een printversie van bovenstaande tekst

Resultaten Pro Persona
Doel
Met het project In voor Mantelzorg hebben richtten we ons op twee hoofddoelen:
1. Versterken van de positie van mantelzorgers zodat er een gelijkwaardige samenwerking tussen hulpverleners,
patiënt en mantelzorgers mogelijk is.
2. Toerusten van mantelzorgers.
Met als subdoelen:
a. Welke medewerkers hebben ervaring als mantelzorger van iemand met een psychische aandoening? Zijn zij bereid om
hun ervaringen te delen? Wat hebben ze nodig om dat te kunnen? Hoe kunnen we hun ervaringen benutten?
b. Aanbieden van de familietraining de Mat aan mantelzorgers van onze cliënten.
Resultaten
Een groep medewerkers gaf aan dat zij iets willen doen met hun ervaringen als mantelzorgers. Deze groep deed een
workshop waarin hun ervaringen besproken zijn. De ervaringen van collega’s bleken erg verschillend te zijn: bij een deel van
de collega’s zijn hun ervaringen van recente datum of zitten ze er nog middenin. Voor hen was het nog moeilijk om wat
afstand te nemen. Enkele anderen zijn er juist aan toe om anderen met hun ervaring te helpen. Ook was het wisselend in
hoeverre mensen in hun eigen team überhaupt vertellen dat ze mantelzorger zijn van iemand met een psychische
aandoening, laat staan dat ze die ervaringen delen. Ten slotte waren er ook wisselende ervaringen over de steun vanuit de
organisatie voor het combineren van werk en mantelzorg.

Enkele collega’s uit de groep hebben twee workshops gevolgd van Samen Sterk Zonder Stigma en Ypsilon, gericht op het
inzetten van hun eigen mantelzorgervaringen.


Twee collega’s met mantelzorgervaring zijn opgeleid tot gecertificeerd familietrainer volgens methode de Mat.

44 mantelzorgers hebben de familietraining al gevolgd, zie onder het kopje Beleving.

De triadekaart is opgenomen in ons EPD, waardoor we het inzetten van de triadekaart mogelijk maken.
Mede door de onderlinge verschillen bleek het nog te vroeg om met deze groep al een plan op te stellen over hoe en wat zij
kunnen en willen bijdragen. De groep wil graag verder met elkaar en een vervolg geven aan de workshop. Hier ligt een
mooie basis om verder te gaan. Dit verwerken we in de overdracht aan de opdrachtgever, ook portefeuillehouder
familiebeleid, bij afsluiting van het project. Daarin nemen we ook een aantal tips op, zoals: ontwikkel binnen Pro Persona
een mantelzorgerbeleid, gericht op het ondersteunen van eigen medewerkers in hun mantelzorgtaken.
Pro Persona
Pro Persona (PP) biedt specialistische geestelijke gezondheidszorg aan jeugdigen, volwassenen en ouderen met psychische
aandoeningen. Indien nodig bieden wij hulp in crisissituaties. Daarnaast bieden we geestelijke gezondheidszorg in de
BasisGGZ. Zie ook onze website: www.propersona.nl






Sector: Zorgprogramma Psychose & EPA
Regio: Zuid- en Zuidwest-Gelderland (Arnhem, Ede, Nijmegen, Tiel en Wolfheze)
Aantal medewerkers: 3000
betrokken bij In voor Mantelzorg: 100
Aantal mantelzorgers: onbekend betrokken bij In voor Mantelzorg: 44
Aantal cliënten: 16.000
betrokken bij In voor Mantelzorg: 2000
Aantal vrijwilligers: 268
Aanpak
Beleving
In het project zijn we gestart met een oproep aan
medewerkers met mantelzorgervaring voor iemand met
een psychische aandoening. 16 collega’s hebben zich
gemeld.
Uit die groep zijn twee collega’s gekozen die opgeleid
worden tot familietrainer. In het kader van hun
opleiding hebben ze ieder twee trainingen gegeven aan
mantelzorgers van onze cliënten. Deze wierven we op
verschillende manieren.
Mantelzorgers: de deelnemers aan de 4 trainingen zijn
er enthousiast over en geven de training een ruime 8. ‘Ik
vond dit ’n zeer gewaardeerde cursus waar we echt iets
mee bereiken.’
Met een deel van de 16 collega’s hebben we twee
bijeenkomsten georganiseerd. Op de eerste bijeenkomst
kregen de collega’s uitleg over de familietraining en de
methode de Mat. De 2e bijeenkomst had de vorm van
een workshop waarin we in gesprek gingen over
mantelzorgervaringen van de collega’s. Dit zette
bewustwording in de organisatie in gang, maar het is nog
een pril begin.
Medewerkers: de collega’s die opgeleid zijn tot trainer
zijn hier heel enthousiast over: ‘Ík heb zelf ook veel
geleerd van de training en die kennis kan ik weer
doorgeven aan de familieleden van mijn patiënten.’
Medewerkers uit de groep van 16 vinden de aandacht
voor hun ervaringen als mantelzorger goed en belangrijk.
Cliënten: de reactie is wisselend. Een deel van de
cliënten vindt het prima of zinvol als hun familielid
meedoet aan een training. Maar anderen vinden het
helemaal niet nodig dat hun naaste een training volgt.
Vervolg

