Schouderpathologie voor de huisarts Linda Cervenka Ellen de Wit Ron Onstenk April 2012 Schouderklachten?? Nekklachten Nekklachten Radiculaire Radiculaireklachten klachten CTS CTS Infectieus Infectieus Polymyalgia Polymyalgia Schouder/POB Schouder/POBklachten klachten Gecombineerd Gecombineerd Schouder Schouder aandoeningen 1. 2. 3. 4. 5. Subacromiaal pijnsyndroom AC-klachten Cuff-scheur Omarthrosis Instabiliteitsklachten AC gewricht Subacromiale ruimte -bursa subacromialis -supra / infraspinatus Glenohumerale gewricht AC gewricht Coracoacromiale ligament Coracoclaviculaire ligament Subacromiale ruimte -bursa subacromialis -supra / infraspinatus labrum Glenohumerale gewricht Anatomie Subacr o miale r ui m te Gewricht rotatorcuff rotatorcuff Supraspinatus Supraspinatus Infraspinatus Infraspinatus voorzijde Subscapularis Subscapularis Teres Teresminor minor Anatomie Subacrom ia le ruimte Gewricht ventraal dorsaal zij aanzicht Anatomie Subacromiale ruimte posterieur Schouder aandoeningen ∗ Anatomie ∗ Anamnese ∗ ∗ ∗ Onderzoek Diagnostiek Therapie - Trauma?? - Pijn / beperking Krachtsverlies Beloop Therapie Schouder aandoeningen ∗ Anatomie ∗ Onderzoek ∗ Diagnostiek ∗ Therapie Lichamelijk onderzoek: inspectie Pijnlokalisatie? Pijnlokalisatie? - anterieur bovenarm / acromion rand - ac gewricht - bicepspees - gewricht Bij Bij trauma: trauma: haematoom? haematoom? Lichamelijk onderzoek: functie AF / abd Exo/endo Actief / Passief Lichamelijk onderzoek: testen 1. Subacromiaal 2. AC 3. Rotatorcuff 4. Glenohumeraal 5. Instabiliteit 1. Subacromiaal Pijnlijke AF / Abduktie Actief>Passief Rotaties minder pijnlijk Painful Painful arc arc Pijnlijke Pijnlijke Jobe Jobe Hawkins Hawkins + + test test Coomb Coomb Yocum Yocum + + test test 2. AC gewricht AC drukpijn Pijnlijke AF / Abduktie >90° Rotaties nauwelijks pijnlijk Crossover test + Aanvullend onderzoek subacromiaal subacromiaal -- AC AC ?? Neertest: 10cc 1% lidocaine subacromiaal 3. Rotatorcuff letsel Pijnlijke AF / Abduktie Actief>Passief Rotaties minder pijnlijk Krachtverlies! 3. Rotatorcuff letsel Pijnlijke AF / Abduktie Actief>Passief Rotaties minder pijnlijk Krachtverlies! Jobe Jobe + + Hornblower Hornblower + + Ext Ext rotation rotation lag lag sign sign + + Lift Lift off off + + (bij (bijsubscap subscapruptuur) ruptuur) Popeye Popeye sign sign (bicepspeesruptuur) (bicepspeesruptuur) 3. Rotatorcuff letsel Jobe Jobe + + Hornblower Hornblower + + Ext Ext rotation rotation lag lag sign sign + + Lift Lift off off + + (bij (bijsubscap subscapruptuur) ruptuur) Popeye Popeye sign sign (bicepspeesruptuur) (bicepspeesruptuur) Oud degeneratief Rotatorcuff letsel Pseudo paralytische schouder Atrofie Atrofie 4. Omarthrosis / frozen shoulder Pijnlijke AF / Abduktie Actief +Passief Rotaties pijnlijk en beperkt (exo 0°) Opgeheven glenohumerale beweging Meestal Meestal geen geen cuffzwakte cuffzwakte 5. Instabiliteit Volledige functie Ruime exo (li/re verschil?) Positieve apprehensiontest Relocatie / sulcus sign Positieve hyperabductietest Welk onderzoek is voor u als huisarts van belang? Aanvullend onderzoek wat kunt u als huisarts aanvragen? 1. X-schouder + AC -Verkalkingen -Verkalkingen cuff cuff -- AC AC artrose artrose -- omarthrosis omarthrosis -- fractuur fractuur Aanvullend onderzoek wat kunt u als huisarts aanvragen? 2. echografie -- Cuff Cuff ruptuur ruptuur ?? -- Biceps? Biceps? 3. MR-arthro -- Cuff Cuff // atrofie atrofie -- intra-articulair: intra-articulair: labrum labrum Wat is uw werkdiagnosis als huisarts ? - Subacromiaal - Solitair AC - Glenohumeraal - Rotatorcuff Verdenking Verdenkingruptuur? ruptuur? Insturen! Insturen! Conservatieve Therapie Impingment Bursitis Cuff tendinopathie Periartritis humeroscapularis Subacromiaal Subacromiaal pijnsyndroom pijnsyndroom Therapie ∗ Overbelasting vermijden ∗ Ontstekingsproces afremmen ∗ Ontstekingsremming: systemisch lokaal ∗ fysiotherapie → oefentherapie ∗ fysiotherapie → ESWT (shockwave) Therapie AC arthrosis +/- impingment ∗ Overbelasting vermijden ∗ Pijnstilling: systemisch lokaal ∗ fysiotherapie alleen bij