DOOR EN VOOR DIGITAL EN DIRECT MARKETEERS SEPTEMBER - OKTOBER 2013 NR. 109 Edito: Vier mee pag. 2 “Direct mail toevoegen aan mediamix verhoogt ROI” Johnny Thijs, CEO bpost Social Media Facebook is feest pag. 9 Marketingcase McCain pag. 10-11 Psychologie Speel in op klantenbrein pag. 18-19 cover STORY ‘De uitdaging is je klanten goed begrijpen’ Johnny Thijs, CEO bpost Wat is de plaats van direct mail in de cross media- of cross channel aanpak? Johnny Thijs, ceo van bpost en ex-marketeer, laat er voor DM Update zijn licht over schijnen. Hij is ook één van de keynoters op het Jubileum Seminar van het DM Institute op 8 oktober aanstaande. Een aanrader. Letterlijk en figuurlijk is Johnny Thijs de hoogste baas bij bpost. De afspraak is op de veertiende verdieping van het Muntcentrum - veel verder gaat de lift niet. De kantoren van de medewerkers daar zijn ruim, het uitzicht op Brussel fantastisch. Dat uitzicht was er 25 jaar geleden al, maar die openheid minder. De mensen zaten er toen in aparte kantoren in donkere gangen met houten lambrisering. Commercieel denken stond toen niet hoog in het vaandel. Hoe anders is het nu bij bpost. Het is een marktgericht bedrijf geworden dat niet alleen post bezorgt maar ook een medium - direct mail - uitbaat. Bpost staat daarmee in concurrentie met andere media, online en offline, maar er is ook een complementariteit. En Johnny Thijs verdedigt direct mail in die mediamarkt. Hij is gewonnen voor ‘direct’. In zijn boekenkast staat ook ‘On Being Direct’, het standaardwerk van Lester Wunderman, de man die de term direct marketing in de jaren zestig van de vorige eeuw voor het eerst gebruikte. Voor Thijs ging er bij bpost als ceo een wereld open. In zijn loopbaan als marketeer (bij Vanderelst, Masterfoods, Interbrew, Terbeke) had hij niet of nauwelijks met ‘direct’, met one-to-one en met relatiemarketing te maken.` Masterfoods Je zat vijfentwintig jaar geleden (toen het DM Institute van start ging) nog bij Masterfoods. Was men daar toen al bezig met direct marketing? Startte de petfood-divisie toen niet met dm? Johnny Thijs: “Ik zat in de divisie human foods, zoals we die noemden, Uncle Ben’s rijst en Suzi-Wan en nee, wij deden nog niet aan direct marketing. Bij Terbeke lanceerden we Come a casa - dat waren de eerst stappen van Terbeke in massacommunicatie. Bij Interbrew deden we geen direct 12 dmUpdate Direct mail in combinatie met andere massamedia verhoogt de totale campagne-efficiency mail, tenzij specifiek op de tussenhandel, niet naar de eindverbruiker. De marketing die we toen deden, was puur massacommunicatie. Dat was waarschijnlijk niet goed genoeg hé. We hadden zeker voor speciale bieren beter kunnen targetten naar specifieke doelgroepen. We waren waarschijnlijk nog geen goede marketeers ...” “Maar vandaag is het allemaal veel gemakkelijker. Je hebt vandaag toch al goed ontwikkelde databases. Je kent de marktspelers ... Wij hebben onze eigen database met Select Post. Je hebt GfK-gegevens die je kunt kruisen met bestaande databases. Dat betekent dat je vandaag een betrouwbare databestand kan hebben en dat is essentieel om aan direct marketing te doen.” Is er in je opleiding over dm gesproken? Johnny Thijs: “Ik ben van opleiding geen marketeer, ik ben handelsingenieur en ben dan in het bad van marketing gevallen bij Vanderelst en vervolgens bij Masterfoods (Mars). De marketingschool die Mars een beetje was, was een goede maar direct mail stond toen - wat mij en dat de mensen met wie ik werkte betrof - niet op de agenda. Misschien fout, maar goed ... Toen werd er toch al gezegd ‘alle marketing wordt direct marketing’? Johnny Thijs: ”Werd dat toen al gezegd?” Ja. In 1987 hebben André Havermans en Marc Appel (VUM-marketeers) in Mon- treux een speech gegeven met als titel ‘Alle marketing wordt direct marketing’. Johnny Thijs: “Is dat toen niet wat overdreven geweest? Ik zou zeggen: over one-toone-marketing wordt al 15 jaar gesproken. En die geraakt er nu door omwille van de digitale media die de ultieme flexibiliteit geven om dat te doen. Maar dus niet in mijn tijd. Ik was een klassieke marketeer. Advertising en heel veel sales promotion. De juiste combinatie van tv, radio, billboard, magazines en sales promotions - een zware sales push.” Verbazend Wanneer ben je dan in contact gekomen met direct marketing, direct mail? Johnny Thijs: ”Hier. Dat is verbazend. Ik leerde bpost als bedrijf kennen en toen leerden we vrij vlug - met Baudouin Meunier die toen de marketing