niet gebruikt om mee te ondernemen en is niet opeisbaar door schuldeisers in geval van faillissement. Dit is een belangrijke zekerheid. Rendement groter dan 4% In tegenstelling tot de pensioen-bv en eigen beheer wordt het beleggingsrendement onbelast aan het pensioenkapitaal toegevoegd, ook wanneer het hoger is dan 4%. Beleggingsexpertise Een verzekeraar heeft speciale beleggingsafdelingen met de expertise die nodig is om op een verantwoorde manier een zo goed mogelijk rendement te boeken. U hoeft dus niet zelf de beurs in de gaten te houden of een derde partij in te schakelen. Verkoopbaarheid BV Als de pensioenopbouw wordt uitbesteed aan een verzekeraar, rust er geen pensioen verplichting op de onderneming (zoals bij eigen beheer). Dit betekent dat de onderneming makkelijker is te verkopen: de nieuwe eigenaar weet immers dat de koop geen jarenlange financiële pensioenverplichting meebrengt. De nadelen Liquiditeit De premie voor het pensioen is geld dat de onderneming verlaat. Dat kan de liquiditeitspositie van de onderneming beïnvloeden. Beleggingsvrijheid Wanneer u hebt besloten uw pensioen onder te brengen bij een verzekeraar, bent u minder vrij in uw beleggingskeuze. Bij eigen beheer of pensioen-bv is het bijvoorbeeld mogelijk dat de (pensioen-) bv aan u een lening verstrekt voor aankoop van een privé-woning. Deze beleggingsvorm kunt u niet kiezen als u het pensioen onderbrengt bij een verzekeraar Financieringsvoordeel bij de bank Bij pensioenopbouw in eigen beheer vormt de pensioenreserve voor een bank een argument om eenvoudiger een financiering te regelen. Omdat bij verzekeren niet binnen de onderneming een pensioen wordt opgebouwd maar het geld de onderneming juist verlaat, vervalt dit voordeel. Herenvest Groep Financiële Concepten – Kenaupark 5, 2011 MP Haarlem – T. 023-5112213 COMBINATIES VAN DE DRIE MOGELIJKHEDEN Ieder mens is anders, stelt andere eisen, heeft andere plannen voor de toekomst. Vaak is de juiste pensioen strategie dan ook niet of eigen beheer of verzekeren, maar een combinatie van deze mogelijkheden. Enkele voorbeelden: Gedeeltelijke reservering in de BV; de 50/50-constructie Zo kunt u uw pensioen bijvoorbeeld gedeeltelijk opbouwen in de BV. In dat geval verzekert u het kapitaal dat nodig is voor de aankoop van 50% van het pensioen buiten de onderneming. De andere 50% bouwt u op binnen de onderneming of in een pensioen-bv. Zo combineert u de voordelen van eigen beheer met de voordelen van verzekeren. Afhankelijk van de liquiditeitspositie zijn uiteraard ook andere verhoudingen dan 50%/50% mogelijk. Ongewenste risico's onderbrengen bij een verzekeraar Een tweede mogelijkheid is het afdekken van de risico's bij een verzekeraar. De opbouw van het ouderdoms- en partnerpensioen dat wordt uitgekeerd na de pensioendatum, vindt plaats binnen de onderneming. Maar het risico van arbeidsongeschiktheid en het overlijdensrisico voor de pensioendatum wordt afgedekt bij een verzekeraar. Want hiervoor kan immers niet apart worden gereserveerd in eigen beheer of in een pensioen-bv. Opbouwen in de onderneming, uitkering uitbesteden U zou ook de opbouw binnen de onderneming kunnen regelen en de uitkering laten verzorgen door een verzekeraar. Het benodigde pensioenkapitaal bouwt u dan op binnen de onderneming, maar op de pensioendatum hevelt de BV het kapitaal over naar een verzekeringsmaatschappij. Deze verzorgt vervolgens de uitkering aan u en/of uw partner. U en uw partner zijn op deze manier verzekerd van een gegarandeerd levenslang pensioen en een beter verkoopbare onderneming. Eerst zelf opbouwen, later verzekeren Een vierde mogelijkheid is eerst een aantal jaren in eigen beheer pensioen opbouwen en later verzekeren. U begint met pensioenopbouw in eigen beheer en creëert zo de liquiditeitsruimte waaraan u als ondernemer in de eerste jaren vaak behoefte hebt (de nabestaandenvoorziening en/of arbeidsongeschiktheidsdekking kan worden verzekerd). Wanneer de liquiditeitsruimte voldoende is toegenomen, kunt u de pensioenopbouw alsnog bij een verzekeraar onderbrengen. U kunt dan wel een stijgend pensioen verzekeren, waarmee uw koopkracht wordt beschermd. Passend pensioen vraagt persoonlijk advies De verschillen tussen eigen beheer en de pensioen-bv aan de ene kant en verzekeren aan de andere kant zijn kort samen te vatten: beschikking houden over het pensioengeld versus zekerheid over de pensioen uitkering. Anders gezegd: liquiditeitsvoordeel op korte termijn versus inkomenszekerheid op lange termijn. Waar uw voorkeur naar uitgaat, is afhankelijk van uw persoonlijke wensen en behoeften en de fase waarin uw onderneming zich bevindt. Herenvest Groep Financiële Concepten – Kenaupark 5, 2011 MP Haarlem – T. 023-5112213