Inhoudstafel aardrijkskunde 1e semester Thema 2: Opbouw en afbraak van fysische landschappen: de dynamische aarde Hoofdstuk 1: Bouw van de aarde 1. Ontstaan van de schilvormige opbouw 2. Discontinuïteitvlakken verraden de schilvormige opbouw 3. Indeling in schillen 3.1 Naar chemische samenstelling 3.2 Naar fysische kenmerken 4. Chemische samenstelling van de schillen 5. Isostasie: het mechanisme 6. Oppervlakte van de korst: reliëfvormen 20 21 22 23 Hoofdstuk 2: Platentektoniek 24 1. Verticaal zoeken naar evenwicht 2. Mechanisme van de horizontale verplaatsing 2.1 Beweging in de mantel is de motor 2.2 De dynamiek van de convectie heeft de lithosfeer gebroken en verplaatst de stukken 25 2.3 De huidige toestand 3. De basisbewegingen van de platen 26 3.1 Vorming van een slenk 3.2 Geboorte van een oceaan 3.3 De jonge oceaan 3.4 De volwassen oceaan 27 3.5 De oude oceaan 4. De lithosferen en hun randen, verplaatsingsrichting en –snelheid 28 5. Concrete plaatsen 5.1 Yellowstone: sputterende hotspot 5.2 Hawaï: hot spot onder de transportband 5.3 Marianentrog: afbrekende rand tussen 2 oceanische platen 29 5.4 Himalaya: de gestorven oceaan 5.5 San Andreasbreuk: transforme rand Hoofdstuk 3: Gevolgen van platentektoniek 1. Vorming van reliëf 2. Vulkanen 2.1 Belangrijkste zones van vulkanische activiteit in de wereld 2.2 Twee hoofdtypes vulkanen 2.1.1 Schildvulkanen 2.1.2 Stratovulkanen 3. Aardbevingen 3.1 Spreiding van de grote aardbevingscentra en diepte van de bevingen 3.2 Schade bij bevingen 3.3 Registratie van bevingen 3.4 Belangrijkheid van bevingen 3.5 Bevingen als informatiebron 3.5.1 Trillingsgedrag 3.5.2 Golfbanen door de aardbol 30 31 32 33 Hoofdstuk 4: Gesteentecyclus 1. Gesteenten in het alledaagse leven 2. Mineralen 3. Gesteenten: veranderde puzzel van mineralen 4. Kringloop 4.1 Stolling 4.2 Afzetting 4.2.1 Na verwering en transport 4.2.2 Door kristallisatie 4.2.3 Opstapeling van organogeen materiaal 4.3 Diagenese 4.4 Metamorfose 4.5 Smelten 4.6 Opheffing 5. Verband tussen de platentektoniek en het voorkomen van gesteentesoorten 34 Thema 8: Opbouw en afbraak van fysische landschappen Hoofdstuk 1: De geologische tijdschaal 1. Informatie uit de ondergrond 1.1 Afbraak op land, afzetting in zee 1.2 Transgressie en regressie 2. Relatief dateren 2.1 Op basis van afzettingen 2.2 Op basis van de evolutie van het leven 2.2.1 Fossielen 2.2.2 Massa-extincties 2.2.3 Gidsfossielen 3. Absolute datering 4. Klimaatwijzigingen 4.1 Het klimaat over de hele aarde kent wijzigingen 4.2 Lokale wijzigingen door de plaats van het continent op de aardbol 5. De geologische tijdschaal 146 Hoofdstuk 2: De belangrijkste gebeurtenissen in België 1. Vorming van de sokkel tijdens het Paleozoïcum 1.1 Van Cambrium tot Siluur 1.2 Van Devoon tot Perm 2. Vorming van de deklagen in het Mesozoïcum en het Tertiair 3. Vorming van de mantel en huidige toestand 150 35 36 37 147 148 149 151 152 Register aardrijkskunde 1e semester abyssale vlakte afbrekende plaatrand afzetting asthenosfeer binnenkern buitenkern chemische gesteentes continentaal plat continentale helling continentale korst convectiestromingen diagenese diepzeetroggen discordantievlak fossielen geologische tijdschaal gesteente gidsfossielen gloeipunt kern korst kristalisatie lava lithosfeer maar mantel massa-extincties metamorfose midoceanische ruggen mineraal oceanische korst opbouwende plaatrand opheffing organogene gesteentes plateaubasalten plooiingsgebergte regressie riftster schildvulkaan slenk of rift smelten stolling stratovulkaan subductie transforme randen transgressie trog vulkaankegel of caladra vulkanische eilanden vulkanische eilandketen vulkanisme wet van superpositie p 23, 27 p 27 p 36 p 22, 23 p 22 p 22 p 37 p 23 p 23 p 22 p 24 p 37 p 23 p 147 p 147 p 147, 149 p 35 p 148 p 24, 28 p 21 p 21 p 37 p 31 p 22, 23 p 31 p 21 p 147 p 37 p 23 p 35 p 22 p 26 p 37 p 37 p 31 p 27, 29 p 146 p 25 p 31 p 26 p 37 p 36 p 31 p 27 p 29 p 146 p 27 p 31 p 26 p 29 p 26 p 147 6,3.4 3,5 4,2 3.2,5 3,2 3,2 4.2.2 6 6 3,1 2,1 4,3 6 2,1 2.2.1 2.2.2,5 3 2.2.3 2.1,5.1,5.2 1 1 4.2.2 2,2 3.2,5 2.2.2 1 2.2.2 4,4 6 2 3,1 3,3 4,6 4.2.3 2.2.1 3.5,5.4 1,2 2,2 2.2.1 3,1 4,5 4,1 2.2.2 3,5 5,5 1,2 3,5 2.2.2 3,3 3,5 3,1 2,1