Vergunning crowdfunding, AFM, 2012

advertisement
Wat is crowdfunding?
Crowdfunding is al zo oud als de beschaving. Het inzamelen van geld door middel van een
collecte is een goed voorbeeld. Tegenwoordig biedt crowdfunding de moderne ondernemer
een kans om, zonder bank of grote investeerder, de financiering voor zijn product rond te
krijgen. Het is dus niet vreemd dat crowdfunding in opmars is nu de banken de hand op de
knip houden.
Crowdfunding is het ophalen van een geldbedrag bij een grote groep investeerders. Iedere
investeerder stapt voor een klein geldbedrag in waardoor het risico beperkt blijft. Zodra
voldoende investeerders zich inschrijven gaat het project door.
Crowdfunding wordt tegenwoordig vaak via een (online) platform aangeboden. Een platform
brengt ondernemers en investeerders bij elkaar. Inmiddels zijn er vele platformen
beschikbaar waarop ondernemers in de dop hun project kunnen aanbieden.
In veel gevallen wordt ook een tegenprestatie geboden voor de investering. Dit kan
bijvoorbeeld een beloning in natura zijn (een product), aandelen, of terugbetaling van de
investering met rente. De tegenprestatie varieert vaak per platform. Als ondernemer is het
dus verstandig om goed na te denken over welk platform U gebruikt en welke tegenprestatie
U biedt.
Het juridische aspect van crowdfunding.
Er is op dit moment geen specifieke wetgeving op het gebied van crowdfunding. Toch is het
verstandig om de juridische gevolgen van crowdfunding goed in kaart te brengen. Het
verwerven van fondsen valt namelijk onder de Wet financieel toezicht (Wft) en de Autoriteit
Financiële markten (AFM) en De Nederlandsche Bank (DNB) hebben bevoegdheden om dit
te reguleren. Zowel de investeerder als de ondernemer als het platform kunnen onder de Wft
vallen.
Zo is het zonder vergunning bijvoorbeeld voor bedrijfsmatige investeerders niet toegestaan
om financiering te verschaffen aan consumenten. Ook is het niet toegestaan om zomaar
leningen te aan te trekken. Het aanbieden van effecten (aandelen) is ook alleen toegestaan
onder bepaalde voorwaarden.
De AFM heeft onlangs een 10 stappenplan voor Crowdfunding gepubliceerd. Dit kan er op
wijzen dat crowdfunding in de toekomst strenger in de gaten gehouden zal worden. Dit
stappenplan kunt U hier vinden.
Tenslotte is het wel interessant om te kijken naar de rechtsvorm waarin de crowdfunding
gegoten wordt. Zo kunt U bijvoorbeeld, met vergunning, besluiten om via crowdfunding
aandelen uit te geven. Dit heeft echter tot gevolg dat de ondernemer een groot aantal
aandeelhouders heeft waarmee hij constant moet onderhandelen. Een oplossing hiervoor is
het oprichten van een coöperatie van investeerders. De coöperatie wordt vervolgens
aandeelhouder voor het totale bedrag dat opgehaald is.
Zoals U kunt lezen kleven er nogal wat juridische consequenties aan de vorm en wijze van
crowdfunding. Het loont zich dan ook om U zich hier op voorhand goed over te laten
informeren. Het gaat immers over Uw nieuwe onderneming, Uw investering, of Uw platform.
Risico's van crowdfunding
Onlangs hebben de AFM en DNB voor de risico's die aan het investeren via crowdfunding
verbonden zijn.
Een van de belangrijkste risico's is dat partijen bij crowdfunding elkaar in onvoldoende mate
kennen. Voor de ondernemer is het van belang dat de the toegezegde bedrag ook
daadwerkelijk wordt betaald. Voor de investeerder is het van belang te weten dat men te
maken heeft met een serieuze marktpartij die in staat is de geïnvesteerde bedragen
uiteindelijk terug te betalen. (Meer info: BND Nieuwsbrief d.d. 02-05-2013)
Indien U meer informatie wilt over crowfunding en de juridische aspecten daarvan kunt U
contact met ons opnemen via 0475-419-419 of [email protected]
Wanneer heeft u een vergunning nodig voor crowdfunding?
Voor het verkrijgen van kapitaal met behulp van crowfdfunding is mogelijk een vergunning
nodig. Dit is afhankelijk van onder meer de vorm waarin de financieringen worden verstrekt.
Crowdfunding is een alternatieve wijze om een project te financieren. Crowdfunding verloopt
zonder financiële intermediairs. Er is direct contact tussen investeerders en ondernemers.
Als u een crowdfunding platform exploiteert dan kunt u in aanraking komen met toezicht
vanuit de Wet op het het financieel toezicht. De AFM heeft samen met DNB een nadere
interpretatie afgegeven over twee specifieke vormen van crowdfunding. Crowdfunding
platformen waarop investeerders via een lening en/of investering kunnen participeren in een
project vallen onder toezicht van de AFM.
De AFM is van oordeel dat de activiteiten van dergelijke crowdfunding platformen
bemiddelend van aard zijn en dat de producten (lening of investering) waarin wordt
bemiddeld financieel van aard kunnen zijn.