directeur was - dat we een medium, direct mail, hadden dat we moesten verkopen naar de grote adverteerders. Daar zijn we mee begonnen in 2003, tien jaar geleden ... En we hebben als bpost, denk ik, hard gewerkt aan het professionaliseren van direct mail. Het is een communicatie-instrument dat de concurrentie aangaat met andere communicatiemedia. Je moet daar de waarde van communiceren. En het grote voordeel van direct mail, zeker in een stand alone direct mail-campagne, is dat je perfect de return kan meten. Wat voor andere media, massamedia, heel moeilijk is, tenzij bij de cover STORY heb, is het in de VS zelfs meer dan 15%. Dat is bijna het dubbele van wat we hier doen.” Wat houdt ze hier tegen? Johnny Thijs: “Luiheid. Gemakzucht.” Maar hun ceo klopt hen toch op hun kop met ROI en nog eens ROI? Johnny Thijs:: “Hebben wij ervoor gezorgd dat al die ceo’s de kracht van direct marketing kennen en begrijpen? Waarschijnlijk onvoldoende. Dus daar is een job weggelegd. We krijgen wel de marketeers elk jaar rond de tafel als we een conferentie doen over direct marketing en direct mail. De vaststelling is dat dat niet genoeg is.” Gelijk Johnny Thijs: “Onze doelstelling is direct mail krachtig te verkopen aan de grote adverteerders” digitale media.” “We zijn begonnen om met grote bedrijven, met de grote fmcg’ers en de grote retailers ’pilots’ te runnen rond de efficiency van direct mail. Ik heb cijfers die aantonen dat direct mail in combinatie met andere massamedia de totale efficiency van een campagne verhoogt. We hebben geleerd onze eigen kennis en kunde daarover op te bouwen. We stellen die ter beschikking van de markt en in vele gevallen werkt dat heel goed. Direct mail is een product dat we niet zomaar verkopen. Dat is een product dat we moeten marketen en dan moet je niet praten met de aankoopdiensten, maar met de marketeers van de grote bedrijven. We laten bijvoorbeeld in Oost- en WestVlaanderen - ik zeg nu zo maar iets - een ‘pilot ‘ organiseren waar we direct mail als complementair medium gebruiken. Wij doen marktonderzoek en proberen aan te tonen dat de direct mail toevoegen aan de totale mediamix efficiënt is. En in negen van de tien cases is dat zo.” Vorming Maar zijn ze daarna gewonnen voor die aanpak? Voor het medium? Johnny Thijs: “Oh, nee. It’s a never ending effort. Het probleem dat we daar hebben is dat de jonge marketeers tijdens hun vorming niet echt leren over direct mail - nu toch een ‘well established’ sector. Jonge marketeers zullen nog altijd veel liever een tv-campagne of een massa-mediacampagne doen ...” Of online... Johnny Thijs: “Dat is nu sexy. Wat ook een zorg blijft, is dat België qua databasemanagement geen erg concurrentiële markt is. Dat maakt dat België niet rijk is aan kwalitatief hoogstaande databases. Ontwikkelde direct mail-markten (als de USA en UK) tonen aan dat hoe meer goede direct mail-databases je hebt, hoe groter en hoe actiever de direct mailmarkt is. Daar liggen de direct mailbestedingen boven 10, 12% van de totale mediamarkt. Als ik het goed We hebben in het verleden alle grote dm-mensen in ons land gehad. Lester Wunderman, Stan Rapp, Ed Nash, Siegfried Vögele ... Die hadden het over de database als locomotief van marketing ... Johnny Thijs: “Ja, meneer van Poppel, je spreekt mij aan en zegt: 'Meneer Thijs, je moet er meer aan doen.' En je hebt gelijk. Maar je moet ook eens met die adverteerders gaan spreken en hen vragen: 'Hoe kan je je veroorloven om direct mail en direct marketing te verwaarlozen?' Goede vraag. Ik stel hen die vraag en dan zeggen ze: 'Je bent weer aan het verkopen.' Jij van DM Update kan dat vanuit een meer neutrale basis vragen. Het heeft te maken met de achtergrond van marketing. Het is veel meer sexy om een grote tv-campagne te maken ...” “We zweren nu allemaal bij digitale media, maar we beseffen allemaal dat digitaal on its own niet werkt. In een recente studie heeft McKinsey bekeken welke combinaties werken: digital met radio, pers, tv... Die studie toont aan dat internet gecombineerd met direct mail veruit het meest efficiënt is. Dat moeten we gebruiken in de communicatie met grote bedrijven om die te overtuigen.” Met alleen direct mail kan je zeggen: dàt is de investering en dàt is de return. Maar hoe kan je in crossmediale aanpak nog de impact meten van elk medium apart? Johnny Thijs: “Dat is moeilijk. Maar omwille van de druk die er meer en meer op de budgetten staat, denk ik dat veel bedrijven zeggen: 'We kunnen niet meer in