3.2 Het bestuur van de polis
advertisement
3.2 Het bestuur van de polis Monarchie, aristocratie, tirannie, democratie Wat gaan we doen? • Bestuur door een persoon of door een kleine groep • Koningen van vroeger • Monarchie, aristocratie, tirannie • opdracht • Democratie • • • • • De volksvergadering van Athene Goede sprekers Schervengericht Burgerschap opdracht Koningen van vroeger Monarchie, aristocratie, tirannie • Tot 8ste eeuw meeste poleis een monarchie (monarch = vorst) • Opvolging geregeld door erfopvolging! • Vanaf 8ste eeuw klein groep grootgrondbezitters trokken alle macht naar zich toe: de aristocratie (aristos = het beste) • Bekendste aristocratie: Sparta • Af en toe één aristocraat die alle macht naar zich toe trok tiran • Let op! • Niet per definitie een slecht persoon (tot de 5e eeuw v. Chr.) De volksvergadering van Athene • Onderverdeling door Solon (594 v. Chr.) • Pisistrateus goede tiran van Athene (546 v. Chr.) • Landbouw hervormingen • Stimuleren nijverheid • Verbetering van de rechtspraak • Aristocraat Kleisthenes ontwierp nieuwe bestuursvorm democratie (510 v. Chr.) Pentakosiomedimnoi 500 schepelmannen Hippeis Ruiters / ridders Zeugitai Hoplieten Theten armen Democratie • Invoering Ekklèsia (volksvergadering) • Oorlog en vrede • Benoeming van ambtenaren • Financiën • Alleen burgers mochten in deze vergadering meestemmen • Burgers: • Alle vrije mannen, geboren in de polis boven de 18 jaar • Dit is een directe democratie! • Tegenwoordig een indirecte democratie Goede sprekers • Volksvergadering 40x p.j. bijeen op een heuvel nabij de agora • Belangrijke beslissingen aantal burgers > 6000 Schervengericht (=ostracisme) • Zonen Pisistrateus waren slechte tirannen. • Om te voorkomen dat er meer slechte tirannen kwamen: • Ostracisme schervengericht (tot 415 v. Chr.) Burgerschap • Kleisthenes vergroot het aantal burgers: • Alle vrije mannen die op dat moment in Attica verbleven (+/30.000) • Ondertussen word je alleen burger als: • Je beide ouders in Athene waren geboren!