Meer informatie over crowdfunding en de interpretatie van de AFM en de
Nederlandsche Bank (DNB) over deze financieringsvorm
Met het onderstaande stappenplan kunt u bepalen of u een vergunning nodig heeft en/of u in
aanmerking komt voor een ontheffing.
Leningen aan particulieren en/of ondernemingen
1. Worden via het platform financieringen verstrekt in de vorm van leningen?
Ja
Er is sprake van opvorderbare gelden in de zin van de Wft. Het crowdfunding platform
verricht werkzaamheden als tussenpersoon ten behoeve van het aantrekken of ter
beschikking verkrijgen van opvorderbare gelden van het publiek. Deze werkzaamheden zijn
verboden zonder een ontheffing van de AFM. Het platform moet dan ook een ontheffing
aanvragen voor het bemiddelen in opvorderbare gelden.

Aanvraag ontheffing bemiddeling opvorderbare gelden
Er kan bovendien sprake zijn van krediet in de zin van de Wft. Ga verder met vraag 2.
Nee
In dat geval kan sprake zijn van crowdfunding voor investeringen, als de financieringsvorm
geen donatie of gift is. Ga verder met het stappenplan voor investeringen in ondernemingen.
2. Worden via het platform (ook) leningen verstrekt aan consumenten?
Ja
Er is sprake van krediet in de zin van de Wft. Het crowdfunding platform bemiddelt in
kredieten en deze activiteiten zijn verboden zonder vergunning van de AFM. Het platform
moet een vergunning van de AFM aanvragen voor het bemiddelen in krediet. Het
crowdfundingplatform hoeft niet over én een vergunning voor het bemiddelen in krediet én
een ontheffing voor het bemiddelen in opvorderbare gelden te beschikken. Er kan een
vergunning worden aangevraagd voor het bemiddelen in consumptief krediet, met daarbij de
extra product/dienstcombinatie ‘bemiddelen in spaar- en betaalrekeningen’. Dan is een
aparte ontheffing voor het bemiddelen in opvorderbare gelden niet nodig.

Vergunningaanvraag financiële dienstverlening
Nee
Er is geen sprake van krediet in de zin van de Wft. Dit is het geval als er uitsluitend leningen
worden verstrekt aan ondernemers. Er moet er wel een ontheffing zijn voor het bemiddelen
in opvorderbare gelden (zie vraag 1).
Investeringen in ondernemingen
1. Worden via het platform investeringen gedaan in de vorm van aandelen?
Ja
Er kan sprake zijn van effecten (financiële instrumenten). Ga verder met vraag 3.
Nee
Ga naar vraag 2.
2. Worden via het platform investeringen gedaan in de vorm van obligaties?
Ja
Er kan sprake zijn van effecten (financiële instrumenten). Ga verder met vraag 3
Nee
Als de investering niet in de vorm van aandelen of obligaties geschiedt, kan nog wel sprake
zijn van effecten als er sprake is van andere waardebewijzen of schuldinstrumenten. Leg bij
twijfel uw constructie ter beoordeling voor aan de AFM.
3. Zijn de betreffende aandelen of obligaties verhandelbaar?
Ja
Er is sprake van effecten en dus van financiële instrumenten. De AFM is van oordeel dat de
activiteiten die een platform verricht, moeten worden aangemerkt als het ontvangen en
doorgeven van orders van geldgevers met betrekking tot die financiële instrumenten
(orderremissier) Daarom is sprake van het verlenen van een beleggingdienst en deze
activiteit is verboden zonder vergunning van de AFM. Het platform moet een vergunning
aanvragen als beleggingsonderneming.

Vergunningaanvraag beleggingsonderneming
Nee
Er is geen sprake van een effect. Er kan nog wel sprake zijn van een ander financieel
instrument. Leg bij twijfel uw constructie ter beoordeling voor aan de AFM.
http://www.afm.nl/nl/professionals/diensten/starters/wet-regelgeving/crowdfunding.aspx
Download