Wat is crowdfunding? Crowdfunding is al zo oud als de beschaving. Het inzamelen van geld door middel van een collecte is een goed voorbeeld. Tegenwoordig biedt crowdfunding de moderne ondernemer een kans om, zonder bank of grote investeerder, de financiering voor zijn product rond te krijgen. Het is dus niet vreemd dat crowdfunding in opmars is nu de banken de hand op de knip houden. Crowdfunding is het ophalen van een geldbedrag bij een grote groep investeerders. Iedere investeerder stapt voor een klein geldbedrag in waardoor het risico beperkt blijft. Zodra voldoende investeerders zich inschrijven gaat het project door. Crowdfunding wordt tegenwoordig vaak via een (online) platform aangeboden. Een platform brengt ondernemers en investeerders bij elkaar. Inmiddels zijn er vele platformen beschikbaar waarop ondernemers in de dop hun project kunnen aanbieden. In veel gevallen wordt ook een tegenprestatie geboden voor de investering. Dit kan bijvoorbeeld een beloning in natura zijn (een product), aandelen, of terugbetaling van de investering met rente. De tegenprestatie varieert vaak per platform. Als ondernemer is het dus verstandig om goed na te denken over welk platform U gebruikt en welke tegenprestatie U biedt. Het juridische aspect van crowdfunding. Er is op dit moment geen specifieke wetgeving op het gebied van crowdfunding. Toch is het verstandig om de juridische gevolgen van crowdfunding goed in kaart te brengen. Het verwerven van fondsen valt namelijk onder de Wet financieel toezicht (Wft) en de Autoriteit Financiële markten (AFM) en De Nederlandsche Bank (DNB) hebben bevoegdheden om dit te reguleren. Zowel de investeerder als de ondernemer als het platform kunnen onder de Wft vallen. Zo is het zonder vergunning bijvoorbeeld voor bedrijfsmatige investeerders niet toegestaan om financiering te verschaffen aan consumenten. Ook is het niet toegestaan om zomaar leningen te aan te trekken. Het aanbieden van effecten (aandelen) is ook alleen toegestaan onder bepaalde voorwaarden. De AFM heeft onlangs een 10 stappenplan voor Crowdfunding gepubliceerd. Dit kan er op wijzen dat crowdfunding in de toekomst strenger in de gaten gehouden zal worden. Dit stappenplan kunt U hier vinden. Tenslotte is het wel interessant om te kijken naar de rechtsvorm waarin de crowdfunding gegoten wordt. Zo kunt U bijvoorbeeld, met vergunning, besluiten om via crowdfunding aandelen uit te geven. Dit heeft echter tot gevolg dat de ondernemer een groot aantal aandeelhouders heeft waarmee hij constant moet onderhandelen. Een oplossing hiervoor is het oprichten van een coöperatie van investeerders. De coöperatie wordt vervolgens aandeelhouder voor het totale bedrag dat opgehaald is. Zoals U kunt lezen kleven er nogal wat juridische consequenties aan de vorm en wijze van crowdfunding. Het loont zich dan ook om U zich hier op voorhand goed over te laten informeren. Het gaat immers over Uw nieuwe onderneming, Uw investering, of Uw platform. Risico's van crowdfunding Onlangs hebben de AFM en DNB voor de risico's die aan het investeren via crowdfunding verbonden zijn. Een van de belangrijkste risico's is dat partijen bij crowdfunding elkaar in onvoldoende mate kennen. Voor de ondernemer is het van belang dat de the toegezegde bedrag ook daadwerkelijk wordt betaald. Voor de investeerder is het van belang te weten dat men te maken heeft met een serieuze marktpartij die in staat is de geïnvesteerde bedragen uiteindelijk terug te betalen. (Meer info: BND Nieuwsbrief d.d. 02-05-2013) Indien U meer informatie wilt over crowfunding en de juridische aspecten daarvan kunt U contact met ons opnemen via 0475-419-419 of [email protected] Wanneer heeft u een vergunning nodig voor crowdfunding? Voor het verkrijgen van kapitaal met behulp van crowfdfunding is mogelijk een vergunning nodig. Dit is afhankelijk van onder meer de vorm waarin de financieringen worden verstrekt. Crowdfunding is een alternatieve wijze om een project te financieren. Crowdfunding verloopt zonder financiële intermediairs. Er is direct contact tussen investeerders en ondernemers. Als u een crowdfunding platform