Tips




Het regelen en organiseren kostte veel projecttijd,
zoals de selectie van de twee collega’s die opgeleid
zijn, de planning van de trainingen voor
mantelzorgers en de werving van de deelnemers.
Dat had ook te maken met de tijdsdruk. Een
volgende keer moeten we veel eerder beginnen met
een duidelijke fasering.
We hadden te hoge verwachtingen over wat we
konden bereiken met de groep collega’s met
mantelzorgervaring. Ingrijpende ervaringen kun je
niet altijd pasklaar omzetten naar actieplannen of
beleidsadviezen. Bovendien zeggen mantelzorgers:
‘Mooi dat jullie onze ervaringen willen benutten,
maar zorg eerst maar eens dat je het ons mogelijk
maakt om die mantelzorg te leveren’. Een
eyeopener!
De behandelaar die contact heeft met de cliënt en
zijn familie is de aangewezen persoon om
familietraining aan de mantelzorgers aan te bieden.
Daar zit ook meteen de kwetsbaarheid: hoe zorg je
dat behandelaren dat niet vergeten als ze de cliënt
of zijn familie ontmoeten? We brengen de training
veel onder de aandacht door bijvoorbeeld
intranetberichten of in de behandelbesprekingen.
Daarnaast hopen we dat de mond-tot-mondreclame
van deelnemers zijn werk doet.
De samenwerking met Ypsilon en bureau de Mat was
waardevol. Het heeft wel relatief lang geduurd
voordat we helder hadden wat ieders rol zou zijn.
Dat is een aandachtspunt voor een volgende keer.





We adviseren de opdrachtgever, tevens
portefeuillehouder familiebeleid, om 2x per jaar de
groep collega’s met mantelzorgervaring bij elkaar te
roepen en daar concrete thema’s te bespreken.
Zoals het onderwerp of je je ervaringen kan en wil
delen met cliënten.
We borgen de familietraining De Mat in
zorgprogramma psychose & EPA, door het instellen
van een kerngroep familietraining, waar de
opgeleide trainers deel van uitmaken.
We borgen het gebruik van de triadekaart in het
zorgprogramma psychose & EPA.
Het geven van informatie aan naastbetrokkenen bij
aanvang van de behandeling borgen we in het
zorgprogramma psychose & EPA.
Er is een begin gemaakt met de verbeterde
registratie van mantelzorgers in het EPD.
Het financieren van de familietraining blijft een
aandachtspunt. Doordat het nu gekoppeld aan de
DBC van de cliënt, kunnen mantelzorgers van
cliënten die niet bij Pro Persona in zorg zijn of geen
toestemming geven, niet deelnemen aan de
familietraining. We nemen de familietraining mee in
de onderhandelingen met de gemeenten (WMO).
Aan In voor Mantelzorg namen 80 zorgorganisaties deel,
die zich inzetten voor het versterken van de
samenwerking met mantelzorgers. In dit Factsheet kunt
u in het kort lezen wat elke organisatie heeft gedaan en
bereikt. In voor Mantelzorg werd gefinancierd door het
ministerie van VWS. Meer informatie is te vinden op
www.invoormantelzorg.nl.