ECKFELDT, NAT REV | MOL CELL BIOL, 2005 Enthousiasme omwille van embryonale stamcellen • Wordt niet oud en differentiëert in alle celtypes • Dus: embryonale stamcellen kunnen alle ziektes helen? Maar, problemen met ES cellen • Teratomas (niet kwaadaardige tumor) • Allogeen (van andere persoon) • Ethische vragen KU LEUVEN Volwassen stamcel • Wordt oud • Differentiëert in meerdere, maar niet alle celtypes Maar, volwassen stamcel is enige die klinisch gebruikt wordt • • • • • Bloedstamcel Huidstamcel Hoornvliesstamcel Kraakbeenstamcel … KU LEUVEN Enthousiasme omwille van volwassen stamcellen • Sommige worden ook niet oud en differentiëren in vele celtypes • Dus: volwassen stamcellen kunnen vele ziektes genezen? • Kan misschien autoloog (zelf) • Geen ethische bezwaren • Geen tumoren (teratomen) Maar, … • Niet duidelijk dat MAPcellen even potent zijn als embryonale stamcellen! KU LEUVEN WAT ZIJN DE VERWACHTINGEN VOOR STAMCELLEN Embryonale stamcellen “Pluripotente” volwassen stamcellen (zoals MAPcellen) Weefselspecifieke stamcellen – Nieuwe groeifactoren? – Nieuwe medicaties? – Toxiciteit screen? – Ziektemodel? - Cel therapie KU LEUVEN Is creëren en gebruik van ES cellen immoreel • Afhankelijk van religie, morele status van blastocyst (vroege embryo) is ergens tussen “weefsel” en “mens” • Wettigt het doel (genezen van ziekte) de middelen (blastocyst vernietigen) ? • Onderscheid tussen embryo’s gecreëerd voor in vitro fertilisatie en embryo’s gecreëerd voor wetenschappelijk onderzoek Wetgeving Belgium: Creëren van ESC van IVF spare embryo’s Creëren van ESC van PGD embryo’s Creëren van embryo’s met als doel om ESC te creëren Somatic nuclear transfer SNTC SNTC met niet humane cellen Humaan/dier chimeras Reproductief klonen ja ja “ja” “ja” neen neen neen Wetgeving USA: – GOVERNMENT FUNDED Creëren van ESC van IVF spare embryo’s Gebruik ESC gecreëerd met niet EC funding Creëren van ESC van PGD embryo’s PGD-ESC gecreëerd met niet EC funding Creëren van embryos met als doel om ESC te creëren Somatic nuclear transfer SNTC) ESC gecreëerd via SNTC met niet EC funding SNTC met niet humane et cellen Humaan/dier chimeras Reproductief klonen – PRIVATE FUNDED All OK (Except reproductive cloning? But no law against it) neen neen neen neen neen neen neen neen neen neen Wetgeving Europese Commissie: Creëren van ESC van IVF spare embryos Gebruik ESC gecreëerd met niet EC funding Creëren van ESC van PGD embryos PGD-ESC gecreëerd met niet EC funding Creëren van embryo’s met als doel om ESC te creëren Somatic nuclear transfer SNTC) ESC gecreëerd via SNTC met niet EC funding SNTC met niet humane et cellen Humaan/dier chimeras Reproductief klonen neen ja neen ja neen neen ja neen neen neen Morele vragen rond stamcelonderzoek 1. Morele status van de blastocyst 2. Stamcellen kunnen leven verlengen? Science … is desirable not only for… also, and principally, for the conservation of health, which is without doubt the primary good and the foundation of all other goods in life…. R. Descartes (Discours de la Méthode, 1637) … Many die too late, and a few die too early. “Die at the right time”. … F. Nietzsche, Alzo Sprach Zaratoustra Morele vragen rond stamcelonderzoek 1. Morele status van blastocyst 2. Stamcellen kunnen het leven verlengen 3. Stamceltherapie voor iedereen? Stamceltherapie voor iedereen? • Kost – Autologe therapie niet financieel haalbaar – Allogene therapie nog > tienduizenden Euros/behandeling • Nood voor stamcelbanken – Wie betaalt? – Hoe groot, hoeveel HLA-types? – Indien limiet, welke HLA types?