INHOUDSOPGAVE Doelstellingen ............................................................................... 04 DEEL I: Psychologische stromingen 1 Geschiedenis van de psychologie ........................................... 06 2 De psychoanalyse 2.1 Achtergrond ..................................................................... 2.2 Uitgangspunten van de theorie ........................................ 2.3 De ontwikkelingsfasen ....................................................... 2.4 Mensbeeld in de psychoanalyse ........................................ 2.5 Ontwikkelingen in de theorie: Adler en Jung ..................... 2.6 Evaluatie van de psychoanalyse ........................................ 09 10 13 14 14 16 3 Het 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 behaviorisme Achtergrond ..................................................................... Uitgangspunten van de theorie ........................................ Mensbeeld ....................................................................... Ontwikkelingen in de theorie: Skinner .............................. Evaluatie van het behaviorisme ........................................ 17 18 21 21 22 4 Humanistische psychologie 4.1 Achtergrond ..................................................................... 4.2 Uitgangspunten van de theorie ........................................ 4.3 Mensbeeld ....................................................................... 4.4 Ontwikkelingen in de theorie ............................................. 4.5 Evaluatie van de humanistische psychologie ..................... 23 24 27 27 27 5 Ontwikkelingen in de psychologie 5.1 Inleiding ............................................................................ 5.2 Cognitieve psychologie .................................................... 5.3 Kritische psychologie ......................................................... 5.4 Existentiële psychologie .................................................... 29 29 30 31 6 Evaluatie .................................................................................... 33 Vragen bij deel 1 ............................................................................ 35 DEEL II: Therapeutische technieken 7 Overzicht methodiek psychotherapie ...................................... 37 8 Non-directieve stromingen 8.1 Psychoanalyse ................................................................... 40 8.2 Cliënt-gerichte therapie .................................................... 44 9 Gestalttherapie en logotherapie 9.1 Gestalttherapie ................................................................... 48 9.2 Logotherapie ..................................................................... 51 Evangelische Theologische Academie 1 Module Psychologie 10 Directieve stromingen 10.1 Gedragstherapie .............................................................. 54 10.2 Cognitieve therapie ......................................................... 61 10.3 Directieve therapie ........................................................... 64 11 Evaluatie .................................................................................... 67 Vragen bij deel II ............................................................................ 69 DEEL III: Psychologische ziektebeelden 12 DSM-IV 12.1 Inleiding .......................................................................... 72 12.2 De DSM-IV ....................................................................... 73 12.3 De persoonlijkheidsstoornissen (As 2) .............................. 75 13 Stemmingsstoornissen 13.1 Het begrip stemmingsstoornis ........................................... 13.2 Het depressieve syndroom ............................................... 13.3 Het manische syndroom .................................................. 13.4 De bipolaire stoornis ......................................................... 13.5 Theoretische inzichten ....................................................... 13.6 Medicijnen ....................................................................... 79 80 81 82 82 83 14 Angststoornissen 14.1 Inleiding .......................................................................... 14.2 Paniekstoornis en agorafobie ............................................. 14.3 Specifieke fobie ................................................................ 14.4 Sociale fobie ..................................................................... 14.5 Dwangstoornis ................................................................ 14.6 Posttraumatische stressstoornis ........................................ 14.7 Gegeneraliseerde angststoornis ........................................ 14.8 Theoretische inzichten ....................................................... 14.9 Medicijnen ....................................................................... 84 84 85 86 86 87 87 88 88 15 Schizofrenie en andere psychotische stroornissen 15.1 Inleiding .......................................................................... 15.2 Kenmerken van schizofrenie ............................................. 15.3 Andere psychotische stoornissen ...................................... 15.4 Theoretische inzichten ....................................................... 15.5 Schizofrenie en demonie .................................................. 15.6 Medicijnen ....................................................................... 89 89 90 91 91 92 16 Andere stoornissen 16.1 Eetstoornissen ................................................................... 16.2 Verslavingen ..................................................................... 16.3 Somatoforme stoornissen .................................................. 16.4 Dissociatieve stoornissen .................................................. 16.5 Sexuele stoornissen ......................................................... 16.6 Slaapstoornissen .............................................................. 16.7Andere aandoeningen en problemen die een reden tot zorg kunnen zijn ................................................................ 93 94 95 95 96 97 97 17 Pastoraat 17.1 Inleiding .......................................................................... 98 17.2 Relatie psychologie en pastoraat ...................................... 98 17.3 Definitie en omschrijving van pastoraat ........................... 100 Evangelische Theologische Academie 2 Module Psychologie 17.4 Verschillende visies op pastoraat ..................................... 102 17.5 Het pastorale gesprek ...................................................... 104 17.6 Geloofsvragen .................................................................. 107 Vragen bij deel III ......................................................................... 111 Bijlage deel III .............................................................................. 112 Literatuurlijst ................................................................................ 115 Evangelische Theologische Academie 3