een toekomst zonder gas Warmtepomp Het Warmte Effect Programma 20.00 uur Opening 20.05 uur De initiatiefnemers: ZMF & Zeeuwind 20.15 uur Alles over de warmtepomp Niek Tramper, Zeeuwind 21.00 uur Ervaringen met een warmtepomp Wil Zweemer 21.10 uur De leverancier van Het Warmte Effect - Warmtepomp Daniel Lodders, Saman Groep 21.40 uur Vragen over de warmtepomp Daniel Lodders, Wil Zweemer en Niek Tramper 22.00 uur Afsluiting van de avond Het Warmte Effect • • • • Streven naar een duurzame samenleving Vereniging met 26 lid organisaties Bureau met 5 medewerkers ZMf werkt onder andere aan… • Word lid en doe mee! Het Warmte Effect • • • • • • • Burger coöperatie wind- en zonne-energie 2000 leden 12 windparken met 39 windturbines 40 MW met 100.000 MWh = 30.000 huishoudens Bureau met 6 vaste medewerkers In aanbouw: Krammer en OSK bouwdokken Diverse projecten in voorbereiding Een toekomst zonder gas? Waarom? • Aardgas is een eindige grondstof • CO2 besparing is noodzakelijk Oplossing: Aardgas vervangen door elektriciteit • E kan opgewekt worden met Wind en Zon de transitie Alles over de Warmtepomp Niek Tramper Uw huidige situatie: Bron Een toekomst zonder gas? Aardgas vervangen door elektriciteit Een toekomst zonder gas? geeft evenveel warmte als 1 m3 Aardgas = 10 kWh elektriciteit € 0,65 / m3 € 0,19 / kWh € 0,06 / kWh € 0,19 / kWh Elektriciteit is dus 3 maal zo duur dan gas Oplossing: de warmtepomp Warmtepomp elektriciteit + buitenlucht = warmte 1deel Elektriciteit + 2,5 delen Buitenlucht Warmte Pomp 3,5 delen Warmte Warmtepomp elektriciteit + buitenlucht = warmte 3.000 kWh Elektriciteit + 7.000 kWh Buitenlucht Warmte Pomp 10.000 kWh Warmte Werking warmtepomp Compressor Verdamper 30oC 10oC Neem warmte op Condensor Geeft warmte af 10oC 20oC 20oC 0oC Ventiel Werking warmtepomp Verdamper Com+Con+Ven Neemt warmte op Geeft warmte af Warmtepomp aandachtspunten • Geen nachtverlaging • Aanpassen van het gedrag • Instellen van de warmtepomp • Coëfficiënt of Performance • Temperatuur uit warmtepomp Warmtepomp COP 4 Gemiddelde wintertemperatuur 4oC Uitgaande temperatuur 45oC -> COP 3 Toekomst zonder gas Ruimte verwarming Een toekomst zonder gas? Dan is lage temperatuurverwarming een must! Opties: • Vloerverwarming • Lage temperatuur radiatoren • Lage temperatuur convectoren Warmtepomp + vloerverwarming Vloerverwarming Kenmerken van vloerverwarming: • Comfortabel • Energie besparend • Langere opwarmtijd • Geen tapijt • Geïsoleerde vloer • Kosten € 45,00 per m2 • Infrezen zonder stof LT radiatoren / convectoren • Convectie • Energie besparend • Snellere opwarmtijd • Kosten € 50,00 per m2 vloeroppervlak Soorten warmtepompen Lucht – lucht Bron: buitenlucht Afgifte: lucht + Kosten - Comfort Lucht – water Bron: binnenlucht Afgifte: water + Kosten - Vermogen water – water Bron: bodem Afgifte: vloer - Kosten + Comfort lucht – water Bron: buitenlucht Afgifte: vloer/radiatoren + Kosten + Comfort Toekomst zonder gas Goede keuze Lucht –water warmtepomp + Lage investering + Goed comfort Toekomst zonder gas Beste keuze voor de bestaande bouw hybride warmtepomp + + Lage investering + Lage maand kosten + Uitstekend comfort Besparingen – All-electric Huidige situatie • Gas verbruik: • Gas ketel: • Gas haard: • Bewoners: • Woonkamer: • Slaapkamers: 1900 m3 ja, HR nee 3 personen vloerverwarming radiatoren * Besparingen – All-electric Nieuwe situatie • Warmtepomp • Verdeling HR/WP: • Verwachte COP: 100% WP 3 Besparingen – All-electric Gasketel 1.900 0 Gas verbruik Elektriciteit verbruik Gas tarief Gas kosten Elektriciteit tarief Elektriciteit kosten Totaal energie kosten Besparing Besparing CO2 € € € € Warmtepomp - m3 5.830 kWh 0,65 € 1.235,00 € € € 1.240,00 € € 0,65 0,19 1.107,70 1.110,00 130,00 500 kg Besparingen – Hybride Huidige situatie • Gas verbruik: • Gas ketel: • Gas haard: • Bewoners: • Woonkamer: • Slaapkamers: 1900 m3 ja, HR nee 3 personen vloerverwarming radiatoren * Besparingen – Hybride Nieuwe situatie • Hybride warmtepomp • Verdeling HR/WP: 70% WP • Verwachte COP: 3,8 Besparingen – Hybride Gasketel 1.900 0 Gas verbruik Elektriciteit verbruik Gas tarief Gas kosten Elektriciteit tarief Elektriciteit kosten Totaal energie kosten Besparing Besparing CO2 € € € € Warmtepomp 760 m3 2.790 kWh 0,65 € 1.235,00 € € € 1.240,00 € € 0,65 494,00 0,19 530,10 1.020,00 210,00 600 kg Aanbod Terug verdientijd Kosten voor de hybride warmtepomp 4,4 kW € 3.400,= Kosten voor een HR gas ketel € 1.800,= Netto kosten voor de warmtepomp € 1.600,= Besparing op de energiekosten per jaar € Eenvoudige terugverdientijd: 1600 / 210 = 8 jaar 210,= Het Warmte effect Hybride warmtepomp (lucht-water) in combinatie met PV-installatie Wil Zweemer Energetisch effect (op de meter) Vóór: Circa 3500 kWh elektriciteit en circa 2000 Nm3 aardgas Ná: Circa 5500 kWh elektriciteit en circa 900 Nm3 aardgas én 2800 kWh teruglevering Bruto productie PV-installatie (gemeten op omvormer): ca 4200 kWh Met saldering betekent dit een minder verbruik van: (3500-2700= ) 800 kWh elektriciteit (2000-900=) 1100 Nm3 aardgas Conclusie: De warmtepomp ‘verdringt’ circa 1100 Nm3 aardgas met circa 3400 kWh, wat neerkomt op een COP van 3,2 gemiddeld over het jaar. Woningwaarde in relatie tot Investering in WP en PV-installatie Vóór: Woning waarde € X00.000 met energielabel C Ná investering: Woningwaarde € X11.000 met energielabel A * Investeringen: WP-installatie € 6000,00 meerprijs tov CV € 4000,00 PV-installatie € 7000,00 Totaal extra investering: € 11.000,00 Conclusie: De aanschaf en installatie van een WP en PV-installatie levert een potentiële hogere verkoopprijs voor de woning op gelijk aan de extra investering. Daarnaast daalt de energienota met circa 200 + 660 = € 860,00 per jaar. * Bron: Woningen met energielabel A leveren gemiddeld tien procent meer op bij verkoop dan een verder identieke woning met label D. Dat blijkt uit onderzoek van de Universiteit van Tilburg in samenwerking met de Universiteit Maastricht Programma 20.00 uur Opening 20.05 uur De initiatiefnemers: ZMF & Zeeuwind 20.15 uur Alles over de warmtepomp Niek Tramper, Zeeuwind 21.00 uur Ervaringen met een warmtepomp Wil Zweemer 21.10 uur De leverancier van Het Warmte Effect - Warmtepomp Daniel Lodders, Saman Groep 21.40 uur Vragen over de warmtepomp Daniel Lodders, Wil Zweemer en Niek Tramper 22.00 uur Afsluiting van de avond