Cognitie bij MS Dr. Hanneke Hulst Afdeling Anatomie & Neurowetenschappen Vumc [email protected] 43 - 70% Benedict et al., 2006; Chiaravalloti et al. 2008 Wat is het onderliggende Wat gaat er ‘mis’ in de hersenen? neurobiologische mechanisme? 4 MS & MRI Geen volledige verklaring voor de cognitieve klachten bij mensen met MS Functie van de hersenen • Activatie hippocampus tijdens geheugentaak Geen cognitieve problemen vs. gezonde controles Cognitieve problemen vs. gezonde controles Hulst et al. (2012) Wat gaat er ‘mis’ in de hersenen? • Hippocampus werkt harder en andere hersengebieden helpen mee bij mensen met MS zonder cognitieve problemen (compensatie) • Hippocampus minder actief bij mensen met MS met cognitieve problemen Mainero et al. 2004; Hulst et al. 2012; Schoonheim et al. 2010, 2015 Functionele reorganisatie Behandelen van cognitieve problemen Wat kunnen we op dit moment? •Psycho-educatie •Aanleren van compensatie strategieën 9 Hoe ver is de wetenschap... …als het gaat om cognitieve interventies? Aandachtstraining • Goede aandacht belangrijk voor andere cognitieve domeinen • Concentration Car (C-Car; Universiteit van Tilbug) – Effectief in mensen met hersentumor – 7 weken trainen, 45 min per week – Traint verschillende soorten aandacht 11 Bewegen en cognitie: Dance for Health • Bewegen bij Parkinson9 – Verbeterde cognitie (ruimtelijk geheugen, werkgeheugen) – Betere kwaliteit van leven • 40 mensen met MS – 20 interventie groep – 20 wachtlijst • 8 weken, 2 x 1 uur per week dansles (in Amsterdam) 9 McNeely et al. (2015) 12 Wat is het doel? Zijn er nog vragen? Meedoen aan onderzoek? [email protected] Bestellen via Stichting MS Research [email protected] 14