- Scholieren.com

8.1 OPGROEIEN.
 Welke levensfasen zijn er?
Een mensenleven kun je verdelen in levensfasen: baby (0-1.,5), peuter (1,5-4), kleuter (4-6),
schoolkind (6-12), puber (12-17), adolescent (17-21), volwassene (21-60) en oudere (60+).
Je hebt 2 soorten ontwikkeling: lichamelijke ontwikkeling en geestelijke ontwikkeling.
Bij lichamelijke ontwikkeling verandert je lichaam (langer, zwaarder). Je krijgt meer spiermassa en
de structuur van je huid veranderd. Vanaf je dertigste veroudert je huid. Hoe ouder je wordt, hoe
sneller de veroudering gaat. Doordat je lichaam verandert, kun je in de verschillende levensfasen ook
andere dingen (als baby kon je niet lopen, nu wel).
Bij geestelijke ontwikkeling leer je met je hersenen (je verstand). Als baby leerde je gezichten
kennen, als peuter leerde je praten en als schoolkind leerde je schrijven. Je wordt ook zelfstandiger.
 Hoe ontstaan de lichamelijke veranderingen?
Veel veranderingen ontstaan door hormonen. Hormonen worden gemaakt in hormoonklieren. Een
voorbeeld van zo’n klier is de hypofyse, een klein orgaantje onder de hersenen. De hypofyse is een
belangrijke klier, het maakt hormonen aan waardoor je gaat groeien en waardoor je in de puberteit
komt. Hormonen worden vervoerd door het bloed, het bloed geeft de hormonen aan je organen.
Sommige organen reageren op de hormonen, andere niet. In het celmembraan van elk lichaamsdeel
zitten structuren met verschillende vormen: receptoren. Elke hormoon heeft een eigen, aparte vorm.
Als stof x op de receptor x staat reageert de cel en gaat aan het werk. Daardoor verandert je lichaam:
je gaat bijvoorbeeld groeien. Stof y past niet op receptor x.
 Hoe groei je?
In de eerste maanden na je geboorte groei je heel snel door voedingsmiddelen die je binnen krijgt.
Als je als baby te weinig voedingsmiddelen binnen krijgt, krijg je een groei achterstand. Na de
zuigelingenperiode zorgt het groeihormoon voor de groei in je lichaam. In de puberteit zorgt de
hypofyse ervoor dat je een groeispurt krijgt, je gaat dan een tijdje veel groeien.
Hoe werkt een groeihormoon?
1.
2.
3.
4.
De hypofyse maakt het groeihormoon
Het groeihormoon komt in het bloed
Het groeihormoon komt langs alle organen
De botcellen ‘snappen’ de boodschap van het groeihormoon, omdat het past in de
receptoren op het celmembraan.
5. Botcellen reageren op de groeihormonen en gaan delen.
Je stopt met groeien als je groeischijven van kraakbeen verkalen. Ze veranderen dan in bot.
 Waardoor worden mannen langer?
Mannen worden langer dan vrouwen, omdat: groeispurt gaat langer door, groeispurt is intensiever
en jongens zijn langer bij het begin van de groeispurt.
Er zijn ook botten die bij jongens langer doorgroeien: borstkast ( bij meisjes de heupen).
 Extra: reuzen en dwergen.
Na de geboorte wordt de groei goed bijgehouden met een groeigrafiek.
Erg lang? Medicijnen waardoor de groei eerder stopt of een dokter boort gaatjes in je groeischijven
waardoor ze sneller verkalken.
Dwerggroei  hypofyse maakt te weinig groeihormonen aan  extra groeihormonen slikken.