7. De ijzertijd Eerste sporen doelmatig gebruik ijzer bij Hettieten Einde 2e millennium, 1e millennium: ijzer neemt plaats in van brons keerpunt 750 v.C.: meer ijzer dan brons in gebruik Ijzer werd belangrijk Hallstattperiode, vroege ijzertijd (ca.1000v.C. – ca. 450v.C.) Hallstattcultuur (750 v.C.- 475 v.C.) La Tènecultuur (500 v.C.- romeinse overheersing) La Tèneperiode, late ijzertijd (ca.500 v.C. – 58-52 v.C.) 1 500 v.C. 1 425 v.C. 1 350 v.C. 1 275 v.C. 1 200 v.C. 1 125 v.C. 1 050 v.C. 975 v.C. 900 v.C. 825 v.C. 750 v.C. 675 v.C. 600 v.C. 525 v.C. 450 v.C. 375 v.C. 300 v.C. 225 v.C. 150 v.C. 75 v.C. Contact Centraal Europa en mediterane wereld (8e E v.C.) 7.1. Hallstattperiode ijzer neemt plaats in van brons in Europa (8e E v.C.) Bewoning Heuneburg (600-440 v.C.) Grieken stichten massalia Hallstattperiode, vroege ijzertijd (ca.1000v.C. – ca. 450v.C.) Hallstattcultuur (750 v.C.- 475 v.C.) 1 000 v.C. 970 v.C. 940 v.C. 910 v.C. 880 v.C. 850 v.C. 820 v.C. 790 v.C. 760 v.C. 730 v.C. 700 v.C. 670 v.C. 640 v.C. 610 v.C. 580 v.C. 550 v.C. 520 v.C. 490 v.C. 460 v.C. 430 v.C. -1/1 7.2. La Tèneperiode 400 v.C. Noord Italië 3 Eerste sporen La Tènecultuur 1 500 475 450 4 3 2 enige moment Keltische nationale coalitie: Vercingetorix (53 v.C.) Veroveringen door Rome Keltische expansie 5 -1/1 425 Verdwijnen machtscentra Hallstattperiode 1 470 v.C. Ardennen en Franse binnenland 400 375 350 325 350 v.C. Zuid Polen, Hongaarse 4 hoogvlakte, Macedonië, Thracië 5e E v.C. kolonisatie Britse eilanden 2 Einde 5e E v.C. 2 Iberisch schiereiland 387 v.C. belegering Rome door Brennus (vae victis) 300 275 250 279v.C. Delphi Dardanellen, Klein Azië 225 5 200 175 150 125 100 75 50 58 v.C. – 52 v.C. de Gallische verovering door Julius Caesar 25