Armoede en sociale uitsluiting op het platteland - resultaten

Armoede en Sociale
uitsluiting
op het platteland
Resultaten verkenning
April 2012
INLEIDING
Rol Samenlevingsopbouw
• twee sporen
• leefbaarheid en dorpsparticipatie
• sociale grondrechten
• participatief werken
• pionier aanpak vervoersarmoede: belbus
Bevraging aanverwante sectoren
• Centra voor Algemeen Welzijnswerk (4)
• OCMW (4 + 1 rondetafel)
• Regionaal welzijnsoverleg (2)
• Sector van Sociale Economie (2)
• Welzijnsschakels (1)
• Huisvesting (2)
• Verenigingen waar armen het woord nemen (2)
• Deeltijds onderwijs (1)
• Thuiszorg (2)
Verkenning
Regio’s waar SO actief is
• Westhoek
• Zuid-Limburg
• Meetjesland
• Pajottenland
• Hageland
Daarnaast
• Provincie Antwerpen: De Kempen
SAMENVATTING
RESULTATEN VERKENNING
Overzicht: Resultaten
1 - Doelgroepen en problemen
2 - Aanpak op maat van platteland:
strategieën en methoden
3 – Publicaties Samenlevingsopbouw
1- Doelgroepen en Problemen
1.1. Ouderen
Vergrijzing: grootste uitdaging
80-plussers alleen en geïsoleerd
Mantelzorg onder druk
Verborgen armoede
Onaangepaste huisvesting
• Vooroorlogse woningen
• Pajottenland, Zuid-Limburg
Mentale drempel
1.2. Jongeren
Groeiende groep probleemjongeren
Schoolopleiding niet af
Geen perspectief op werk
Drugsproblemen
Restgroep 18-25 jarigen
Concentratie in sociale woonwijken
Generatiearmen
1.3. Multiproblemgezinnen
Algemene toename
Onderbescherming
• 1/3 kandidaten sociaal verhuurkantoor
• financiële dossiers in centrumgemeente
• fusie ‘76 nog niet verteerd
Uithuis zetten
Te weinig alternatieven
• vervoersarmoede
• sociale economie: nieuwe doelgroepen
1.4. Landbouwers en zelfstandigen
Preventieve werking ontbreekt
• Zelfstandigen (EFREM)
• Landbouwers: Boeren op een kruispunt
• Inkomenskloof
• Schulden & liquiditeitsproblemen
• Welzijnsproblemen (zelfdoding)
• (Zelf)organisatie
2 - Aanpak op maat
2.1. Verborgen armoede signaleren
Huisartsen
Gezins- en thuiszorg
Politie
Vrijwilligers
2.2. Outreachend
Gebrek mobiliteit, vervoersarmoede,
mentale en andere drempels
• Vrijwilligers
• Intermediairen
• Huisbezoeken en gezinsondersteuning
• ‘Zitdagen’
• Online hulpverlening
2.3. Laagdrempelige
ontmoetingsplaats
Inloopcentra
Wijkcentrum
Dorpshuis
Dorpsrestaurant
Sociale kruidenier
Volkstuinen
2.4. Sociale economie
AKSI
De Groene Kans
2.5. Regionaal welzijnsoverleg
Schaarse en onderbemande
voorzieningen
Behoefte aan overleg
• Groepen in kaart brengen
• Kwesties helder krijgen
• Creatieve gezamelijke aanpak
Teamoverleg binnen eigen organisatie
2.6. Intersectorale samenwerking
Illustratie aan de hand van huisvesting
• CAW en huurdersoverlast
• SVK Land van Loon en CAW Sonar
• SVK en sociale economie
• Woonkwaliteit en scans STEBO
• Crisisopvang
Andere beleidsdomeinen
2.7. Intergemeentelijke aanpak
Kleine gemeenten en OCMW’s: geringe
budgetten, beperkt personeel
• 17 OCMW’s in Westhoek rond schuldbemiddeling
• 7 gemeenten: opvoedingspunt in Lennik
Knelpunten:
• administratieve rompslomp
• structurele middelen
• bestuurlijke draagkracht
• eenduidige visie
Publicaties Samenlevingsopbouw
• Digitaal rapport Armoede en sociale
uitsluiting op het platteland (samenvatting)
• Digitaal rapport met uitgebreide tekst van
interviews
• TerZake Cahier: Armoede en sociale
uitsluiting op het platteland, goede praktijk en
beleidsvoorstellen( juni, 2011)
www.samenlevingsopbouw.be