Ordening: Indeling in de 4 rijken De 4 rijken Bacterie Grootte Aantal cellen Celwand? Celkern? Voedingswijze Schimmel Plant Dieren Bacteriën Schimmels Celwand Geen celkern (DNA ligt als kringvormig chromosoom in cytoplasma) Geen bladgroenkorrels, behalve cyanobacteriën Eencellig Voortplanting: Deling Planten Dieren Bacteriën Schimmels Planten Nuttige bacteriën Melkzuurbacteriën Bacteriën voor produceren wasmiddelenzymen, geneesmiddelen (insuline) door recombinant-DNA-techniek Dieren Bacteriën voor zuiveren afvalwater Darmflora ? Bacteriën Schimmels Schadelijke bacteriën MRSA bacterie Hersenvliesontsteking Voedselvergiftiging Planten Dieren Bacteriën Schimmels Planten Schadelijke bacteriën Cholera Vervuild water Schoon drinkwater Dieren Bacteriën Schimmels Planten Dieren Celwand Celkern Geen bladgroenkorrels Eencellig of veelcellig Voortplanting: Eencellige schimmels (gisten): Veelcellige schimmels: deling sporen Bacteriën Schimmels Planten Dieren Bacteriën Schimmels Nuttige schimmels Antibiotica (penicilline) Schimmel voor kaasbereiding Gist Paddenstoelen Planten Dieren Bacteriën Schimmels Schadelijke schimmels Candida Meeldauw Planten Dieren Bacteriën Schimmels Planten Dieren Celwand Celkern Bladgroenkorrels Eencellig of veelcellig Bacteriën Schimmels Planten Organische stoffen -Afkomstig van organismen -Grote ingewikkelde moleculen -O.a. koolhydraten, eiwitten, vetten Anorganische stoffen -Zowel in organismen voorkomend als de levenloze natuur -Kleine eenvoudige moleculen -O.a. water, CO2, O2, zouten Dieren Bacteriën Schimmels Planten Autotrofe organismen -Kunnen organische stoffen maken uit alleen anorganische stoffen -Geen andere organismen nodig voor hun voedsel -M.b.v. fotosynthese in de bladgroenkorrels (chlorofyl) -Planten en cyanobacteriën Heterotrofe organismen -Kunnen niet zelf organische stoffen maken -Andere organismen nodig voor voedsel -Schimmels, dieren en meeste bacteriën Dieren Bacteriën Schimmels Planten Dieren Geen celwand Celkern Geen bladgroenkorrels Eencellig of veelcellig De 4 rijken Bacterie Schimmel Plant Dieren Grootte 1 – 10 μm 10 – 100 μm 10 – 100 μm 10 – 100 μm Aantal cellen 1 1 of veel 1 of veel 1 of veel Celwand? Ja Ja Ja Nee Celkern? Nee, geen organellen Ja Ja Ja Voedingswijze Heterotroof of autotroof Heterotroof Autotroof (dus chlorofyl) Heterotroof Rijk van de dieren A K O F G Afdeling Alle Klasse Knappe Orde Oudjes Familie Fietsen Geslacht Graag Soort Snel S Wat is een soort? Individuen behoren tot één soort als ze in staat zijn: 1) zich onderling voort te planten 2) daarbij vruchtbare nakomelingen voortbrengen. Soort Naamgeving Linnaeus. • Geslachtsnaam (Canis) • Soortaanduiding (familiaris) Naamgeving olifant Geslachtsnaam = Elephas Soortaanduiding = maximus Geslachtsnaam = Loxodonta Soortaanduiding = africana Paard x ezel Vrouwtjes wel vruchtbaar, mannetjes niet Moeder: paard Moeder: ezel