Veerkracht & Kwetsbaarheid Rutger Jan van der Gaag MD PhD UMC St. Radboud / Karakter UCN / KNMG the Netherlands welkom • • • • • Inleiding en dank Reactie types en adaptatie Psycho-somatiek is een pleonasme Van geneeskunde naar geneeskunst wensen Ontwikkeling & stoornis genetische (pre)dispositie baarmoederomgeving epigenetische veranderingen (baarmoeder)omgeving functionele paden – neurotransmissie - immuun omgeving Neuro-cognitieve profielen informationverwerking omgeving ------------------------------------------ gedragsmatig fenotype - ziekte sociale context - determinanten Regulatie systemen • Al prenatale invloeden op HPA – balans otho-parasympathische invloed • Hechting • Dubbele bescherming – belasting • Leren is meer dan school - immuun Cybernetische adaptatie • Hypothalamus – Hypofyse – Bijnier • Cortisol – feedback - Thermostaten • Geruststellen: de primaire hersenzenuwen – Ruiken – horen en ervaren – zien – Leren keizen van reflex tot complexe reactie types Development an interactive process with gender influences & stress! Regulatie systemen naast HPA thalamus striatum pallidum s. nigra pallidum cortex thalamus striatum limbic loop cortex cognitive loop Marieke Langen et al, Neuroscience & Biobehavioral Reviews, 2010 Regulatie systemen: gedrag cognitive loop limbic loop gedrag thalamus pallidum striatum cortex sensorimotor loop Marieke Langen et al, Neuroscience & Biobehavioral Reviews, 2010 Adaptief leren • Hechting • Spiegel neuronen • Imitatie – Spel – Inductie • Overgang ouderschap – peerschap – Individuele stijl vroege life events Verwaarlozing –Mishandeling -Sexueelmisbruik Genetische Factoren Gevoeligheid neurotransmitter systeem Ontregeling stress Systemen Immunuun Disbalance Ortho - Para Huidige Stress Belasting Ontwikkelingsstoornissen Verstoringen regulatie systemen Gen- en omgevingsfactoren in het kwetsbaarheidsmodel uit Kind en Adolescent 2010 Verslaving als ontwikkelingsstoornis: Een andere kijk op neurobiologie en comorbiditeit Patricia J.M. van Wijngaarden-Cremers & Rutger Jan van der Gaag Psycho-somatiek is een pleonasme Van Kunde naar Kunst • Herontdekking van samenhang • Gedeelde besluitvorming ten behoeve van kwaliteit van leven • Wik – weeg – onderzoek – kennis en geen missionair geloof (gezonde scepsis) Maar let wel It ain’t ignorance that does the harm It’s knowing things that are not true Opening Congres Wens u allen een boeiend en stimulerend congres