Zenuwstelsel Het Centrale Zenuwstelsl • • • • Grote hersenen Kleine hersenen Hersenstam Ruggenmerg Het perifere zenuwstelsel • Bestaat uit alle zenuwbanen die door je lichaam lopen Een aantal termen • Zintuigcellen = Receptoren (vangen prikkel op) • Zenuwcellen = Conductoren (vervoeren impuls) • Spier-/kliercellen = Effectoren Zenuwcellen (of neuronen) • Cellichaam + uitlopers • Cellichaam liggen in of buiten het centrale zenuwstelsel Een zenuwcel Uitlopers • Dendriet= geleidt de impulsen naar het cellichaam toe • Axon = geleidt de impulsen van het cellichaam af naar een spier of een klier Type zenuwcellen • Sensorische zenuwcellen = geleiden de impulsen van de receptoren naar het Centrale Zenuwstelsel – De cellichamen van deze zenuwcellen liggen vlakbij het Centrale Zenuwstelsel – Dit cellichaam heeft 1 lange dendriet en een korter axon Type Zenuwcellen • Motorische zenuwcellen = geleiden de impulsen van het Centrale Zenuwstelsel naar de effectoren. – De cellichamen van deze zenuwcellen liggen ín het Centrale Zenuwstelsel – Dit cellichaam heeft meerdere korte dendrieten en 1 lange axon Type Zenuwcellen • Schakelcellen = geleiden impulsen binnen het Centrale Zenuwstelsel. – Impulsen van sensorische zenuwcellen motorische zenuwcellen – Impulsen van andere schakelcellen of impulsen naar andere schakelcellen – De cellichamen van deze zenuwcellen liggen binnen het Centrale Zenuwstelsel. Ligging • Centraal zenuwstelsel – Hersenen en Ruggemerg • Perifeer (zenuwen door rest van het lichaam) • Prikkel opgevangen van buitenwereld via zenuwcellen uit periferie centrale zenuwstelsel • Reactie van CZS signalen periferie spier/klier cellen Functie • Animaal – beïnvloedt skeletspieren en klieren (bewust en reflexen) • Autonoom – Staat niet onder invloed van je wil (zweten, hartslag, ademhaling, spijsvertering, enz..) • Orthosympatisch • Parasympatisch Orthosympatisch zenuwstelsel (van autonome deel) • Rij zenuwknopen links en rechts van wervelkolom • Via grensstreng met elkaar verbonden • Vanuit hier: zenuwen naar alle organen die door autonome zenuwstelsel beïnvloed worden • Zenuwen vanuit grensstreng activeren deze organen • Werking: Actief wanneer lichaam in actie komt – Hartslag en ademfrequentie nemen toe, bloed toevoer neemt toe, werking spijsvertering geremd Parasympatisch zenuwstelsel (van autonome deel) • Cellichamen van deze zenuwen liggen in de hersenstam • Werking: Actief wanneer lichaam in rust is – Hartslag en ademfrequentie nemen af, bloed toevoer neemt af, werking spijsvertering neemt toe