Inhoud Dieper inzicht verwerven in chemie 1 1.1 1.1.1 1.1.2 1.1.3 1.1.4 1.2 Verdere kennismaking met stofklassen Stofklassen van de anorganische of minerale chemie Oxiden Zuren Basen Zouten Labo Oefenen en opzoeken Stofklassen van de organische chemie (koolstofchemie) 1.2.1 Algemeen 1.2.2 Indeling en naamvorming van koolwaterstoffen 1.2.3 Indeling en naamvorming van monofunctionele koolstofverbindingen 1.2.4 Isomerie 1.2.5 Fysische eigenschappen van koolstofverbindingen 6 10 12 12 15 18 21 24 26 28 29 3 39 42 3.1 52 52 59 63 3.1.1 3.1.2 3.1.3 3.1.4 3.2 65 3.2.1 2 Dieper inzicht in de structuur van atomen 2.1 De atoomkern 2.1.1 Het algemene bouwpatroon van een atoom 75 76 77 79 79 80 83 86 90 92 95 98 101 103 34 46 1.2.6 Veilige omgang met organische stoffen 47 Labo 48 Oefenen en opzoeken 49 1.3 Polyfunctionele organische stoffen 51 1.3.1 Indeling van de polyfunctionele organische stoffen 1.3.2 Biochemische stoffen Samenvatting Belangrijke wetenschappers Leestekst: Keukenzout: smaakverbeteraar, maar nog veel meer…. 2.1.2 Isotopen: nucliden van eenzelfde chemisch element met een verschillend aantal neutronen 2.1.3 De gemiddelde relatieve atoommassa van een chemisch element Oefenen en opzoeken 2.2 De elektronenmantel 2.2.1 De studie van emissiespectra en het atoommodel van Bohr Labo 2.2.2 Energieniveaus van de elektronen 2.2.3 Opvulling van de energieniveaus (elektronenconfiguraties) 2.2.4 Elektronen als ladingswolken 2.2.5 Toepassingen Oefenen en opzoeken Samenvatting Belangrijke wetenschappers Leestekst: Atomen en moleculen in het heelal 72 73 74 3.2.2 3.2.3 3.2.4 3.2.5 3.2.6 Dieper inzicht in de structuur van moleculen en stoffen Dieper inzicht in de structuur van moleculen Bindingsmodellen: een overzicht Atoombinding (⌬EN ⬍ 1,7) A De normale atoombinding B Atoombindingen van het donor-acceptortype Lewisformules van covalent gebonden deeltjes Bindingsrichtingen in covalent gebonden deeltjes Oefenen en opzoeken Dieper inzicht in de structuur van stoffen Intramoleculaire versus intermoleculaire krachten Dispersiekrachten Dipoolkrachten Waterstofbrugkrachten Ion-dipoolkrachten Algemeen overzicht: intermoleculaire krachten 110 110 111 112 112 116 118 121 122 124 124 124 126 127 128 129 3 OWCH3BW 001-008.indd 3 20/05/14 1:51 PM 3.3 Toepassingen 3.3.1 Aggregatietoestand, smeltpunt en kookpunt 3.3.2 Oplosbaarheid Labo Oefenen en opzoeken Samenvatting Belangrijke wetenschappers Leestekst: Van klassieke analyse naar instrumentele analyse 4 4.1 4.1.1 4.1.2 4.1.3 Massabalans van een chemische reactie Massa- en volumewetten Massawetten Gasvolumewetten Het molair gasvolume bij normomstandigheden: Vm° 4.1.4 De gasdruk en de hoeveelheid stof 129 ADDENDA 1 Chemie als beroep 2 Register 3 Veilig werken in het schoollaboratorium 4 Pictogrammen: gevaarlijke stoffen 5 Enkele gegevens van de elementen Periodiek systeem van de elementen 7 Determineertabel organische stofklassen 129 131 133 135 139 143 145 181 186 190 193 194 197 154 155 155 156 157 158 158 158 4.2 Berekeningen bij chemische reacties 4.2.1 Enkele belangrijke grootheden 4.2.2 De stofhoeveelheid als draaischijf bij chemische berekeningen 161 4.2.3 Praktische werkwijze bij het oplossen van chemievraagstukken 162 4.2.4 Uitgewerkte voorbeelden 163 Labo 166 Oefenen en onderzoeken 167 Samenvatting 170 Belangrijke wetenschappers 172 Leestekst: Materie en energie 174 4 OWCH3BW 001-008.indd 4 21/05/14 2:50 PM