Geen diatitel

VOORWERP EN
METHODE
ECONOMIE EN RUIMTE I
THIERRY VANELSLANDER – ACADEMIEJAAR 2007-2008
1
HET MATERIËLE VOORWERP
1.
• Welvaart
kengetal
wereldbevolking (mio)
BBP wereld (mia USD van 1990)
BBP per hoofd (USD van 1990)
Wereld export (mia USD van 1990)
1500
425
240
565
-
1820
1997
2006
1,068 5,820 6,555
695 28,977 65,000
651 4,979 10,000
7 5,495 12,450
• Prijs
• Groei
• Ongelijkheid groei
ECONOMIE EN RUIMTE I
THIERRY VANELSLANDER – ACADEMIEJAAR 2007-2008
2
• Wat produceren?
verdeling gemiddeld gezinsbudget
woning
1853 8%
verwarming en
verlichting
8%
kleding
9%
woning
22%
duurzame
goederen
1%
andere
6%
voeding en
drank
68%
kleding
6%
verwarming
en
verlichting
5%
duurzame
goederen
11%
1997-1998
voeding en
drank
16%
andere
40%
• Nieuwe producten, kwaliteitsverbetering
ECONOMIE EN RUIMTE I
THIERRY VANELSLANDER – ACADEMIEJAAR 2007-2008
3
• Impact op werkgelegenheid
80
70
60
50
40
30
20
10
0
diensten
industrie
96
19
70
19
61
19
47
19
37
19
10
19
96
18
46
landbouw
18
aandeel in
werkgelegenheid
aandeel van werkgelegenheid per sector
ECONOMIE EN RUIMTE I
THIERRY VANELSLANDER – ACADEMIEJAAR 2007-2008
4
• Hoe produceren?
4000
1000
800
600
400
200
0
3000
2000
1000
0
arbeidsproductiviteit
aantal uren arbeid
per jaar
Gemiddeld aantal arbeidsuren per jaar
en arbeidsproductiviteit
1870 1913 1929 1938 1950 1973 1992
aantal uren arbeid per jaar per tewerkgestelde
arbeidsproductiviteit (BEF 1990)
ECONOMIE EN RUIMTE I
THIERRY VANELSLANDER – ACADEMIEJAAR 2007-2008
5
ECONOMIE EN RUIMTE I
THIERRY VANELSLANDER – ACADEMIEJAAR 2007-2008
6
2.
HET FORMELE VOORWERP
• Economy - economics
• Keuze
• Schaarste
• Kostprijs
• Opportuniteitskosten
ECONOMIE EN RUIMTE I
THIERRY VANELSLANDER – ACADEMIEJAAR 2007-2008
7
• Productiemogelijkheden - efficiëntie
sportveld
A
X
G
M
E
C
0
Y
• onvolledige benutting
• verkeerde benutting
• meer productiefactoren
• productiviteitsverhoging
Z
H
F D B woonwijk
ECONOMIE EN RUIMTE I
THIERRY VANELSLANDER – ACADEMIEJAAR 2007-2008
8
• Specialisatie en arbeidsverdeling
(verschillende niveaus)
• Ruil en markt
Traditionele systemen
Bevelsystemen
Marktsystemen
Gemende economie
ECONOMIE EN RUIMTE I
THIERRY VANELSLANDER – ACADEMIEJAAR 2007-2008
9
• Economische agenten:
Gewone consumptiegoederen
Consument
sparen, vermogen
Duurzame consumptiegoederen
Lopende inputs
Arbeid
Productiefactoren
Kapitaal
BTW Finale goederen/diensten
Producent
afschrijving
Intermediaire goederen/diensten
vervangingsinvestering
netto-investering
ECONOMIE EN RUIMTE I
THIERRY VANELSLANDER – ACADEMIEJAAR 2007-2008
10
• Economische kringloop:
inkomensverdeling
factormarkt
aankoop productiefactoren
gezinnen
ondernemingen
consumptie
behoeftenbevrediging
productie TW
inkomenscreatie
outputmarkt
aankoop productiefactoren
inkomensbesteding
ECONOMIE EN RUIMTE I
THIERRY VANELSLANDER – ACADEMIEJAAR 2007-2008
11
• Overheid (Inkomen - Publieke goederen)
• Rationaliteit:
Doelstellingen
Beperkingen
Gedragsreacties – incentieven
Evenwicht – marginaal gedrag
• Reële grootheden
ECONOMIE EN RUIMTE I
THIERRY VANELSLANDER – ACADEMIEJAAR 2007-2008
12
METHODOLOGIE
3.
• Positieve >< normatieve economie
• Meningsverschillen tussen economen:
Beperkte kennis
Intensiteit
Waarden
ECONOMIE EN RUIMTE I
THIERRY VANELSLANDER – ACADEMIEJAAR 2007-2008
13
• Economische modellen:
Variabelen (stroom – voorraad)
Functies
Verklaarde >< verklarende variabele
• Deductieve >< inductieve redenering
ECONOMIE EN RUIMTE I
THIERRY VANELSLANDER – ACADEMIEJAAR 2007-2008
14
OEFENINGEN
4.
• Beschrijf de aard van de opportuniteitskost:
• voor een stedenbouwkundig ambtenaar
die een opleiding stedenbouw volgt;
• voor de overheid die geld investeert in
openbaar vervoer;
• voor de spoorwegmaatschappij als
iemand de trein neemt.
ECONOMIE EN RUIMTE I
THIERRY VANELSLANDER – ACADEMIEJAAR 2007-2008
15
• Een verschuiving van de curve van de
productiemogelijkheden kan komen door:
• werkloosheid;
• immigratie;
• inflatie;
• economische depressie.
ECONOMIE EN RUIMTE I
THIERRY VANELSLANDER – ACADEMIEJAAR 2007-2008
16
• Welke van volgende handelingen wordt
economisch gezien als een investering
beschouwd:
• een lening aan een bedrijf;
• de aankoop van een gezinswagen;
• het wedden op paardewedrennen;
• de aankoop van een boekhoudprogramma
ECONOMIE EN RUIMTE I
THIERRY VANELSLANDER – ACADEMIEJAAR 2007-2008
17