Fysisch milieu

15/03/2016
Fysisch milieu
Cursus natuurgids
1
Inhoud
1 Beknopte initiatie in enkele abiotische
processen
2 Landschapsvorming in Vlaanderen
3 Bodems
2
1
15/03/2016
1 Abiotische processen
Tektoniek: de aardkorst beweegt
platen bewegen uit
elkaar
Alfred Wegener
platen bewegen
naar elkaar
convectiebewegingen
als motor
3
1 Abiotische processen
Fysisch milieu – Cursus Natuurgids
4
2
15/03/2016
1 Abiotische processen
Geologische tijdschaal
kustvlakte
PRIMAIR
- 400 m.j.
- 300 m.j.
SECUNDAIR
- 200 m.j.
TERTIAIR
QUARTAIR
- 100 m.j.
- 10000 j.
- 2,5 m.j.
Ardennen
Artesië
Haspengouw
Alpen
Vlaamse
heuvels
dekzand
löss
5
1 Abiotische processen
hogere
levensvormen
zeer eenvoudig
leven
Fysisch milieu – Cursus Natuurgids
6
3
15/03/2016
1 Abiotische processen
Evolutie van de biodiversiteit
de mens!
meteorietinslag?
uitsterven
dinosauriërs
ijstijd?
vulkanisme?
temperatuurdaling door
opkomst
landplanten?
7
1 Abiotische processen
Klimaat: weer en klimaat
klimatogram
8
4
15/03/2016
1 Abiotische processen
vorstdagen
neerslag
9
1 Abiotische processen
Klimaatveranderingen
evolutie van de
wereldtemperatuur
ijstijden
10
5
15/03/2016
1 Abiotische processen
waar bevond
Europa zich in…?
Europa in de laatste
ijstijd
11
Temperatuurverandering (°C)
1 Abiotische processen
temperatuurevolutie
de laatste 1000 j
Kleine ijstijd
1000
1500
1900
12
6
15/03/2016
1 Abiotische processen
De aarde warmt
op…
…door:
13
1 Abiotische processen
Gesteentevorming en -vervorming
verwering
en erosie
14
7
15/03/2016
1 Abiotische processen
erosie:
oneffen
afzetting:
vlak
15
1 Abiotische processen
Gesteentecyclus:
magma  stolling  verwering  erosie 
afzetting  verwering…  smelten  magma
16
8
15/03/2016
1 Abiotische processen
Gesteentevervorming
geplooid
gesteente
Fysisch milieu – Cursus Natuurgids
17
1 Abiotische processen
Organische gesteenten
steenkool
Fysisch milieu – Cursus Natuurgids
18
9
15/03/2016
1 Abiotische processen
ijzerzandsteen
Ontstaan van zandstenen
19
1 Abiotische processen
Grind – zand – leem – klei:
= afzettingsgesteenten
Grind = > 2 mm
Zand = 2 mm – 50 µm
Leem = 50 µm – 2 µm
Klei = < 2 µm
Soms menging, cf. lemig zand, zandleem
20
10
15/03/2016
2 Landschapsvorming
Windafzettingen tijdens de ijstijden
Fysisch milieu – Cursus Natuurgids
21
2 Landschapsvorming
Duinvorming
Westhoekduinen
22
11
15/03/2016
2 Landschapsvorming
Opgevulde valleien in de Vlaamse Vlakte
Fysisch milieu – Cursus Natuurgids
23
2 Landschapsvorming
Dender
24
12
15/03/2016
2 Landschapsvorming
Reliëfinversie in de polders
kreekrug
ingeklonken veen
25
2 Landschapsvorming
Bodemerosie:
26
13
15/03/2016
3 Bodems in Vlaanderen
klei
zand
grind
zandleem
leem
27
3 Bodems in Vlaanderen
28
14
15/03/2016
3 Bodems in Vlaanderen
Bodemwater:
Hangwater
Capillair water
Grondwater
29
3 Bodems in Vlaanderen
Bodemprofielen
bodemprofiel
onder oud bos
30
15
15/03/2016
3 Bodems in Vlaanderen
Textuurdiagram
31
3 Bodems in Vlaanderen
Meer info: de bodemkaart
16
15/03/2016
4 Klimaatverandering en
natuur
Basisaspecten van klimaatverandering
Broeikaseffect: +15°C i.p.v. -18°C
33
4 Klimaatverandering en natuur
34
17
15/03/2016
4 Klimaatverandering en natuur
Antropogene broeikasgassen:
lachgas
fluorgassen
methaan
koolzuurgas
35
4 Klimaatverandering en natuur
Uitstoot per sector (mondiaal):
36
18
15/03/2016
4 Klimaatverandering en natuur
Uitstoot per land (of regio):
37
4 Klimaatverandering en natuur
Klimaatverandering in Europa en België
België warmt op > Europa > wereld
38
19
15/03/2016
4 Klimaatverandering en natuur
België zit op de wip tussen N. en Z. Europa
39
4 Klimaatverandering en natuur
België wordt natter in de winter en met
meer geconcentreerde neerslag in de zomer
40
20
15/03/2016
4 Klimaatverandering en natuur
Stijging zeespiegel?
België wordt natter in de winter en met
meer geconcentreerde neerslag in de zomer
Fysisch milieu – Cursus Natuurgids
41
4 Klimaatverandering en natuur
Gevolgen voor volksgezondheid en
natuur
42
21
15/03/2016
4 Klimaatverandering en natuur
Risico op
overstromingen
43
4 Klimaatverandering en natuur
Maar: meer ruimte voor water is een kans
voor natuur!
44
22
15/03/2016
4 Klimaatverandering en natuur
Oppervlaktewaterkwaliteit
45
4 Klimaatverandering en natuur
Waterkwantiteit
46
23
15/03/2016
4 Klimaatverandering en natuur
Ziekten:
pollenallergie
malaria e.a.
Lyme
47
4 Klimaatverandering en natuur
Gevolgen voor ecosystemen
24
15/03/2016
4 Klimaatverandering en natuur
Gevolgen voor soorten
- 3 weken
- 3 dagen
49
4 Klimaatverandering en natuur
Gevolgen voor soorten
50
25
15/03/2016
4 Klimaatverandering en natuur
De natuurgids als
klimaatambassadeur?
51
26