alle media aanwezig zijn.' Wat wij zeggen is: 'We denken dat je er twee moet kiezen en dmUpdate 13 cover STORY het tweede moet altijd minstens direct mail zijn.' Dat is de uitdaging die we hebben. Dat een bedrijf kiest voor tv, wie zijn wij om te zeggen dat dat verkeerd is? Dat een bedrijf kiest voor digitale communicatie? Ik zal niet zeggen dat dat verkeerd zit. Onze boodschap is wel: voeg daar 8 of 10 à 15% van je totale mediabesteding in direct mail aan toe en je zal méér verkopen.” Duur Ja, maar de marketeer zal zeggen: direct mail is zo duur, meneer Thijs. Johnny Thijs: “Nee, want dan moet je kijken Direct Mail helps other media work harder GBP revenue ROI by channel (based on econometric campaign evaluation) Advertisers NOT using DM Advertisers using DM £3,40 +24% £2,46 £1,97 TOTAL £3,74 £2,46 £2,34 £2,31 £1,71 £1,71 TV +62% £3,69 PRESS OUTDOOR ONLINE SOURCE: 500 studies, UK campaigns, 2005-2008; OMD / Brand Science (2009) 1 Webwinkels en bpost De klassieke verkopers op afstand zijn grote klanten van bpost. Zijn de nieuwe spelers op die markt - de webshops - ook al klant? Johnny Thijs: “Bij elk bedrijf dat met een webshop begint, wil ik aanwezig zijn. Dat is de uitdaging voor ons is. We zien voorbeelden als Zalando en bol.com die - naast hun webactitiviteiten - door het gebruik van massamedia een geweldige groei gekend hebben. Wat we zeggen is: je hoeft daarom nog geen tv-campagne te gaan doen, een goede direct mail campagne in combinatie met je e-maileffort gaat ook perfecte resultaten geven.” Retailers en bpost De retailers - met hun database en klantenkaarten - zijn uitgegroeid tot de bedrijven die het grootste aandeel van de direct mail-investeringen in ons land voor hun rekening nemen. Samen met de verkopers op afstand doen ze méér dan 50% van de bestedingen. Dat houdt een gevaar in want als ze minder doen, zit bpost in een kwetsbare positie. “Dat is altijd het risico,” zegt Johnny Thijs. “Er is één grote retailspeler 14 dmUpdate in ons land die zweert bij direct mail als communicatie instrument en die ook zeer succesvol mee is. Een ander voorbeeld in het buitenland is Tesco, die doet dat ook fantastisch goed. Welke retailer in België kan zich veroorloven zo niet te werken? Ik stel vast dat een aantal dat niet doet en ik denk dat ze fout zitten. Ik zeg hen dat ook. Een relatie met je klant is essentieel in een zeer concurrentiële markt.” naar return on investment. En natuurlijk als je direct mail on its own vergelijkt met de pure digitale communicatie – bijvoorbeeld e-mail, bannering en wat weet ik nog meer - dan is die natuurlijk veel duurder. Maar dan moet je kijken naar de ROI . Die is skyhigh. Je moet jonge marketeers dat verhaal vertellen en je moet die overtuigen om die inspanning te doen.” “De uitdaging: zorg dat je je klanten goed begrijpt, dat je hun aankoopcycli, hun gedrag goed begrijpt en dat je dat maximaal kan begeleiden en er op kan anticiperen. Daar zijn instrumenten voor. Het komt er echter altijd op neer dat de marketingdepartementen van die grote bedrijven moeten nadenken over ‘wat wil ik bereiken met mijn direct mail campagne’. Het is geen one-shot, het is een opbouwen van een relatie en op het juiste moment met de juiste propositie komen. That is not rocketscience, maar het vraagt wel discipline in een organisatie.” Ik denk dat daar een nadeel ligt van dm: het is detailwerk... Johnny Thijs: “Het zijn details en dat is not sexy. Retailers zijn goed bezig en dat is een van de doelgroepen waar we, denk ik, het gemakkelijkst het meest succesvol kunnen zijn.” Dus eigenlijk moeten alle ander sectoren een retailgedachte hebben ... Johnny Thijs: “Voor een stukje wel. Retailers zijn bezig met de eindklant: wat koopt die, hoe koopt die, hoe dikwijls, hoe kan ik die benaderen, beïnvloeden? That is what marketing is all about. Dat toepassen op andere producten, fmcg en dat soort dingen, zou ons zeker vooruit helpen. Retail is detail. Grote bedrijven in fmcg hebben dat niet altijd in het hoofd zitten.” “Vandaag weet je dat het met je klassieke massamedia-campagne niet eenvoudig is ‘to stand out from the crowd’. Dan zeggen we: gebruik dan intelligent in combinatie daarmee direct mail want dat zal de efficiency van je campagne verhogen, Maar om direct mail goed te doen, moet je wel die eindklant heel specifiek benaderen en dat ook blijven doen. Een beetje retail-kennis en -kunde inbouwen in je campaign-management van direct mail zal je helpen.” Ad van Poppel [m] [email protected]