exploiteert dan kunt u in aanraking komen met toezicht vanuit de Wet op het het financieel toezicht. De AFM heeft samen met DNB een nadere interpretatie afgegeven over twee specifieke vormen van crowdfunding. Crowdfunding platformen waarop investeerders via een lening en/of investering kunnen participeren in een project vallen onder toezicht van de AFM. De AFM is van oordeel dat de activiteiten van dergelijke crowdfunding platformen bemiddelend van aard zijn en dat de producten (lening of investering) waarin wordt bemiddeld financieel van aard kunnen zijn. Meer informatie over crowdfunding en de interpretatie van de AFM en de Nederlandsche Bank (DNB) over deze financieringsvorm Met het onderstaande stappenplan kunt u bepalen of u een vergunning nodig heeft en/of u in aanmerking komt voor een ontheffing. Leningen aan particulieren en/of ondernemingen 1. Worden via het platform financieringen verstrekt in de vorm van leningen? Ja Er is sprake van opvorderbare gelden in de zin van de Wft. Het crowdfunding platform verricht werkzaamheden als tussenpersoon ten behoeve van het aantrekken of ter beschikking verkrijgen van opvorderbare gelden van het publiek. Deze werkzaamheden zijn verboden zonder een ontheffing van de AFM. Het platform moet dan ook een ontheffing aanvragen voor het bemiddelen in opvorderbare gelden. Aanvraag ontheffing bemiddeling opvorderbare gelden Er kan bovendien sprake zijn van krediet in de zin van de Wft. Ga verder met vraag 2. Nee In dat geval kan sprake zijn van crowdfunding voor investeringen, als de financieringsvorm geen donatie of gift is. Ga verder met het stappenplan voor investeringen in ondernemingen. 2. Worden via het platform (ook) leningen verstrekt aan consumenten? Ja Er is sprake van krediet in de zin van de Wft. Het crowdfunding platform bemiddelt in kredieten en deze activiteiten zijn verboden zonder vergunning van de AFM. Het platform moet een vergunning van de AFM aanvragen voor het bemiddelen in krediet. Het crowdfundingplatform hoeft niet over én een vergunning voor het bemiddelen in krediet én een ontheffing voor het bemiddelen in opvorderbare gelden te beschikken. Er kan een vergunning worden aangevraagd voor het bemiddelen in consumptief krediet, met daarbij de extra product/dienstcombinatie ‘bemiddelen in spaar- en betaalrekeningen’. Dan is een aparte ontheffing voor het bemiddelen in opvorderbare gelden niet nodig. Vergunningaanvraag financiële dienstverlening Nee Er is geen sprake van krediet in de zin van de Wft. Dit is het geval als er uitsluitend leningen worden verstrekt aan ondernemers. Er moet er wel een ontheffing zijn voor het bemiddelen in opvorderbare gelden (zie vraag 1). Investeringen in ondernemingen 1. Worden via het platform investeringen gedaan in de vorm van aandelen? Ja Er kan sprake zijn van effecten (financiële instrumenten). Ga verder met vraag 3. Nee Ga naar vraag 2. 2. Worden via het platform investeringen gedaan in de vorm van obligaties? Ja Er kan sprake zijn van effecten (financiële instrumenten). Ga verder met vraag 3 Nee Als de investering niet in de vorm van aandelen of obligaties geschiedt, kan nog wel sprake zijn van effecten als er sprake is van andere waardebewijzen of schuldinstrumenten. Leg bij twijfel uw constructie ter beoordeling voor aan de AFM. 3. Zijn de betreffende aandelen of obligaties verhandelbaar? Ja Er is sprake van effecten en dus van financiële instrumenten. De AFM is van oordeel dat de activiteiten die een platform verricht, moeten worden aangemerkt als het ontvangen en doorgeven van orders van geldgevers met betrekking tot die financiële instrumenten (orderremissier) Daarom is sprake van het verlenen van een beleggingdienst en deze activiteit is verboden zonder vergunning van de AFM. Het platform moet een vergunning aanvragen als beleggingsonderneming. Vergunningaanvraag beleggingsonderneming Nee Er is geen sprake van een effect. Er kan nog wel sprake zijn van een ander financieel instrument. Leg bij twijfel uw constructie ter beoordeling voor aan de AFM. http://www.afm.nl/nl/professionals/diensten/starters/wet-regelgeving/crowdfunding.aspx