functiebeperking Therapie Capsulitis adhesiva Acute Acutefase fase ∗∗ Uitleg! Uitleg! ∗∗ Pijnstilling: Pijnstilling:systemisch systemisch ∗∗ Fysiotherapie Fysiotherapie >>11jaar jaar ∗∗ Scopische Scopischerelease release ∗∗ Doorbewegen Doorbewegen ∗∗ Fysiotherapie Fysiotherapie Latere Laterefase fase ∗∗ Pijnstilling: Pijnstilling:systemisch systemisch lokaal lokaal ∗∗ Fysiotherapie Fysiotherapieactief actief Therapie Omarthrosis ∗ Overbelasting vermijden: werk / sport? ∗ Pijnstilling: systemisch lokaal ∗ fysiotherapie vanwege functiebeperking Lokale injectie therapie ∗ Weinig studies ∗ Lange termijn weinig verschil ∗ Korte termijn bijzonder effectief ∗ Bijwerkingen: - let op bij DM (- cuff scheur bij multiple infiltraties) ∗∗ Kenacort Kenacort//Depomedrol Depomedrol ∗∗ 1cc 1cc(40mg) (40mg)++5-10cc 5-10cclidocaine lidocaine ∗∗ FK: FK:80mg/injectie 80mg/injectie+herhaling +herhaling Infiltratie techniek 1.1. Subacromiale Subacromialeruimte ruimte 2. 2. AC AC gewricht gewricht 3. 3.Schoudergewricht Schoudergewricht 4. 4.biceps biceps 1. Benadering subacromiale ruimte ∗ Lateraal (onder acromionrand) ∗ Posterior (onder acromionrand) 2. Benadering AC gewricht Volg clavicula naar distaal tot AC gewricht Infiltreer met kleine naald Cave arthrose beperkte ruimte AC gewricht 3. Benadering schoudergewricht Posterieur 2 cm caudaal/mediaal acromionrand (soft spot) en in de lijn richting processus coracoideus Anterieur 2 cm caudaal van processus coracoideus 4. Benadering biceps ∗ Anterieur palpeer bicepsgroeve +biceps zelf Vervolg Persisterende subacromiale klachten Wel Weleffect, effect,maar maarrecidief recidief Depo Depo1-2x 1-2xherhalen herhalen Fysiotherapie Fysiotherapiebij bijbeperking beperking Geen Geeneffect effect Juiste Juistewerkdiagnose? werkdiagnose? Juiste Juistelokalisatie lokalisatiedepo? depo? Vervolg Persisterende subacromiale klachten Geen Geeneffect effectbehandeling behandeling//recidief recidief Insturen Insturenpoli poliorthopedie: orthopedie: Diagnose? Diagnose? Nog Nogconservatieve conservatieveof ofoperatieve operatievemogelijkheden? mogelijkheden? Scopische Neer Vervolg Persisterende AC klachten Geen Geeneffect effectbehandeling behandeling//recidief recidief Insturen Insturenpoli poliorthopedie: orthopedie: Diagnose? Diagnose? Nog Nogconservatieve conservatievemogelijkheden: mogelijkheden:depo depoonder onderecho? echo? Operatieve Operatievemogelijkheden: mogelijkheden: (Scopische) laterale clavicularesectie Vervolg Persisterende Omarthrosisklachten Insturen Insturenpoli poliorthopedie: orthopedie: --Nog Nogconservatieve conservatievemogelijkheden: mogelijkheden:depo depointra-art? intra-art? --Operatieve Operatievemogelijkheden: mogelijkheden:afh afhvan van(pijn)klachten (pijn)klachten//leeftijd leeftijd Wanneer Spoedverwijzing? ∗ Verdenking cuff ruptuur caput ∗ Posttraumatische “frozen shoulder” ∗ Niet herstellende post trauma schouderklachten operatieve mogelijkheden ! Wanneer verwijzing orthopedie? ∗ persisterende subacromiale klachten ∗ persisterende klachten van AC gewricht ∗ chronische AC instabiliteit ∗ frozen shoulder > 3 mnd Wanneer verwijzing orthopedie? ∗ progressieve omarthrosis ∗ recidiverende luxaties / instabiliteit ∗ bicepspees tendinitis klachten ∗ post trauma klachten Schoudernetwerk Groene Hart Doel 1. Bevorderen kwaliteit fysiotherapie behandeling bij schouderaandoeningen 2. Optimaliseren samenwerking 1e – 2e lijn Schoudernetwerk Groene Hart Organisatie Sinds maart 2013 vereniging Bestuur + werkgroepen 3-4x/jaar bijeenkomst Schoudernetwerk Groene Hart Netwerk Netwerk Schoudernetwerk Groene Hart Verwijzingen Na deze nascholing kunt u de patient met een werkdiagnosis insturen Schouderfysio Schouderfysio Netwerk Netwerk Orthopedie Orthopedie Schoudernetwerk Groene Hart Poli PoliOrthopedie Orthopedie 1. Algemeen schouderprobleem via poli orthopedie 2. Specifiek / 2de mening via Schouderspreekuur Schoudernetwerk Groene Hart www.ghz.nl/schoudernetwerk www.ghz.nl/schoudernetwerk Dank u voor de aandacht 15 15mei meisloepentocht sloepentocht 16 16juni junifietstocht fietstocht